Trwa 28. Festiwal Form Dokumentalnych NURT 2022. Środa jest drugim dniem wydarzenia, na który zaplanowano 12 pokazów konkursowych oraz wydarzenie towarzyszące.
We wtorek wieczorem (22 listopada) odbyła się oficjalna inauguracja imprezy. Wziął w niej udział twórca i dyrektor artystyczny NURT, Krzysztof Miklaszewski, który podkreślił, że mimo upływu czasu, festiwal nadal jest znaczącym dla twórców dokumentów.
– Kiedy zaczynaliśmy, tych festiwali było mało. Teraz jest ich dużo, ale coraz mniej znaczą. Natomiast NURT utrzymuje się w swojej formie, jeśli chodzi o artystyczny wyraz, i cały czas cieszy się zaufaniem twórców, którzy przesyłają nam swoje filmy. W tym roku mieliśmy 151 filmów, co jest swoistym rekordem, bo wszyscy narzekamy, że produkcja w Polsce jest coraz trudniejsza. Natomiast nam filmów przybywa, może dlatego, że jesteśmy najbardziej liberalni i niezależni – podkreślił.
„Widzowie są spragnieni prawdy”
Krzysztof Miklaszewski dodał, że dokument w Polsce ma się bardzo dobrze.
– W końcu wszystkie telewizje uwierzyły, że widzowie są spragnieni pewnej prawdy, a dokument jest jej ostoją – stwierdził.
Augustyna Nowacka, dyrektor Kieleckiego Centrum Kultury przyznała, że NURT mocno wpisał się w historię tej instytucji.
– Pomimo tego, że czasy są trudne, i musimy ograniczać budżet organizowanych przez nas imprez, to staramy się je robić na tym samym, wysokim poziomie, co nie jest łatwe. Ale co roku są ludzie, którzy nas wspierają. Tak jest w tym roku. Festiwal znowu otrzymał dofinansowanie z Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego. Mamy też zapewniony wkład własny miasta. Bardzo mnie to cieszy, bo dzięki temu mamy święto filmu dokumentalnego w Kielcach – powiedziała.
Pokazy konkursowe odbywają się już od wtorku. Prace rozpoczęła też komisja artystyczna. Zasiada w niej m.in. pochodzący z Kielc filmoznawca, prof. Piotr Kletowski. Jak mówi, najważniejsze dla niego jest, by film był interesujący.
– Patrzę na filmy konkursowe w taki sposób, że one muszą opowiadać o czymś ciekawym, interesującym, ale ten temat, ta treść muszą być w odpowiedni sposób wyrażone. A to jest rzadkość, bo jest wiele filmów, które opowiadają ciekawą historię, ale one są do siebie podobne – wyjaśnił.
Piotr Kletowski dodał, że oprócz formy, szuka też prawdy o człowieku.
– NURT tym się charakteryzuje, że jest wiele obrazów głęboko przejmujących historiami bardzo ludzkimi. To wyróżnia NURT spośród innych festiwali, że tu można zobaczyć wiele filmów po ludzku wzruszających. Dotykają czułych strun, które są w każdym, nie tylko w duszy jurora – zauważył.
Wojna zmienia spojrzenie
Maria Malatyńska, przewodnicząca komisji artystycznej zwróciła uwagę na filmy, które dotykają tematów związanych z wojną w Ukrainie.
– Sięgają do tego, co się dzieje na naszych oczach, co widzimy w różnych przekazach telewizyjnych. Dlaczego to wydaje mi się ważne? Dlatego, że dzięki temu wyraźnie widać, na czym polega zupełnie nowy typ estetyki – estetyka stawania się. Ona wygląda na niedopracowaną, na nadmiernie przegadaną, powtarza pewne efekty, ale to dzieje się na naszych oczach. My mamy tę świadomość, że to jest ta estetyka, która nas teraz tak dalece zawojuje, że aż pomyślałam, że inne ważne sprawy, przestają takimi być. Dlatego, że to jest coś, co zajmuje naszą wyobraźnię, co spowodowało, że ten temat, będący tematem literackim, filmowym, nagle stał się naszą rzeczywistością – wyjaśniła.
