M10D 215,072 MHz Zadzwoń do studia 41 200 20 20 
Straże miejskie w Polsce nie są obiektywnie i jednolite w swoich działaniach, a nakładane przez nie mandaty nie są właściwie egzekwowane – takie wnioski można wyciągnąć z raportu Najwyższej Izby Kontroli, po sprawdzeniu działalności tych formacji. Inspektorzy izby zbadali działalność kilkunastu straży w całej Polsce, w tym czterech w regionie świętokrzyskim.
Okazuje się, że w Kielcach kwota nałożonych przez funkcjonariuszy, a nie egzekwowanych przez urzędników mandatów opiewa na ponad 230 tys. zł. Kieleccy funkcjonariusze wolą też karać grzywnami, niż pouczać sprawców wykroczeń. Kontrolerzy NIK zwracają uwagę, że decyzje czy zastosować mandat, czy pouczenie zależą najczęściej od indywidualnego podejścia funkcjonariusza, nie ma bowiem jasnych zasad stosowania kar.
Czytaj również
Wśród skontrolowanych jednostek, były straże z Buska-Zdroju, Kielc, Ożarowa i Starachowic. NIK stwierdził duże rozbieżności w stosowaniu i egzekwowaniu mandatów, ale także szereg nieprawidłowości i opieszałość urzędników magistratów mówi Grzegorz Walendzik, dyrektor delegatury NIK w Kielcach.
– Najgorzej wypadł Ożarów, w tamtejszym urzędzie popełniono błędy, polegające m.in. na nieprzestrzeganiu ustawy o rachunkowości, co powoduje zaległości w egzekwowaniu należności – mówi dyrektor.
Jak dodaje, problemem jest również uznaniowość w nakładaniu kar.
– Kara musi być obiektywna, sprawiedliwa i skuteczna. Nie może być całkowitej dowolności w działalności strażnika. Zmiany powinny być zrealizowane po to, aby mieszkańcy, na których nakładane są mandaty, czy pouczenia, wiedzieli że istnieje podstawa prawna tych działań i jednocześnie jest ona taka sama w całej Polsce – dodaje Grzegorz Walendzik.
We wszystkich skontrolowanych w kraju urzędach doszło do przedawnienia należności z tytułu grzywien. Mimo niewielkich kwot nakładanych mandatów, ich łączna suma przekroczyła 13 mln zł.
Najwyższa Izba Kontroli apeluje o zmianę przepisów.
Do Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji:
wprowadzenie obowiązku dokumentowania przez strażników okoliczności, które przemawiały za zastosowaniem środków oddziaływania wychowawczego;
wskazanie organu właściwego do rozpatrzenia zażalenia na niewniesienie przez straż gminną (miejską) wniosku o ukaranie do sądu, składanego na podstawie art. 56a Kodeksu postępowania w sprawach o wykroczenia.
Do Ministra Finansów:
– o wprowadzenie rozwiązań, które spowodują, że koszty procesu egzekwowania należności z tytułu grzywien nakładanych w drodze mandatu karnego nie będą przekraczały kwoty samej należności możliwej do odzyskania już w chwili wszczęcia postępowania egzekucyjnego.
Ponadto NIK wnosi:
– o podjęcie przez wojewodów działań informacyjnych w celu wyeliminowania stwierdzonych w wyniku kontroli nieprawidłowości dotyczących stosowania pieczęci na upoważnieniach do nakładania grzywien w drodze mandatu karnego wydawanych strażnikom, a także uwzględnienie tego zagadnienia w działalności nadzorczej wykonywanej na podstawie art. 9 ust. 2 i 3 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. o strażach gminnych.
