Dziś główna część uroczystości wykusowych. O godzinie 16.00 na uroczysku Wykus w lasach siekierzyńskich rozpocznie się msza święta w intencji majora Eugeniusza Kaszyńskiego „Nurta” i jego żołnierzy.
Początki spotkań wykusowych
Spotkania trwają nieprzerwanie od zakończenia wojny. Oficjalnie za ich początek uważa się rok 1957, kiedy żołnierze – wykorzystując czas odwilży postalinowskiej – w pobliżu miejsca obozowania postawili kapliczkę Matki Boskiej Bolesnej. Na niej umieścili tabliczki z nazwiskami poległych towarzyszy broni. Początkowo spotkania odbywały się w październiku, w rocznicę postawienia kapliczki, później – od 1969 roku – przeniesione zostały na weekend poprzedzający rocznicę śmierci Jana Piwnika „Ponurego”, która przypada 16 czerwca.
Współpraca ze służbami mundurowymi
W spotkaniach wykusowych corocznie uczestniczą przedstawiciele służb mundurowych – policjanci, leśnicy i żołnierze, kombatanci oraz harcerze i młodzież. Tradycyjnie msza sprawowana na polanie ofiarowana jest w intencji „Nurta” i jego żołnierzy, bo to także miejsce wiecznego spoczynku dowódcy. Jego prochy zostały sprowadzone do Polski i pochowane na Wykusie w 1994 roku. Z kolei w niedzielę msza w opactwie ojców cystersów w Wąchocku sprawowana jest w intencji Jana Piwnika „Ponurego” i jego żołnierzy. Jan Piwnik w opactwie spoczął w 1988 roku, a jego powtórny pogrzeb stał się ogromną manifestacją polityczną u schyłku komunizmu.
Wykus to miejsce ważne dla wielu środowisk, nie tylko dla osób związanych z Armią Krajową. 30 lat temu nawiązana została współpraca z Policją, bo Jan Piwnik był przed wojną policjantem. Podczas uroczystości nadawana jest także Honorowa Odznaka Policyjna, którą przyznaje się za szczególne zasługi dla obrony ludności. Dostają ją policjanci, którzy na służbie ryzykując własnym życiem bronili bezpieczeństwa innych, zdarzały się także przypadki, że odznaka została przyznana pośmiertnie. Tak było w przypadku francuskiego żandarma Arnouda Beltram. Zaoferował terroryście, by ten wziął go jako zakładnika, w zamian za jedną z przetrzymywanych kobiet. Terrorysta strzelił do Beltrama i zadał mu kilka ciosów nożem. Odznaczenie na Wykusie odebrała jego żona.
Harcerze spadkobiercami żołnierzy „Ponurego” i „Nurta”
Opiekę nad Wykusem od 1996 roku sprawują harcerze. Decyzją ostatnich żołnierzy „Ponurego” i „Nurta” to właśnie młodzi ludzie stali się spadkobiercami Zgrupowań Partyzanckich Ponury – Nurt. Swoją odpowiedzialność udowodnili kilka lat wcześniej, podczas powtórnego pogrzebu Jana Piwnika, kiedy w zabezpieczanie uroczystości włączyło się półtora tysięcy młodych ludzi w szarych mundurach.
Przebieg sobotnich uroczystości:
Sobotnie uroczystości rozpoczną się o 15.45 wprowadzeniem pocztów sztandarowych na polanę. Jest możliwość dojazdu na miejsce zorganizowanym transportem. O 13.00 zaplanowano odjazd autobusu na Wykus z parkingu przy alei Armii Krajowej w Starachowicach (na wprost „Falowca”). O 13.30 autobus zabierze uczestników sprzed Miejsko-Gminnego Ośrodka Kultury w Wąchocku.
Oficjalna część uroczystości przewiduje podniesienie flagi na maszt i przywitanie zebranych, później nastąpi polowa msza święta w intencji mjr. „Nurta” i jego żołnierzy oraz apel pamięci i złożenie kwiatów.
W niedzielę dalsza część uroczystości w Wąchocku.