Irena Gąsior, Zespół Śpiewaczy „Górnaniecki”, Koło Gospodyń Wiejskich „Kowalanki” oraz Kapela Działoszacy, to tegoroczni laureaci konkursu Radia Kielce „Jawor – u źródeł kultury”.
„JAWOR – U ŹRÓDEŁ KULTURY” – LAUREACI 2019
SOLISTA-ŚPIEWAK LUB INSTRUMENTALISTA: Irena Gąsior
ZESPOŁY FOLKLORYSTYCZNE (W TYM KAPELE DZIECIĘCE I MŁODZIEŻOWE): Zespół Śpiewaczy „Górnianecki”
KAPELA LUDOWA: Kapela „Działoszacy”
ANIMATOR KULTURY: Koło Gospodyń Wiejskich „Kowalanki”
WYRÓŻNIENIE (ANIMATOR KULTURY): Lucyna Lipczyńska
RĘKODZIEŁO I SZTUKA LUDOWA: Henryka Brzoza i Jadwiga Betka (wyróżnienia)
Celem konkursu jest promocja kultury ludowej regionu oraz uhonorowanie twórców, artystów i wykonawców, którzy przyczyniają się do wzbogacenia naszego dziedzictwa, budują tożsamość regionu i pielęgnują tradycje.
Jak przyznał Adam Kocerba, założyciel i kierownik artystyczny Kapeli Działoszacy, świętokrzyski folklor, on i jego koledzy z zespołu, propagują już od ponad 30 lat.
– To już się ma we krwi. Lubimy tego typu imprezy, lubimy grać tego rodzaju muzykę. Chcemy, by przetrwała do następnych pokoleń. Jawor jest dla nas bardzo ważną imprezą, dlatego cieszymy się, że zostaliśmy jej laureatami. To docenienie naszej pracy, bardzo cenię sobie te nagrodę – dodał Adam Kocerba.
Podczas gali przyznaliśmy także wyróżnienia, które trafiły do Henryki Brzozy, Jadwigi Betki oraz Lucyny Lipczyńskiej z Zespołu Śpiewaczo-Obrzędowego „Świętokrzyskie Jodły”. Jak sama przyznaje, dzięki swojej twórczości stara się ocalić od zapomnienia piękną, świętokrzyską muzykę.
– Piszę scenariusze, układam piosenki i teksty do nich. Promujemy piosenki i przyśpiewki ludowe naszego regionu. Pragniemy również ocalić od zapomnienia nasze piękne tradycje ludowe, obrzędy i zwyczaje przekazując je młodemu pokoleniu – dodała Lucyna Lipczyńska.
„Jawor – u źródeł kultury”, to niewyczerpane źródło wiedzy o naszym folklorze, naszej kulturze i naszej przeszłości, powiedział w skansenie w Tokarni Krzysztof Słoń, senator Prawa i Sprawiedliwości.
– Bardzo jestem wdzięczny, że wciąż są ludzie, dla których przypominanie o tej naszej kulturze, kultywowanie folkloru jest ważne. Dzięki temu przenosimy to, co nas konstytuowało przez wieki na następne pokolenia. Jawor przekazuje nam tę wspaniałą historię, opowiada o tym, co się kiedyś działo i co stanowiło podstawę życia społeczno–obyczajowego. To jest niewyczerpane źródło wiedzy, o które wszyscy powinniśmy dbać – dodał Krzysztof Słoń.
We wspólnej zabawie udział wziął także poseł Krzysztof Lipiec, przewodniczący świętokrzyski struktur Prawa i Sprawiedliwości, który wspólnie z publicznością zaśpiewał jedną z piosenek ludowych. Jak powiedział, „Jawor – u źródeł kultury” to piękna impreza, która promuje świętokrzyską kulturę i folklor tej ziemi.
– Radiu Kielce należy się szczególna wdzięczność, które posiada bardzo bogatą taśmotekę muzyki ludowej. To jest chyba najcenniejszy skarb Radia Kielce. Można powiedzieć, że to skarbnica naszych dziejów. To jest coś, co zawsze ludziom pozwalało przetrwać najtrudniejsze czasy. Poza tym, muzyka ludowa, to świetna zabawa, o czym świadczy dzisiejsza frekwencja w Tokarni. Dzisiaj jest naprawdę wielki dzień świętokrzyskiej twórczości ludowej – dodał Krzysztof Lipiec.
Podczas gali „Jawor – u źródeł kultury” można było także skosztować świętokrzyskiej zalewajki, chleba ze smalcem, pieczonego prosiaka z kaszą oraz obwarzanków ufundowanych przez naszą rozgłośnię. Z kolei panie z kół gospodyń wiejskich przygotowały m.in. pierogi z mięsem, bigos, zalewajkę oraz słodkie wypieki.
Impreza rozpoczęła się o godzinie 12.00 mszą świętą przed zabytkowym kościołem z Rogowa. Po niej uczestnicy przeszli przed scenę, gdzie przy wtórze zespołów folklorystycznych trwa zabawa.
Jak powiedział Janusz Knap, prezes Radia Kielce, piknik rodzinny oraz konkurs „Jawor – u źródeł kultury” to prawdziwe święto świętokrzyskiego folkloru.
– To jest ta muzyka, którą bardzo lubimy słuchać, bardzo cenimy i szanujemy. Radio Kielce ma jedno z największych zbiorów polskiej muzyki ludowej. To oczywiście nie główny powód, dla którego od dziewięciu lat organizujemy konkurs „Jawor – u źródeł kultury”. Głównym powodem jest piękno tej muzyki, która ma wspaniałych odbiorców. To dla nich co roku organizujemy tę imprezę – dodał prezes Janusz Knap.
