Możliwości zdobienia jajek jest naprawdę wiele. Mogą być malowane, wyklejane lub barwione. W zależności od techniki zdobienia świąteczne jajka mają różne nazwy.
Np. „kraszanki” powstają przez gotowanie jajka w wywarze barwnym, dawniej uzyskiwanym wyłącznie ze składników naturalnych, czyli tego co było dostępne w gospodarstwie.
I tak jajka możemy farbować w wywarze z łupin cebuli – to jeden z dawnych sposobów dekorowania jaj – opowiada Aleksandra Imosa z Muzeum Wsi Kieleckiej, która kilka dni temu gościła w Chacie Boguckiej w Bogucicach.
– W dawnym gospodarstwie nic się nie wyrzucało, wszystko miało swoje przeznaczenia. Łupiny wrzucamy do gorącej wody, następnie wkładamy jajko i gotujemy ok. 10 minut. Pozostawmy jajka w garnku do wystudzenia, wtedy uzyskamy piękny, ciemnobrązowy kolor – mówi Aleksandra Imosa.
Jak z kolei zabarwić jajka na czarno?
– Pomocna w tym będzie kora dębu, która barwi na ciemny brunatny kolor. innym naturalnym barwnikiem jest czarna malwa, która nadaje jajkom piękny bordowo-fioletowy kolor. Z kolei owies nadaje jajkom zielony, seledynowy kolor – tłumaczy.
Jedną z najstarszych technik dekorowania jaj jest tzw. metoda batikowa. Polega ona na „pisaniu” roztopionym woskiem na skorupce jaja.
– Do pisania wystarczy nam leszczynowy patyk zakończony szpilką. Rozgrzewamy końcówkę szpilki nad płomieniem świecy, maczamy czubek i szybko nanosimy ciepły wosk na jajko. Mogą to być kształty rozetek, szlaczków, tego co nam w duszy gra. Możemy spróbować napisać życzenia „Wesołych Świąt”, „Alleluja” – wyjaśnia.
Następnie jajko zanurza się w we wspomnianych wyżej przygotowanych barwnikach. Miejsca pokryte woskiem nie zostają zafarbowane i w efekcie uzyskuje się jasny wzór.
– Tyle ile darów natury, tyle mamy kolorów. I tak kolorowe jajka zdobiły wielkanocne stoły – dodaje Aleksandra Imosa.