Cztery senackie komisje na wspólnym posiedzeniu w czwartek po południu zajmą się wnioskiem prezydenta o przeprowadzenie referendum – poinformowała Kancelaria Senatu. W środę marszałek Senatu Bogdan Borusewicz zapowiadał, że izba zajmie się tą sprawą na posiedzeniu 20-21 maja.
Senat ma zdecydować, czy wyrazić zgodę na zarządzenie przez prezydenta referendum ws. JOW-ów, finansowania partii i systemu podatkowego. Proponowany termin referendum to 6 września.
W czwartek o 16.30 wniosek prezydenta mają rozpatrzyć na wspólnym posiedzeniu Komisja Praw Człowieka, Praworządności i Petycji, Komisja Budżetu i Finansów Publicznych, Komisja Samorządu Terytorialnego i Administracji Państwowej oraz Komisja Ustawodawcza.
W referendum Polacy mają odpowiedzieć na trzy pytania: czy są „za wprowadzeniem jednomandatowych okręgów wyborczych w wyborach do Sejmu RP”; czy są „za utrzymaniem dotychczasowego sposobu finansowania partii politycznych z budżetu państwa” i czy są „za wprowadzeniem zasady ogólnej rozstrzygania wątpliwości co do wykładni przepisów prawa podatkowego na korzyść podatnika”.
Zgodnie z konstytucją prezydent ma prawo do zarządzenia referendum ogólnokrajowego. Według ustawy o referendach ogólnokrajowych, w sprawach o szczególnym znaczeniu dla państwa prezydent ma prawo zarządzić referendum za zgodą Senatu wyrażoną bezwzględną większością głosów w obecności co najmniej połowy ustawowej liczby senatorów.
Jeśli Senat wyrazi zgodę na przeprowadzenie referendum, postanowienia prezydenta zostanie ogłoszone w Dzienniku Ustaw. Referendum przeprowadza się najpóźniej w ciągu 90 dni od dnia ogłoszenia postanowienia.
We wtorek prezydent podpisał i skierował do Sejmu projekt nowelizacji konstytucji umożliwiający wprowadzenie jednomandatowych okręgów w wyborach do Sejmu. Obecnie ustawa zasadnicza głosi, że wybory do Sejmu są proporcjonalne, a JOW-y to system większościowy: w każdym jednomandatowym okręgu wyborczym jest jeden zwycięzca – on zdobywa mandat, a głosy oddane na pozostałych kandydatów (którzy zdobyli mniej głosów) nie mają znaczenia przy podziale mandatów. W systemie proporcjonalnym wszystkie głosy oddane na kandydatów są przeliczane na mandaty, jeśli dany komitet wyborczy przekroczył próg wyborczy.