Oprócz pokazów konkursowych, w środę wieczorem odbędzie się pokaz specjalny filmu „Remembering Mychal. Priest of 9/11”. Jak zapowiada Augustyna Nowacka, gościem specjalnym tej projekcji, realizowanej wspólnie z Konsulatem Generalnym USA w Krakowie, będzie konsul Erin Nickerson. Początek o godz. 19.00 na Małej Scenie Kieleckiego Centrum Kultury.
Wstęp na wszystkie pokazy festiwalowe jest wolny.
XXVIII FESTIWAL FORM DOKUMENTALNYCH NURT 2022 PROGRAM POKAZÓW KONKURSOWYCH I WYDARZEŃ TOWARZYSZĄCYCH
22 listopada – wtorek
POKAZ I: DZIECI NIE TEGO BOGA
godz. 9:00 – 12:00
Duża Scena KCK
- COŚ DOBREGO
– reż. Aleksandra Fudala-Barańska; prod.: TVP Katowice
Poruszający optymistyczną dozą obserwacji reportaż o wypełnianej codziennie misji pomocy dzieciom przez katowickie zgromadzenie sióstr zakonnych.
- BRAT ZAKONNICY ODWIEDZA DOM DZIECKA
– reż. Magdalena Gwóźdź; prod.: TVN Warner Bros. Discovery
Wstrząsający filmowy obraz przemocy wobec wychowanków domu dziecka , sankcjonowany – na dodatek – przez jego klasztorne opiekunki.
- KRÓLestwo
– reż. Marcin Gutowski; prod.: TVN Warner Bros. Discovery
Niesamowity reportażowy obrachunek z nadużyciami seksualnymi w amerykańskiej misji katolickiej, ufundowanej przecież przez Polonię w celu kształcenia katolickich księży – przyszłych duszpasterzy w polskich probostwach USA.
- DZIECI NIE TEGO BOGA z cyklu : Kanada pachnąca cierpieniem
– reż. Marek Osiecimski; prod.: TVN Warner Bros. Discovery
Oskarżycielska wizja jednej z części reportażowego tryptyku, sumującego nadmiar seksualnych nadużyć wobec młodzieży w powszechnie szanowanej kanadyjskiej placówce katolickiej.
POKAZ II: NA GRANICY I NA FRONCIE
godz. 13:00 – 15:00
Duża Scena KCK
- PODLASIE : GRANICA ŚWIATÓW
– reż. Katarzyna Lazzeri; prod.: TVN Warner Bros. Discovery
Filmowa wizja zagrożenia życia uchodźców w przepięknym krajobrazie polskiego Podlasia
- SZLAK MIGRACYJNY: TURCJA – BIAŁORUŚ –POLSKA –
– reż. Patryk Szczepaniak, Anna Borkowska-Minko, Piotr Czaban; prod.: TVN Warner Bros. Discovery
Dokument, wyjaśniający czysto komercyjne korzenie migracyjnego europejskiego szlaku przez Białoruś.
- PIERWSZA LINIA FRONTU : UCIECZKA Z IRPIENIA I OBRONA CHARKOWA
– reż. Michał Przedlacki; prod.: TVN Warner Bros. Discovery
Przerażający obraz wojny na pierwszej linii frontu.
- DROGA DO SANDOMIERZA
– reż. Dorota Kosierkiewicz; prod.: TVP3 Kielce
Pouczająco- intrygująca filmowa anatomia historycznych wspólnych korzeni rodzinnych Polaków i Ukraińców.
POKAZ III: NIEWYMAZANE HISTORIE
godz. 16:00 – 18:00
Mała Scena KCK
- JANOS ESTERHAZY , NIEWYMAZANA HISTORIA
– reż. Grzegorz Kubaszko; prod.: FUNDACJA FILMOWA POLSCY WYCHODŹCY
Opowiedziana z epickim rozmachem filmowa historia znakomitego węgiersko-polskiego rodu.
