Koncerty symfoniczne, ale także jazzowe czy z głosami w roli głównej. Zabrzmią mało znane instrumenty, takie jak skrzypotrąby, a obok znanych i cenionych nazwisk muzyków i kompozytorów pojawią się zapomniane postaci. W piątek (18 listopada) w Filharmonii Świętokrzyskiej rozpoczną się 30. Świętokrzyskie Dni Muzyki.
Jacek Rogala, szef kieleckiej orkiestry podkreśla, że to impreza wyjątkowa.
– Będzie szeroką prezentacją twórczości mało znanej, bo sięgamy wyłącznie po takie utwory, które w Kielcach nie były grane. Zarówno te nowe, jak i dawniejsze. Będzie też to, co w filharmonii bywa rzadziej, więc nie tylko muzyka klasyczna, ale także wieczór jazzowy, czy wieczór folkowy, a nawet baśniowy. Będzie też film. Pojawi się cała plejada znakomitych wykonawców, ale i kompozytorów – wymienia.
Nowe i zapomniane kompozycje
Świętokrzyskie Dni Muzyki w tym roku świętują swoje 30-lecie, choć ich historia sięga lat 60. XX wieku. Od 20 lat odbywa się nieprzerwanie i, jak zauważa Jacek Rogala, ma swój charakter.
– Cieszymy się, że festiwal tak długo żyje, rozkwita, dojrzewa, że ma pewien powtarzalny rytm, czyli wiadomo, jakiego rodzaju muzyki spodziewać się w określne dni, natomiast wnosi nowe propozycje dźwiękowe, nowe poszukiwania. Dla nas to też jest przygoda, ponieważ każdy festiwal tworzymy na nowo, obserwując co nowego powstało, jakie dawne utwory zostały odkryte, co zostało wydane, a co warto byłoby wydobyć z zapomnienia – tłumaczy.
Pierwsze zapomniane nazwiska pojawią się już w piątek, 18 listopada, podczas wieczoru inauguracyjnego. W drugiej części wieczoru Orkiestra Symfoniczna Filharmonii Świętokrzyskiej pod batutą Jacka Rogali, wykona Suitę Ed-dur op. 9 Zygmunta Stojowskiego. Dyrektor wyjaśnia, że mało wiemy o tym kompozytorze, a jest on związany z naszym regionem.
– Urodził w Strzelcach na Kielecczyźnie. Rocznik 1870. Uczył się w Krakowie, m.in. u Władysława Żeleńskiego, przyjaźnił się z Ignacym Janem Paderewskim. Zresztą Paderewski wykonywał jego kompozycje. Studiował też na Sorbonie filozofię, literaturę, języki obce. W 1905 roku zdecydował się wyjechać do Ameryki i tam pozostać. W 1916 roku filharmonia nowojorska zorganizowała mu monograficzny koncert, co było niezwykłym wydarzeniem – mówi.
Nieznany dziś twórca
I choć w Stanach Zjednoczonych zrobił karierę jako kompozytor muzyki klasycznej i filmowej, dziś mało osób o nim pamięta. Jacek Rogala tak to tłumaczy:
– Nasza historia spowodowała, że zapomnieliśmy o nim. Ja od dłuższego czasu interesuję się tym kompozytorem, ale problem polegał na tym, że jego spadkobiercy, 90-letni synowie, sprzedali prawa i nuty komuś, kto zamknął te nuty w kufrze i był problem, żeby dotrzeć do tej twórczości – zaznaczył.
XX-wiecznym, ale również zapomnianym kompozytorem jest Zygmunt Mycielski, którego kompozycja otworzy piątkowy koncert.
– To twórca, który bardziej znany jest jako publicysta czy krytyk muzyczny – tłumaczy Jacek Rogala.
– Był przyjacielem Karola Szymanowskiego, który namówił go do studiowania w Paryżu i on w tym Paryżu osiedlił się przed wojną. Kiedy wybuchła wojna, wcielił się do polskiej armii, a po 1945 roku postanowił wrócić do Polski. Utwór, który wysłuchamy, to kompozycja z 1937 roku – data znamienna, bo to data śmierci Karola Szymanowskiego i właśnie utwór jest skomponowany „in memoriam Karol Szymanowski” – zapowiada.
