Piknik archeologiczny Rydno odbywa się na terenie dawnej huty Rejów, a obecnie Muzeum im. Orła Białego w Skarżysku–Kamiennej. To nawiązanie do osadnictwa, które rozciągało się na tym terenie w epoce kamienia od dzisiejszego Skarżyska po górę świętego Rocha w Wąchocku.
Rezerwat archeologiczny Rydno to niespotykane w skali światowej nagromadzenie osadnictwa z późnego neolitu przypomina archeolog Monika Bajka.
– Tu znaleziono najwięcej śladów obozowisk z okresu schyłkowego paleolitu. My pokazujemy kulturę sprzed kilkunastu tysięcy lat. Trzeba pamiętać, że wytwory ówczesnych ludzi świadczyły o ich dużej wiedzy. Przykładem może być wynalazek koła. Najstarsze przedstawienia wozu czterokołowego, jakie zostały odnalezione datowane są na neolit, czyli wczesną epokę kamienia. Misa, na której umieszczono schematyczny rysunek wozu i pól uprawnych ma przynajmniej 5,5 tys. lat – zwraca uwagę.
Pasjonaci, którzy organizują corocznie piknik, podkreślają, że to sposób na popularyzację wiedzy o wykopaliskach i bogactwie kultury regionu. Przez dwa dni (sobota i niedziela) można tu spotkać osoby prezentujące różne zajęcia ludzi epoki neolitu. Jest m.in. kamieniarz, który prezentuje różne gatunki krzemieni użytkowanych przez ludzi w pradziejach. Pokaże też techniki obróbki tego ważnego dla ludzkości kamienia. Całość prezentacji dopełniają repliki narzędzi krzemiennych od wiórów, przez groty strzał po siekiery.
Podczas wydarzenia są też prezentowane repliki naczyń z młodszej epoki kamienia, czyli neolitu oraz z wczesnej epoki brązu, które zostały wykonane na wzór ceramiki znajdowanej na stanowiskach archeologicznych na ziemiach polskich i datowanej na kilka tysięcy lat. Naczynia służyły społecznościom pradziejowych rolników i pasterzy do celów kuchennych, a także jako pojemniki, w których zmarłym składano w darze jadło i napoje. Wyjątkowym naczyniem jest kopia słynnej wazy z Bronocic z ornamentem rytym, przedstawiającym m.in. jedno z najstarszych na świecie wyobrażeń wozu czterokołowego.
Oprócz naczyń prezentowane są ceramiczne figurki zoomorficzne oraz kobiece, czyli tzw. wenuski, które są wzorowane na zabytkach znajdowanych na różnych stanowiskach paleolitycznych i neolitycznych w Europie, łączone z magią urodzaju i płodności. Dodatkowo można obejrzeć repliki narzędzi neolitycznych rolników wykonanych z różnych gatunków krzemienia: czekoladowego, pasiastego, święciechowskiego, czy wołyńskiego. Są wśród nich siekiery, noże, drapacze, rylce, wiertniki i sierpy.
Prowadzone są także warsztaty ręcznego lepienia naczyń i figurek z gliny. Chętni mogą spróbować sił w szlifowaniu siekier krzemiennych, czy rozcieraniu zboża na kamieniu żarnowym.
Piknik archeologiczny odbywa się na terenie Muzeum im. Orła Białego. Wstęp jest bezpłatny.