„Na fali… Historia radia w II Rzeczypospolitej” – to tytuł nowej wystawy, którą można oglądać w Centrum Edukacyjnym Instytutu Pamięci Narodowej „Przystanek Historia” w Kielcach. Ekspozycja powstała w związku z 95. rocznicą regularnej emisji programu Polskiego Radia. Przybliża pierwsze lata polskiej radiofonii, której początki sięgają dokładnie 18 kwietnia 1926 roku.

Jak wyjaśnia Dariusz Skrzyniarz z kieleckiej delegatury Instytutu Pamięci Narodowej, program nadawany do 1939 roku szybko zdobył popularność, której namacalnym przejawem była liczba ponad miliona abonentów. Zaznacza, że radio pełniło ważną rolę.

Czytaj również

19.12.2025 Rozmowa Dnia. Radio Kielce. Na zdjęciu: Andrzej Pruś - członek zarządu województwa świętokrzyskiego / Fot. Wiktor Taszłow - Radio Kielce

ROZMOWA DNIA. Andrzej Pruś, członek zarządu województwa świętokrzyskiego

2025-12-19

Kierująca nie ustąpiła pierwszeństwa. Są poszkodowani

2025-12-18

– Aktywność Polskiego Radia w okresie międzywojennym skupiała się na kształtowaniu tożsamości, świadomości obywatelskiej i identyfikacji z państwem w specyficznych warunkach Polski odrodzonej po wielogeneracyjnej przerwie. Eksponowano i kształtowano kanony tradycji i kultury – język, symbole narodowe, literaturę, święta i rocznice historyczne. Wyznaczano stosunek do niepodległości, instytucji państwa czy ambitnych projektów modernizacyjnych – zauważa.

Jeszcze ważniejszym przekaźnikiem Polskie Radio stało się po wybuchu II wojny światowej. Dariusz Skrzyniarz dodaje, że dzieje przedwojennego radia symbolicznie zamykają emitowane do 23 września 1939 roku przemówienia radiowe prezydenta Warszawy, Stefana Starzyńskiego i szefa propagandy dowództwa obrony Warszawy, ppłk Wacława Lipińskiego, które podtrzymywały wśród warszawiaków wolę oporu.

– Były powszechnie słuchane i obszernie cytowane na łamach prasy. I w tym bardzo trudnym czasie, na początku wojny, głos na antenie stał się głosem walczącej stolicy, którego wyczekiwano i był podstawowym źródłem informacji o sytuacji wojennej – zaznacza.

Ekspozycję przygotował Oddział IPN w Łodzi. Składa się z 12 plansz, które zawierają informacje o najważniejszych miejscach, osobach, planach, a także statystyki. Wystawę będzie można oglądać do 25 listopada.