Prawykonanie z gwiazdami
Trzecim utworem, który usłyszy publiczność będzie kompozycja powstała specjalnie dla Filharmonii Świętokrzyskiej. Jak mówi Jacek Rogala, będzie to koncert na dwa flety i smyczki, napisany przez Marcina Błażewicza.
– Marcin Błażewicz to kompozytor, który przedwcześnie zmarł w ubiegłym roku. Niemal całe swoje życie był związany z Uniwersytetem Muzycznym Fryderyka Chopina, dorobił się wielu absolwentów kompozycji, był promotorem wielu prac, a muzycznie odwołuje się do klasyki XX wieku. Bardzo ciekawa muzyka, wirtuozowska, bo to jest popis nie tylko dla flecistów, ale i smyczkowcy mają co robić – żartuje.
W tym utworze wystąpi dwójka światowej sławy flecistów: Agata Kielar-Długosz i pochodzący z ziemi świętokrzyskiej Łukasz Długosz.
Koncert symfoniczny, inaugurujący 30. Świętokrzyskie Dni Muzyki, rozpocznie się w piątek, 18 listopada o godz. 19.00, w Filharmonii Świętokrzyskiej. Festiwal zakończy się w piątek, 25 listopada.
Wydarzeniu towarzyszy wystawa prac plastycznych uczniów i absolwentów kieleckiego „Plastyka” w foyer filharmonii.
Świętokrzyskie Dni Muzyki
Historia wydarzenia sięga lat 60. XX wieku. Pomysłodawcą festiwalu był ówczesny dyrektor Filharmonii, Karol Anbild. Na początku prezentowana była tylko muzyka polska. Po trzydziestoletniej przerwie festiwal reaktywował dyrektor Szymon Kawalla, który nadał mu charakter monograficzny, koncentrował się na twórczości wybranego w danym roku kompozytora. Od 2002 roku Dniami kieruje Jacek Rogala. Podporządkował on festiwal prezentowaniu muzyki polskiej, ze szczególnym uwzględnieniem utworów niewykonywanych wcześniej w Kielcach.
30. ŚWIĘTOKRZYSKIE DNI MUZYKI
18 listopada, piątek, g. 19:00, sala koncertowa
KONCERT SYMFONICZNY INAUGURACJA
AGATA KIELAR-DŁUGOSZ flet
ŁUKASZ DŁUGOSZ flet
JACEK ROGALA dyrygent
PIOTR MATWIEJCZUK słowo o muzyce
Z. Mycielski Lament di Tristano in memoriam K. Szymanowski
M. Błażewicz Koncert na dwa flety i smyczki
Z. Stojowski Suita Es-dur op. 9 na orkiestrę.
19 listopada, sobota, g.18.30, sala kameralna
WIECZÓR JAZZOWY CELULOID
ARTUR LESICKI gitara
MAREK NAPIÓRKOWSKI gitara
Improwizowane melodie muzyki filmowej stworzone przez cenionych kompozytorów: Krzysztofa Komedę, Wojciecha Kilara, Andrzeja Kurylewicza, Andrzeja Korzyńskiego i Jerzego „Dudusia”
Matuszkiewicza. Zestaw tych ponadczasowych tematów uzupełnią autorskie utwory wykonawców utrzymane w klimacie, który najlepiej oddaje tytuł koncertu – Celuloid.
20 listopada, niedziela, godz.11.00, sala koncertowa
KONCERT RODZINNY
CICHO, GŁOŚNO, NAJGŁOŚNIEJ CZYLI O ROZMOWACH INSTRUMENTÓW…
KWARTLUDIUM:
DAGNA SADKOWSKA skrzypce
MICHAŁ GÓRCZYŃSKI klarnet, karnet basowy
PAWEŁ NOWICKI instrumenty perkusyjne
PIOTR NOWICKI fortepian
„Pierwszy ruch to dźwięk, drugi to akord, a trzeci jest już całym utworem” – tak anonsują spotkanie z najmłodszą widownią wytrawni muzycy i edukatorzy. Podczas ich interaktywnego koncertu także słuchacze będą wykonawcami, dyrygentami oraz kompozytorami. Wezmą również udział w ćwiczeniach warsztatowych kształtujących wrażliwość na zmiany dynamiczne, które
bazować będą na utworach Tadeusza Wieleckiego, Bogusława Schaeffera i Wojciecha Zycha.
