W czasie, gdy szalał terror okupanta – zgodziła się leczyć ludzi w „jaskini lwa”, w kieleckim więzieniu. Ułatwiała więźniom kontakt z konspiracją do czasu aż sama została przez Niemców aresztowana.
Doktor Maria Krauss-Tymenko, bo o niej mowa, przyjechała do Kielc jeszcze przed wybuchem II wojny światowej. Prowadziła gabinet dentystyczny przy ulicy Kapitulnej 11. Podczas okupacji niemieckiej przyjmowała pacjentów w domu przy ulicy Czerwonego Krzyża.
W roku 1940 podjęła się ochotniczo bezinteresownego leczenia ludzi w więzieniu kieleckim. Tym sposobem ułatwiła zorganizowanie kontaktów z więźniami przez przenoszenie w obydwie strony „grypsów” z niezwykle istotnymi informacjami, które wielu osobom uratowały życie.
Kres jej działalności przyniosło aresztowanie, po którym została zesłana do niemieckiego obozu koncentracyjnego. Udało jej się przeżyć.
Po zakończeniu wojny powróciła do Kielc, ale nowy sowiecki okupant nie na długo pozostawił ją w spokoju. Nawet wyjazd nie uchronił jej przed aresztowaniem i próbą oskarżenia o współpracę z okupantem niemieckim. Jednak wielu ludzi pamiętających ją z czasu wojny stanęło za nią murem.
Po latach niewiele wiemy o bohaterce kieleckiego ruchu oporu. Radio Kielce przypomina jej działalność w kolejnym odcinku słuchowiska: Ukryty front.
Jednocześnie razem z Ośrodkiem Myśli Patriotycznej i Obywatelskiej prosimy o kontakt wszystkich, którzy mają informacje o pani Marii Krauss-Tymenko. Na informacje czeka dyrektor OMPiO, dr Marek Maciągowski. Można je wysyłać mailem na adres: marek.maciagowski@zamkowa3.pl