W ramach Programu „Nie tylko ściany” rozpoczynamy nowy cykl poświęcony sztuce współczesnej. W audycjach znajdą się między innymi informacje o najważniejszych wydarzeniach promujących sztukę współczesną.
Postaram się Państwu zaprezentować sylwetki artystów tworzących ten rodzaj sztuki, wyjaśnić dlaczego sztuka współczesna jest tak trudna w odbiorze oraz jak ją „czytać”. Eksperci zaprezentują główne kierunki wyodrębnione w okresie uznawanym za czas sztuki współczesnej.
Serdecznie zapraszam do słuchania audycji Nie tylko ściany – Sztuka współczesna.
Magdalena Sitek
Radio Kielce – Nie tylko ściany (5 września 2014) by Radio Kielce on Mixcloud
Definicja Sztuki współczesnej
Sztuka współczesna – aktualny okres w dziejach sztuki, którego początek umownie wyznaczono na połowę XX wieku (po II wojnie światowej). Nie podlega on jeszcze ustalonym, czasowym podziałom. Na skomplikowany obraz tej sztuki składają się: ruchy artystyczne, tendencje i manifesty.
Zaczynu współczesności w sztukach wizualnych upatruje się w działalności dadaistów, czyli w początkach XX wieku.
Od czasu, gdy artysta przestał być rzemieślnikiem w dziedzinie dekoracji i architektury, a stał się interpretatorem świata, twórcą szukającym odpowiedzi na istotne pytania epistemologiczne rozwiązującym własne problemy wewnętrzne – rola sztuki uległa zmianie. Estetyczne satysfakcje odbiorcy coraz rzadziej motywują twórców. Hasło „sztuka dla sztuki” – chociaż nie było pierwszym przykładem odchodzenia od służebnej roli sztuki – było pierwszym sztandarowym wezwaniem do wyzwolenia sztuki od uzależnień rynkowych.
W obecnej dobie rozwoju cywilizacji nie można zamknąć sztuki współczesnej w jednolitych formułach. Sztuka poprzez dzieła artystów reaguje na ogromny potencjał, możliwości i zagrożenia otaczającego świata. Artyści dla swoich poszukiwań znajdują różne środki wyrazu. Do najwcześniej wprowadzonych nowatorskich rozwiązań – przez pierwszą awangardę – należą abstrakcje, collage, fotomontaż, manifest, obiekt, w czasach drugiej awangardy (neoawangardy) pojawia się także instalacje, happening, fluxus, videoinstalacje, performance. Nie istnieją żadne zauważalne dla współczesnego odbiorcy ograniczenia estetyczne czy techniczne w wypowiedzi artystycznej.
Źródło:Wikipedia
Niki de Saint Phalle fot. Par Henning | Richard Serra fot. Ken Mist | Banksy fot.MykReeve | Marina Abramović fot. Maria Ioveva |
Czym jest sztuka współczesna?
Sztuka współczesna, tworzona tu i teraz, odzwierciedlająca czas, w którym zaistniała. To dążenie do tworzenia dzieł innych od tych, które już były, całkowite oderwanie się od potrzeb rynkowych, to najdoskonalszy sposób na przekazanie emocji oraz subiektywnego spojrzenia na świat.
Samo pojęcie sztuki współczesnej zrodziło się w połowie XX wieku, a ją samą wiąże się zarówno z działalnością jak i poglądami dadaistów. Sztuka współczesna charakteryzuje się bogactwem form jej wyrażania, stąd też doskonale odnajduje się w wszelkiego typu manifestacjach, happeningach, artystycznych i szalenie nowatorskich collage’ach, wizualizacjach (m.in. świetlnych – rzeźby iluminacyjne Heinza Macka), w fotomontażach oraz abstrakcjach. Artyści tworzący sztukę nowoczesną nie boją się zupełnie nowatorskich materiałów, czy też łączenia ze sobą rzeczy na pozór do siebie niepasujących. Sztuka nowoczesna to oderwanie się od ustalonych trendów, szeroko przyjętych norm artystycznych, bądź też ukazywanie „starego” w zupełnie innowacyjnym świetle.
Źródło www.ziemiasztuki.pl
Rozpoczynając cykl audycji poświęconych sztuce współczesnej postanowiliśmy sprawdzić jaka jest wiedza Polaków na ten temat.
Rozmawiając o sztuce współczesnej warto zapoznać się zarówno z definicją opisującą ten rodzaj twórczości, jak również poznać jej główne kierunki.
Pojęcie sztuki współczesnej wyjaśnia SYLWIA KUSZEWSKA – nauczyciel historii sztuki w Zespole Państwowych Szkół Plastycznych im. J. Szermentowskiego w Kielcach, z którą rozmawiała Magdalena Sitek.
Muzeum Narodowe w Kielcach posiada imponującą kolekcję malarstwa współczesnego. Jednym z ostatnich projektów zrealizowanych przez Wydział Sztuki Współczesnej było zorganizowanie wystawy prac Stefana Żechowskiego.
O twórczości artysty urodzonego na początku ubiegłego wieku Magdalena Sitek rozmawia z IZABELĄ RAJKOWSKĄ kierownikiem Wydziału Sztuki Współczesnej Muzeum Narodowego w Kielcach.
Stefan Żechowski
Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Stefan Żechowski (ur. 19 lipca 1912 w Książu Wielkim, zm. 28 października 1984 tamże) – rysownik, ilustrator, malarz-pastelista.