Piknik w skansenie w Tokarni po raz kolejny przyciągnął całe rodziny. To słoneczne niedzielne popołudnie postanowiła z nami spędzić m.in. pani Barbara z mężem Piotrem i córką Zuzią.
– Bardzo lubię przyjeżdżać do Tokarni. Są tu piękne tereny, dużo zieleni. Można też dziecku pokazać różne zwierzęta, np. kozły, czy konie. Zawsze też jest pyszne jedzenie okraszane piękną, świętokrzyską muzyką ludową. Takich imprez plenerowych powinno być zdecydowanie więcej – dodała pani Barbara.
Wśród wykonawców jest, m.in., zespół „Góralska Hora”. Jak mówi Szczepan, muzycy specjalnie do Tokarni przyjechali ze Szczyrku, Nowego Targu i Słowacji.
– Gramy już od 2003 roku. Rozsławiamy muzykę ludową. Tych nutek z naszych instrumentów zabrzmiało wiele. Gramy muzykę folkową, góralską, archaiczną i etno. W Tokarni do tańca porwiemy takimi piosenkami, jak „Hajduk”, „Hej, Bystra woda”, „Jak się bawią ludzie”, czyli te utwory, które każdy zna – dodał Szymon.
Jak podkreśliła pani Anna, to nie tylko doskonała okazja do tego, by posłuchać muzyki ludowej, ale także, aby spędzić czas ze swoją rodziną w tak wyjątkowym i uroczym miejscu.
– Muzyka ludowa towarzyszy mi od kilkunastu lat z racji też tego, że właśnie od kilkunastu lat sama ją wykonuję. Kocham ten klimat, dlatego teraz staram się przekazywać te dźwięki swojej chrześnicy. Myślę, że takie imprezy jednoczą całe rodziny i pozwalają wrócić do naszych korzeni. Swoim dzieciom możemy pokazać na jakiej muzyce wychowali się nasi dziadkowie. Warto te wartości pokazywać młodszym pokoleniom – dodała pani Anna.
Renata Janik, wicemarszałek województwa świętokrzyskiego podkreśliła, że świętokrzyska ziemia ma wielu wspaniałych twórców, których warto promować i pokazywać.
– To cudownie, że po raz kolejny Muzeum Wsi Kieleckiej gości aż tylu wykonawców, a wyjątkowe wyróżnienia Jawory są znakiem jakości. Piknik zgromadził wielu gości, a to znaczy, że muzyka ludowa wraca znów do łask naszych mieszkańców – dodała Renata Janik.
Każdy, kto przyjechał do Tokarni na pewno nie wyjdzie stąd głodny. Podczas pikniku Radio Kielce częstuje m.in. pieczonym prosiakiem i rogalikami, których przygotowaliśmy kilka tysięcy.
– Długa kolejka ustawiła się także po chleb ze smalcem i świętokrzyską zalewajkę, przyznał Michał Smolanko. – Zalewajkę przygotowaliśmy z naszego zakwasu. Dodaliśmy do niej kiełbaskę wiejską oraz podgardle wędzone. Całość doprawiliśmy majerankiem, solą i pieprzem. Nasza zalewajka rozchodzi się jak świeże bułeczki, ledwo nadążamy z jej podawaniem – dodał.
W skansenie w Tokarni posłuchać można m.in. Stefana Wyczyńskiego z kapeli z Lubczy, Zespołu Akordeonistów „Kleofas”, Śląskiego Ludowego Zespołu Śpiewaczego „Zawodzianki” oraz Folk Kapeli „Górlaska Hora”. Impreza potrwa do późnych godzin popołudniowych.
Celem konkursu Radia Kielce „Jawor – u źródeł kultury” jest promocja kultury ludowej regionu oraz uhonorowanie twórców, artystów i wykonawców, którzy przyczyniają się do wzbogacania naszego dziedzictwa, budują tożsamość regionu i pielęgnują tradycje. Nagrodami „Jawor – u źródeł kultury”, których wręczenie odbędzie się o godzinie 15, uhonorowani zostaną soliści, zespoły folklorystyczne, kapele ludowe, artyści zajmujący się rękodziełem i animatorzy kultury.
– Nasza rozgłośnia wykorzystując olbrzymie zasoby jako jedyna w Polsce nadaje przez 24 godziny muzykę ludową. „Folk Radio” to wyjątkowy projekt. Słuchacze korzystając z internetu mogą posłuchać muzyki z naszego regionu oraz całego świata, ponieważ wychodzimy z założenia, że muzyka ludowa jest źródłem każdej muzyki. W związku z tym, mając tak wiele nagrań i tak duże tradycję związane z tym gatunkiem w regionie świętokrzyskim, postanowiliśmy to wykorzystać. W tą misję wpisuje się także organizowany przez nas konkurs „Jawor u źródeł kultury”, podczas którego promujemy twórców naszego regionu. W planach jest, aby to wydarzenie stało się festiwalem ogólnopolskim, gdzie swoje umiejętności będą pokazywać artyści z całego kraju. W tym roku odwiedzą nas goście z Podhala i ze Śląska. Mam nadzieję, że poznając muzykę ludową tamtych obszarów jeszcze bardziej zakochamy się w tym co stanowi podstawy muzyki współczesnej – mówi prezes Radia Kielce Janusz Knap.