Art déco – styl w sztuce: architekturze, malarstwie, grafice oraz w architekturze wnętrz, rozpowszechniony w latach 1919–1939. Nazwa wywodzi się od francuskiego art – sztuka i décoratif – dekoracyjny, w rozumieniu jakie język polski łączy z urządzaniem wnętrz (czyli „dekorowaniem”); termin décoratif nie oznacza w tym wypadku „zdobienia”.
Fasada stadionu Highbury w Londynie
Art déco był reakcją na secesję (Art nouveau), wyrazem sprzeciwu wobec – typowego dla sztuki secesyjnej – braku dyscypliny przestrzennej. Już w secesji pojawił się nurt projektowania masowych wyrobów przemysłowych – wzornictwo przemysłowe, ale dopiero w okresie art déco podjęto się bardziej nowoczesnego projektowania, z myślą o funkcji i wpływie przedmiotu na fizyczne i społeczne otoczenie człowieka. Było to działanie świadome, próba stworzenia stylu w sztuce na wzór dawnych stylów, ale wybiegającego w przyszłość i z optymizmem szukającego wyrazu dla nowoczesności świata produkcji taśmowej i rodzących się mass mediów. Sprzeczność polegała na tym, że twórcy art déco przykładali też wielką wagę do perfekcyjnego wykonania przedmiotu użytkowego (np. meble ze złoconego brązu, hebanu, inkrustowane kością słoniową) – nie mogły być więc one tanie, ani dostępne dla szerokiej klienteli.
Maurice Ascalon (1913–2003) Pal-Bell
Art déco charakteryzował się klasycyzującym zgeometryzowaniem i dążeniem do syntetycznego ujmowania form, poszukiwaniem piękna w funkcji przedmiotu użytkowego i jasności przekazu w grafice czy malarstwie. Żywą i jasną kolorystykę odziedziczył po fowizmie. Szczyt popularności przypadał na lata 20. zeszłego stulecia, a Międzynarodowa Wystawa Sztuki Dekoracyjnej i Wzornictwa w Paryżu w roku 1925 zgromadziła najwięcej dzieł sztuki i przedmiotów użytkowych charakterystycznych dla epoki. W latach 30. art déco powoli ustępował na rzecz nowego stylu, Bauhausu, szkoły, która stała się pierwszą wyższą uczelnią nowoczesnego projektowania i studiowania sztuk pięknych. Do dnia dzisiejszego pojawiają się dzieła i przedmioty użytkowe nawiązujące do art déco (jak zresztą do wszystkich następnych kierunków w sztuce).
W Polsce w latach 20. działały grupy artystyczne Blok, Praesens, a.r. i spółdzielnia artystyczna Ład. Polski pawilon na Międzynarodowej Wystawie Sztuki Dekoracyjnej w Paryżu 1925 roku wzbudził duże zainteresowanie i pokazał oryginalność sztuki kraju, który „odrodził się” po okresie wykreślenia z mapy politycznej Europy.
Źródło: Wikipedia
W Muzeum Narodowym w Kielcach posiadamy bogatą kolekcję dzieł sztuki nowoczesnej. Do tej grupy należą obrazy , rzeźby oraz przedmioty użytkowe prezentujące styl art deco. O tym kierunku sztuki Magdalena Sitek rozmawia z Iwoną Rajkowską – kierownikiem Działu Sztuki Nowoczesnej Muzeum Narodowego w Kielcach.
Głowa kobiety, autorem rzeźby jest Henryk Kuna (1879-1945)
Porcelana z Ćmielowa
Sztuka nowoczesna oraz współczesna nie zawsze jest zrozumiała dla odbiorców.
Magdalena Sitek zapytała dr Piotra Rosińskiego -historyka sztuki z UJK , jednocześnie prezesa oddziału Kieleckiego Stowarzyszenia Historyków Sztuki czy ten rodzaj sztuki jest dla wszystkich.
Na całym świecie obserwuje się w ostatnim czasie spore zainteresowanie sztuką współczesną. Inwestują w nią zarówno przedsiębiorcy prywatni jaki biznes zbiorowy. Od września w obiektach Targów Kielce można oglądać prace Jaśminy Parkity- młodej artystki wywodzącej się z Kielc.
O pomyśle pokazanie prac Jaśminy parkity w Centrum targowy Magdalena Sitek rozmawia z dr Andrzejem Mochoniem -prezesem Zarządu Targów Kielce