- NAM NIE WOLNO BYŁO PŁAKAĆ
– reż. Paulina Ibek, prod.: TVP3 Kraków, Małopolskie Centrum Kultury SOKÓŁ w Nowym Sączu
Wstrząsająca dokumentalna rekonstrukcja tragicznej pamięci obozowego dzieciństwa.
- OJCIEC I SYN
– reż. Jakub Gomółka; prod.: PWSFTviT w Łodzi
Niczym nie ubarwiona filmowa notacja zagubienia dwóch pokoleń więźniów, nie mogących się przystosować do normalnego życia na wolności.
20:00
OTWARCIE XXVIII FESTIWALU FORM DOKUMENTALNYCH NURT
MAŁA SCENA KCK
Pokaz filmów „MADE IN KCK” prezentujący filmowe produkcje Kieleckiego Centrum Kultury:
„Co ja tu robię? Miles Davis…”
„PEGAZ. Na skrzydłach teatru”
oraz
specjalny pokaz krótkiej formy filmowej „Piękno Przyrody Mazowsza” w reżyserii Matyldy Kalisz.
23 listopada – środa
POKAZ IV: WALCZĄCA I UWIĘZIONE
godz. 9:00 – 12:00
Duża Scena KCK
- WALCZĄCA
– reż. Krzysztof Łukaszewicz; prod.:Wytwórnia Filmów Dokumentalnych i Fabularnych
Udokumentowany patriotyczno-wojennymi przeżyciami warszawskich powstańców filmowy apel o ochronę narodowego symbolu Polski Walczącej.
- UWIĘZIONA
– reż. Piotr Bieliński; prod.: Szkoła Filmowa im. Krzysztofa Kieślowskiego Uniwersytetu Śląskiego
Filmowa refleksja nad formą „podwójnego uwięzienia” , jakiej doznaje czująca i myśląca więźniarka.
- MOTYLEK
– reż. Edyta Krześniak, prod.: TVN Warner Bros. Discovery
Reportaż o skomplikowanej przyczynowości anoreksji na przykładzie samoanalizy wyjątkowej nastolatki.
- NIEWIDZIALNE
– reż. Daria Górka; prod.: TVN Warner Bros. Discovery
Tragiczny filmowy obrachunek z przykładami aborcyjnej emigracji Polek.
- CZY ZASŁUŻYŁA NA BEZDOMNOŚĆ ?
– reż. Grzegorz Kuczek, prod.: TVN Warner Bros. Discovery
Rzetelnie udokumentowany reportaż o skomplikowanej krzywdzie, jaką rodzi pozbawienie matki środków do życia przez… niepełnosprawnego syna.
- ODDZIAŁ DWUNASTY
– reż. Monika Celej i Piotr Jeziorowski, prod.: TVN Warner Bros. Discovery
Domagający się natychmiastowej społecznej interwencji, bo poruszający drakońskimi metodami fizycznego przymusu, obraz młodzieży leczonej na znanym oddziale psychiatrycznym.
POKAZ V: NASI WIZJONERZY
godz. 13:00 – 15:00
Duża Scena KCK
- TAŃSCY – NIEPOKORNI WIZONERZY – z cyklu: Geniusze i marzyciele
– reż. Marek Tomasz Pawłowski; prod.: Zoyda Art. Production
Krzepiący osiągnięciami polskiej myśli technicznej filmowy portret rodzinny „niepokornych wizjonerów”.
- PALETA. KONCERT NA LATAJĄCEGO SKRZYPKA
– reż. Jarosław Migoń; prod.: TVP3 Kraków
Niekonwencjonalna sylwetka filmowa niekonwencjonalnego wirtuoza – ukochanego skrzypka Ewy Demarczyk.