21 listopada, poniedziałek, godz.18.30, sala kameralna
KONERT KAMERALNY
KAMERALNY WITRAŻ
ALEKSANDRA KULS-KOZIAK skrzypce
MARCIN KOZIAK fortepian
K. Szymanowski Pieśń kurpiowska Leciały zórazie (opr. na skrzypce i fortepian – A. Kuls)
K. Szymanowski Mity op. 30
M. Magin Danses polonaises wersja na skrzypce i fortepian
R. Palester Taniec polski z baletu Pieśń o ziemi
G. Bacewicz Witraż
G. Bacewicz IV Sonata na skrzypce i fortepian
22 listopada, wtorek, godz.18.30, sala kameralna
KONERT KAMERALNY
MUZYKA NOCY
OKTET WOKALNY ART’N’VOICES:
Małgorzata Priebe, Maria Krueger soprany
Anna Rocławska-Musiałczyk, Marta Jundziłł alty
Mateusz Warkusz, Szymon Duraj tenory
Tomasz Chyła, Filip Czajkowski basy
P. Łukaszewski Szczęśliwa Nocy, O vos omnes, J. Świder Laudate Pueri Dominum, ks. S. Ormiński Modlitwa, A. Koszewski Kotek, J. Świder Kołysanka, F. Nowowiejski Dumka Ułana
R. Twardowski Kocham cię, morze, M. Ziółkowski Peace, J. Szafrański I dreamt a dream,
M. Malec Ballada, S. Godziemba-Trytek Stepy akermańskie, K. Komeda, opr. A. Rocławska-Musiałczyk Rosemary’s Baby
23 listopada, środa, g.18.30, sala kameralna
KONERT KAMERALNY
SKRZYPOTRĄBY
KATARZYNA EMOSE UHUNMWANGHO śpiew
BEATA WOŁCZYK pierwsza skrzypotrąba
JOANNA TRZASKA druga skrzypotrąba
JACEK BERG pianino, akordeon
DARIUSZ WOŁCZYK altotrąba
EMILIA DANILECKA cellotrąba
PIOTR HAŁAJ tuba/suzafon
Baśniowe skrzypotrąby i czary Baltasary to koncert, którego program tworzą poetyckie opowieści czerpiące z bogactwa baśni i podań ludowych wyśpiewywane przez znakomitą aktorkę i wokalistkę Teatru Muzycznego Capitol we Wrocławiu – Emose Katarzynę Uhunmwangho. Inspiracją jest niepowtarzalna atmosfera i historia zamku Plumlov oraz baśnie czeskiej pisarki Vojtěški
Baldessari Plumlovskiej, która żyła w jego cieniu. Wrocławskiej artystce towarzyszą muzycy grających na tzw. „skrzypotrąbach” (skrzypcach Stroha)
24 listopada, czwartek, godz.18.30, sala kameralna
WIECZÓR FILMOWY
„Pasja”
dokument o Krzysztofie Pendereckim
reż. Violetta Rotter-Kozera
Reżyserka, Violetta Rotter-Kozera, projekcję swego filmu poprzedzi autorskim wstępem. Opowie o wyzwaniach towarzyszących tworzeniu reportażu poświęconego wykonaniu „Pasji według św. Łukasza” Krzysztofa Pendereckiego w Katedrze w Münster z okazji 50-lecia premiery tego wyjątkowego dzieła. Materiał filmowy zawiera archiwalne nagrania z prób i koncertu, które ukazują
wybitnego twórcę przy pracy nad interpretacją jednej z jego najważniejszych kompozycji.
25 listopada, piątek, g.19.00, sala koncertowa
KONCERT SYMFONICZNY
FINAŁ
SŁAWOMIR CICHOR trąbka
ADAM KOŚMIEJA fortepian
SZYMON BYWALEC dyrygent
PIOTR MATWIEJCZUK słowo o muzyce
T. Baird Uwertura Giocosa
K. Grzeszczak Koncert na trąbkę
K. Serocki Koncert romantyczny na fortepian i orkiestrę