W 1932 ukończył Szkołę Sztuk Zdobniczych i Przemysłu Artystycznego w Krakowie. W 1929. zafascynowany Stanisławem Szukalskim wstąpił do grupy artystycznej – Szczep Rogate Serce. Pozostał jej członkiem do roku 1936. W latach 1930-1936 brał udział w wystawach grupy.
W 1937 wykonał 37 ilustracji do powieści Motory Emila Zegadłowicza, która została skonfiskowana rok później przez cenzurę obyczajową. Artystę oskarżono o antypaństwowość oraz niemoralność. W 1946 wstąpił do PPR. Pod koniec lat 40. przyjął doktrynę realizmu socjalistycznego wykonując portrety przywódców ruchu robotniczego oraz szereg prac o charakterze propagandowym. W latach 50. ilustrował kilka powieści (m.in. Emila Zegadłowicza i Jerzego Żuławskiego) oraz projektował serie znaczków pocztowych poświęconych polskiej historii i kulturze.
Teka niedopałków, zebranych przez artystę po pożarzeW 1953 roku artysta przeżył wstrząs związany z pożarem rodzinnego domu w Książu Wielkim. W pożarze spłonęło wiele prac artysty, a także korespondencja i dziennik. W 1955 został odznaczony – Złotym Krzyżem Zasługi. W tym samym czasie podjął próby ilustrowania Dziadów oraz Ballad i Romansów Adama Mickiewicza. W 1956 wycofał się z czynnego życia artystycznego. Głównym tematem jego obrazów stała się kobieta.
W 1977 powstał film telewizyjny o artyście – Pustelnik. W 1981 Wydawnictwo Łódzkie wydało wspomnienia Stefana Żechowskiego Na Jawie. Za całokształt twórczości otrzymał nagrodę kieleckiego miesięcznika „Przemiany”. Zmarł 28 października 1984 w Książu Wielkim. Na tamtejszym cmentarzu parafialnym znajduje się jego grób opatrzony napisem Śniłem swoją sztukę. Od 2002 miejscowe gimnazjum nosi imię Stefana Żechowskiego.
Twórczość
Obrazy: Autoportret, Pastuszek, Na strychu, Brat Daniel, Chopin i Mickiewicz, Słowacki i Mickiewicz, Spętanie, Faun żegnający miasto, Drabina odwagi, Stefan w lesie, Wnętrze Ziemi, Na torach, Sieroty w kanale, Ciężar istnienia, Siła brutalna, Portret mężczyzny, Egipska piękność, Portret młodej kobiety, Szał uniesień, Faun, Staruszka w okularach, Rembrandt ogląda straż nocną, Tołstoj – ostatnia droga, Odaliska, Portret, Sokrates i uczniowie, Artur i Wanda, Wiosenka.
Źródło tekstu: Wikipedia, zdjęcia Radio Kielce
Muzeum Narodowe w Kielcach
Muzeum Narodowe w Kielcach przygotowało wielką retrospektywę Stefana Żechowskiego (1912-1984), oryginalnego malarza, pastelisty, rysownika i ilustratora, urodzonego w Książu Wielkim, w obecnym województwie małopolskim (wcześniej kieleckim), absolwenta Szkoły Sztuk Zdobniczych i Przemysłu Artystycznego w Krakowie, członka Szczepu Rogate Serce, autora głośnych, wówczas skandalizujących, ilustracji do skonfiskowanej w 1938 powieści Motory Emila Zegadłowicza, a także m.in. dwóch powieści SF Na Srebrnym globie Jerzego Żuławskiego i Zwölf Uhr Einundvierzig. Ein Roman aus dem Jahr 2289 Konrada Grudy (odkryte przy przygotowywaniu katalogu). Żechowski znany jest ze swych pastelowych i ołówkowych erotyków, a także oryginalnych kompozycji symbolicznych o niezwykle różnorodnej tematyce i maestrii ołówkowo-kredkowej (patriotyczne, społeczne, chrystologiczne, wizyjne, literackie). Od lat 60. cenią go kolekcjonerzy i znawcy na całym świecie po wystawach jego prac w zachodniej Europie i Stanach Zjednoczonych. W 1981 roku opublikował swoje wspomnienia Na jawie. Częścią wystawy będzie pokaz jego warsztatu pracy w oparciu o kolekcję kilkuset prac ze zbiorów samego muzeum (największy zbiór Żechowskiego w Polsce). W pionierskim dwujęzycznym polsko-angielskim katalogu-albumie artysty (STEFAN ŻECHOWSKI W POLSKICH ZBIORACH PUBLICZNYCH I PRYWATNYCH. KATALOG RAISONNÉ / STEFAN ŻECHOWSKI IN THE POLISH PUBLIC AND PRIVATE COLLECTIONS. CATALOGUE RAISONNÉ) opracowano ponad 1530 prac od najwcześniejszych młodzieńczych do ostatnich z 17 publicznych i 16 prywatnych.
Kurator: Iwona Rajkowska
Koordynator: Artur Rakowski
Źródło: Strona internetowa Muzeum Narodowego w Kielcach
Wystawa będzie prezentowana od 26 czerwca do 12 października 2014 r. w Pałacu Biskupów Krakowskich, oddziale Muzeum Narodowego w Kielcach.