- EMANUEL SCHLECHTER : SZLAGWORTY NIEZAPOMNIANE
– reż. Jerzy Oleszkowicz; prod.: TVP Historia, TVP Oddział w Rzeszowie
„Odkurzony”, bo wydobyty z archiwum historycznego „zapomnienia”, wizerunek wielkiego artysty, kształtującego na kabaretowej estradzie gusta wielu pokoleń.
POKAZ VI: MEDYCYNA I… MY
godz. 16:00 – 18:00
Mała Scena KCK
- PANDEMIA – CZAS PRÓBY cz.2
– reż. Mateusz Cieślak i Franciszek Małecki–Trzaskoś; prod.: IBOMA MATEUSZ CIEŚLAK
Druga część dokumentalnej syntezy skutków wirusowej pandemii w Polsce.
- DLACZEGO PROFESOR MARIAN ZEMBALA ODEBRAŁ SOBIE ŻYCIE
– reż. Agnieszka Madejska, prod.: TVN Warner Bros. Discovery
Rekonstrukcja tragicznego „splotu wydarzeń”, skutkującego śmiercią wspaniałego lekarza i człowieka.
- TAKA TWOJA URODA
– reż. Katarzyna Górniak i Magda Łucyan, prod.: TVN Warner Bros. Discovery
Uświadamiająca grozę zdrowotnego „zagrożenia” reporterska notacja z życia ofiar lekceważonej powszechnie kobiecej endometriozy.
19:00
POKAZ SPECJALNY FILMU:
„REMEMBERING MYCHAL. PRIEST OF 9/11” reż. Brendan Fay
Bohaterem filmu jest franciszkanin Mychal Judge, kapelan strażaków w Nowym Jorku, który zginął podczas akcji ratowniczej w WTC 11 września 2001. O. Mychal był bardzo zaangażowany społecznie w opiece nad ubogimi, chorymi i wszystkimi ludźmi w potrzebie. Wspierał również społeczność LGBT – szczególnie ofiarnie podczas epidemii AIDS w latach 80 tych.
Pokaz realizowany jest wspólnie z Konsulatem Generalnym USA w Krakowie.
Gościem specjalnym wydarzenia będzie Pani Konsul Erin Nickerson
Mała Scena KCK
24 listopada – czwartek
POKAZ VII: CZAS NA BUNT!
godz. 9:00 – 12:00
Mała Scena KCK
- NIE MA I NIE BĘDZIE. CO SIĘ STAŁO Z WĘGLEM NA ŚLĄSKU?
– reż. Anna Barańska-Całek i Tomasz Lusawa; prod.: Redakcja Programu Uwaga, TVN Warner Bros. Discovery
Badający zakres przyczyn i skutków reportaż o stanie narodowej klęski, jaką będzie – być może – w czasie mroźnej polskiej zimy – brak opału.
- MAFIA W BIAŁYCH KOŁNIERZYKACH
– reż. Grzegorz Głuszak; prod.: TVN Warner Bros. Discovery
Reporterska analiza codziennej w naszym kraju „anatomii oszustwa”.
- CZŁOWIEK , KTÓRY PRZEJMOWAŁ MAJĄTKI
– reż. Kamila Wielogórska; prod. TVN Warner Bros. Discovery
Wstrząsający portret dokumentalny współczesnego kapitalistycznego złodzieja.
27.TAJEMNICZY PRZYJACIEL ARCYBISKUPA GŁÓDZIA
– reż. Bertold Kittel; prod.: TVN Warner Bros. Discovery
Zagadkowy obraz kariery businessmana w kontekście polskiej korupcji: cywilnej i kościelnej.
- OSKARŻENIE
– reż. Maciej Dopierała; prod.: TVN Warner Bros Discovery
Poruszający filmowy „portret rodziny we wnętrzu”, wydobywający gąszcz wszystkich uwikłań odwiecznych kompleksów.
- W UKŁADZIE NIBY ZWYCZAJNYM
– reż. Mikołaj Piszczan; prod.: PWSFtviT w Łodzi
Kwestionująca siłę tradycyjnych więzów familijnych, filmowa kontestacja wszystkich tzw. „świętości”.
