W dzisiejszym programie o secesji i awangardzie. Przedstawiliśmy także postać Johna Ruskina. Odwiedziliśmy także kieleckiego rzeźbiarza Arkadiusza Latosa.
Secesja – styl w sztuce europejskiej ostatniego dziesięciolecia XIX wieku i pierwszego XX wieku, zaliczany w ramy modernizmu. Istotą secesji było dążenie do stylowej jedności sztuki dzięki łączeniu działań w różnych jej dziedzinach, a w szczególności rzemiosła artystycznego, architektury wnętrz, rzeźby i grafiki. Charakterystycznymi cechami stylu secesyjnego są: płynne, faliste linie, ornamentacja abstrakcyjna bądź roślinna, inspiracje sztuką japońską, swobodne układy kompozycyjne, asymetria, płaszczyznowość i linearyzm oraz subtelna pastelowa kolorystyka.
Victor Horta, Maison Tassel – klatka schodowa, 1892-3
We Francji i w krajach anglosaskich styl ten nazywany jest Art Nouveau, w Niemczech Jugendstil lub Sezessionsstil, we Włoszech Stile floreale lub Stile liberty.
Aubrey Beardsley, Pawia suknia
Za bezpośredni okres kształtowania się secesji uważa się lata 80., za jej początek – lata 90. XIX. Dojrzałą formę osiągnęła ona w połowie lat 90. z apogeum popularności i możliwości w roku 1900 (Wystawa światowa w Paryżu). W drugiej połowie lat 90. styl rozpowszechnił się w całej Europie, czego efektem było wykształcenie się narodowych odmian stylu.
Gustav Klimt, Pocałunek
John Ruskin (ur. 8 lutego 1819 w Londynie, zm. 20 stycznia 1900 w Brantwood) był angielskim pisarzem, poetą i artystą, jednak najbardziej znany jest jako krytyk sztuki i krytyk społeczny. Jego książka Współcześni malarze (Modern Painters) przyczyniła się do popularności malarza Williama Turnera i ruchu prerafaelitów.
Biografia
Ruskin urodził się w Londynie, dzieciństwo spędził głównie w Croydon. Odbył studia na uniwersytecie w Oxfordzie (w Christ Church College), gdzie zdobył nagrodę za twórczość poetycką. Tam też spotkał się z Turnerem, pracował również z artystami takimi jak Rossetti, Millais, Holman Hunt, John Brett i John William Inchbold. Millais później ożenił się z Effie Gray, wcześniej żoną Ruskina.
Jego późniejsze dzieła były inspiracją powstania Arts and Crafts Movement i stowarzyszenia ochrony zabytków (Society for the Protection of Ancient Buildings, 1877).
Początkowo nauczał w Londynie, później na Uniwersytecie Oksfordzkim. Jego imię nosi jeden z college’ów w Oxfordzie.
Po śmierci ojca – bogatego handlarza winem – Ruskin ogłosił, że nie jest możliwe być bogatym socjalistą i rozdał większość swojej fortuny organizacjom oświatowym w Anglii.
Na Florydzie (USA) powstał uniwersytet jego imienia.
Dzieła Ruskina tłumaczył na francuski Marcel Proust, wywarły one mocny wpływ na późniejszą twórczość tego francuskiego powieściopisarza.
Dorobek pisarski
„Współcześni malarze” (Modern Painters)
„The Stones of Venice” (1851)
Awangarda – zespół tendencji i trendów w sztuce XX wieku odrzucający dotychczasowe style, kreujący własny świat, nienaśladujący rzeczywistości, szukający odrębnego języka wyrazu.
Twórcy awangardy odrzucali dorobek kulturowy i poszukiwali nowych, oryginalnych rozwiązań ideowo-artystycznych. Zjawisko pojawiło się ok. 1910 roku i wiązało się z powstaniem nowych kierunków w sztuce takich jak: Futuryzm, Ekspresjonizm, Kubizm, Dadaizm, Surrealizm, Fowizm, Konstruktywizm, Sztuka konceptualna, Sztuka Naturalna, Sytuacjonizm (ruch społeczno-artystyczny), Sztuka ziemi.
Stefan Morawski jako cechy przysługujące wszystkim kierunkom awangardy wylicza: pionierstwo, zdystansowane podejście do sztuki zastanej, pogarda dla kanonów wytworzonych w przeszłości, częste teoretyzowanie na temat podejmowanych działań (często, z wyjątkiem kubizmu, teorie wyprzedzały praktykę), traktowanie sztuki jako prekursora i animatora społecznego postępu, czerpanie inspiracji z nauki i techniki, (kubiści z teorii względności, surrealiści z psychoanalizy, futuryści z techniki)
Fontanna – Marcel Duchamp
Termin jest wykorzystywany również obecnie dla określenia dokonań artystycznych, które wykraczają poza schematy i nie poddają się prostej klasyfikacji, np. muzyka awangardowa. [Wikipedia]
Arkadiusz Latos
Kielczanin, urodzony 13 września 1965 r. w Kielcach, absolwent miejscowego Liceum Sztuk Plastycznych. W 1987 r. ukończył Studium Nauczycielskie w Jędrzejowie (wychowanie plastyczne). W 1992 roku ukończył Akademię Sztuk Pięknych w Warszawie, gdzie studiował rzeźbę i małą formę rzeźbiarska w pracowniach najznamienitszych polskich rzeźbiarzy takich, jak: Piotr Gawron, Jan Kucz czy Gustaw Zemła. W latach 1992-2003 Pedagog Kieleckiego Plastyka, w latach 2001-2003 prowadził zajęcia z rzeźby na Akademii Świętokrzyskiej. Od 1993 r. – członek Związku Polskich Artystów Rzeźbiarzy od 2000 r. Prezes Z.P.A. Rzeźbiarzy okręgu Kieleckiego. Aktywnie uczestniczy w życiu kieleckiego środowiska plastycznego. 2000 r. stypendysta Urzędu Miasta Kielc (twórca cyklu plakiet „Kielce w Brązie”).
Artysta prowadzi autorską pracownię rzeźby „Arkaszka”, gdzie powstają jego prace kameralne i realizacje pomnikowe. Ulubionym materiałem rzeźbiarza jest brąz, lubi go łączyć z drewnem oraz kamieniem. Twórca cykli takich, jak: Przysłowia i mądrości ludowych. Fraszki, Humoreski i erotyki, które cieszą się wielkim uznaniem wśród krytyków i publiczności. Posiada wiele nagród i wyróżnień: Srebrny Medal na X Biernale Małej Formy Rzeźbiarskiej (1995 r.) wyróżnienie na Salonie Zimowym Rzeźby w Warszawie w 1995 r. Wyróżnienie na Salonie Rzeźby ZPARz w Warszawie w 2002 r. Jego prace były prezentowane na ok. 70 wystawach zbiorowych i 20 indywidualnych w kraju i za granicą. Twórca medali prestiżowej nagrody Kieleckich Targów. Posiada na swoim koncie wiele realizacji na rzecz Miasta w postaci tablic pamiątkowych, rzeźb i płaskorzeźb oraz statuetek. Aktywnie bierze udział w akcjach charytatywnych.