- CZAS NA BUNT
– reż. Daniel Le Hai; prod.: Szkoła Filmowa im. Krzysztofa Kieślowskiego Uniwersytetu Śląskiego
Filmowy manifest konieczności aktywnego uczestnictwa w życiu społecznym.
POKAZ VIII: BAŚNIOWE OGRODY LITERATURY
godz. 13:00 – 15:00
Mała Scena KCK
- HERBERT. BARBARZYŃCA W OGRODZIE
– reż. Rafael Lewandowski; prod.: Donten&Lacroix Films, Lutetia Arabians
Pierwszy, umieszczony w historii Europy, wszechstronny portret duchowy artysty – jednego z najwybitniejszych polskich poetów XX wieku.
- PAN KLEKS. WOJNA I MIŁOŚĆ
– reż. Władysław Jurków; prod.:Arkadia Films Sp. z o.o.
Odbrązowiający sylwetkę najwybitniejszego polskiego pisarza dla dzieci brawurowo zrealizowany dokument inscenizowany , docierający do wyobraźni poety , którego tylko siła miłości zdołała bezpiecznie przeprowadzić przez czas okupacyjnego zagrożenia.
POKAZ IX: WAŻNE I NAJWAŻNIEJSZE
godz. 16:00 – 18:00
Mała Scena KCK
- NAJWAŻNIEJSZE
– reż. Monika MELEŃ; prod.: TVP3 Kraków
Fascynujący siłą uczucia małżeński portret dwojga – kochających się nad życie i troszczących się o siebie na co dzień – niepełnosprawnych.
- SYNDROM SAMOTNOŚCI
– reż. Marcin Jakóbczyk, prod.: TVN Warner Bros. Discovery
Reportaż o niezwykłej sile ludzkiej życzliwości, która jest w stanie osłabić zarówno samotność, jak i bezbronność opuszczonych przez najbliższych seniorów.
- TREBLINKA JEST WE MNIE
– reż. Krzysztof Żurowski, Jerzy Traczyński; prod.: FUNDACJA DOBRY GRUNT
Filmowy szkic o sile traumatycznych przeżyć , których – mimo upływu czasu – zapomnieć nie sposób.
- LOMBARD
– reż. Łukasz Kowalski, prod.: Anna Mazerant, Łukasz Kowalski, 4.30 STUDIO
Tragikomedia dokumentalna o ludzkim losie codziennego śląskiego bytowania na skraju ubóstwa, wywołująca u nas – widzów bardzo szerokie spektrum emocji : od smutku , współczucia i wzruszenia po śmiech, a nawet zachwyt.
19:00
Spotkanie wieczorne wokół nowej książki Krzysztofa Miklaszewskiego Światowy żywot „Umarłej Klasy”, w kórym udział wezmą: jej autor- Krzysztof Miklaszewski, a także – poeta i prozaik – red. Szczęsny Wroński – główny prowadzący i red. Magdalena Link – Lenczowska, przedstawicielka krakowskiej Cricoteki – Ośrodka Dokumentacji Sztuki Tadeusza Kantora.
Rozmowie towarzyszyć będzie projekcja filmu dokumentalnego „Umarła Klasa” w reżyserii Andrzeja Wajdy. Film Wajdy to jedyna zachowana I wersja tego „seansu dramatycznego” Kantora.
Spotkanie (podobnie jak i książka) prowadzić będzie przez detale i meandry podboju artystycznego przez Umarłą Klasę siedemnastu krajów na czterech kontynentach. Buduje ją przede wszystkim – ułożona chronologicznie i opracowana krytycznie dokumentacja prasowa z imponującą liczbą na nowo przetłumaczonych recenzji wybitnych recenzentów teatralnych wszystkich kontynentów. Ten „fachowy” obraz recepcji „Umarłej Klasy” uzupełniają barwne anegdoty i bardzo osobiste wyznania autora, który kreował w tym spektaklu postać Pedla przez lat jedenaście (1976-1987). Wszystko to – składa się na pełny, wielowymiarowy obraz recepcji tej awangardowej sztuki Cricotu 2 – na całym świecie.
Spotkamy się zatem, by porozmawiać o światowym fenomenie, jaki wywołało to wydarzenie i którego artystyczne reperkusje dostrzegalne są do dziś w najbardziej odległych od Polski – zakątkach świata.
Mała Scena KCK
25 listopada – piątek
9:00 – 10:00
POKAZ SPECJALNY FILMU „ŻEBY ZDĄŻYĆ OPOWIEDZIEĆ” – reż. Aleksandra Niemczyk
„Żeby zdążyć opowiedzieć” to film czuły, trudny, ważny, to film w którym usłyszycie Panią Halinkę, która przeżyła zsyłkę na Sybir, mieszkankę Kielc, Panią Zosię i Panią Marysię, które ocalały z pacyfikacji w Michniowie i nadal w nim mieszkają. Pojawi się także powstaniec warszawski Pan Andrzej i Pan Mieciu, który nie czuje się na 101 lat. Usłyszycie też ośmioletnią Antosię, która pyta o te trudne doświadczenia we właściwy sobie sposób.
Film został zrealizowany przez Fundację Sztuka Łączenia i powstał przy współpracy z Wojewodą Świętokrzyskim Zbigniewem Koniuszem.
Projekt został dofinansowany ze środków Wieloletniego Programu Rządowego „Niepodległa” na lata 2017-2022
Mała Scena KCK
10:30 – 12:30
Z CYKLU : WARSZTATY ARTYSTYCZNE KRZYSZTOFA MIKLASZEWSKIEGO Z MŁODZIEŻĄ KIELECKĄ
„Jak powstaje film dokumentalny o wybitnym twórcy teatralnym”
na przykładzie filmu Krzysztofa Miklaszewskiego o jednym z najwybitniejszych reżyserów teatralnych – Konradzie Swinarskim – „JA, MISTRZ”
Mała Scena KCK
13:00
FILMOWE ODKRYCIE MARII MALATYŃSKIEJ
„Natalia L.L. Sztuka jest jak miłość” – reż. Andrzej Sapija
Bohaterką filmu jest NATALIA LL – jedna z najwybitniejszych, najbardziej rozpoznawalnych współcześnie polskich artystek sztuki awangardowej, której twórczość sytuowana jest w obrębie światowej sztuki feministycznej. Sławę, i niemal powszechne uznanie, uzyskała w latach 70. „Sztuką konsumpcyjną”.
Życie i twórczość Natalii LL jest pokazana na szeroko zarysowanym tle artystycznym, kulturalnym, społecznym i politycznym Polski drugiej połowy XX i początkach XXI wieku, a szczególnie Wrocławia. Film o Natalii LL jest także filmem o życiu artystycznym tamtych lat, o sztuce polskiej drugiej połowy XX wieku, o historii polskiej awangardy, z którą artystka była związana i którą współtworzyła.
Natalia szokowała. W latach 60. 70. niemal każda jej praca, każdy jej kolejny cykl, był jakimś otwarciem, wyważeniem drzwi – podkreśla historyczka sztuki. Pokazywała ludzi, którzy się ze sobą się kochają, tworzyła z tego dokumentację fotograficzną. Materią sztuki uczyniła własne ciało.
Podstawą filmu jest narracja Artystki – Natalii LL – która mówi o swoim życiu (rodzinie, studiach, małżeństwie z Andrzejem Lachowiczem, ich artystycznym związku) a przede wszystkim o swojej sztuce, o artystycznej drodze. Tematem filmu jest także miłość, szczególny związek artystyczno-ludzki, który stworzyli Natalia i Andrzej Lachowicz.
Mała Scena KCK
18:00
GALA FINAŁOWA XXVIII FESTIWALU FORM DOKUMENTALNYCH NURT 2022
MAŁA SCENA KCK
NA WSZYSTKIE POKAZY WSTĘP WOLNY!