M10D 215,072 MHz Zadzwoń do studia 41 200 20 20 
„Lombard” Łukasza Kowalskiego został niekwestionowanym zwycięzcą 28. Ogólnopolskiego Niezależnego Festiwalu Form Dokumentalnych NURT 2022. Zdobył nagrodę główną jury. Produkcję doceniła też publiczność. Akcja filmu koncentruje się wokół tytułowego lombardu, który mieści się przy ulicy Wytrwałych 1 w „polskim Detroit”, czyli w Bytomiu. Jego bohaterami są ekscentryczni właściciele – Jola i Wiesiek oraz ich klienci.
Autor, Łukasz Kowalski powiedział, że jest to ballada o człowieczeństwie, o tym, czym jest humanizm w praktyce, historia o dobroci i wspólnotowości. Dodał, że film powstawał ponad cztery lata.
„Czułość i empatia, śmiech i powaga”
– Całkiem przypadkiem trafiłem na ten temat, robiąc inny materiał, ponieważ pracuję z kamerą na Śląsku, jeżdżę po różnych zakątkach województwa, również poszukując ludzi zaginionych, bo obecnie kieruję pracami zespołu programu „Ktokolwiek widział, ktokolwiek wie”. I właśnie podczas poszukiwań młodego człowieka w tej dzielnicy, a są to peryferia Bytomia, natknąłem się na olbrzymią, żółtą bryłę, na środku poprzemysłowej dzielnicy. W środku był lombard. I jak tylko przekroczyłem jego próg od razu zakochałem się w miejscu, we właścicielach, w ich dobroci, w tym jaką społeczność zbudowali wokół tego miejsca, co nie było oczywiste, bo lombard kojarzy się z miejscem lichwy, wyzysku – wyjaśnił.
Łukasz Kowalski nie krył radości z podwójnego zwycięstwa.
– To jest absolutnie wspaniały festiwal. Pamiętam takie pierwsze, krótkie formy mojego autorstwa, które były pokazywane na Nurcie. To było ponad 10 lat temu. Wtedy przyjeżdżałem tu i oglądałem te większe dzieła, które wygrywały. A w tym roku ja przyjechałem z czymś większym, no i udało się – powiedział.
W uzasadnieniu głównej nagrody jury napisało: „Czułość i empatia, śmiech i powaga tworzą pełnię emocji, która pomimo smutnych i biednych realiów obdarowuje nas ciepłem i życiowym optymizmem”.
Optymizm mimo nędzy
Maria Malatyńska – przewodnicząca komisji artystycznej zdradziła, że werdykt był jednogłośny.
– Film „Lombard” jest filmem pełnym, dziejącym się tu i teraz, ale jest też opowieścią o rzeczach, czyli o tym co oddziela się z człowieka. Rzeczy albo wyrzucamy, albo tracimy, albo są nam niepotrzebne, i one istnieją niezależnie od nas. Jednocześnie ci ludzie, którzy prowadzą ten lombard wiedzą, że rzeczy same nie istnieją, że muszą istnieć razem z ludźmi. Ten film ma w sobie wiele ciepła i optymizmu, mimo nędzy dookoła, mimo szarości – wyjaśniła.
„Lombard” dostał też Nagrodę Publiczności, czyli Nagrodę Prezydenta Miasta Kielce Bogdana Wenty.
Nagrodę dyrektor Kieleckiego Centrum Kultury Augustyny Nowackiej otrzymał Władysław Jurków za film „Pan Kleks. Miłość i wojna”. Jury tak uzasadniło ten wybór: „za niekonwencjonalny filmowo portret Jana Brzechwy, jako pisarza i człowieka. Przeżywanie afektu miłosnego odsuwa na plan dalszy wojnę, podobnie jak baśń i fantazja bronią przed koszmarem zdarzeń tamtego czasu”.
Festiwalowe wyróżnienia
I wyróżnienie Komisji Artystycznej NURT 2022 trafiło do Katarzyny Górniak i Magdy Łucyan za „Taka twoja uroda”. Komisja podkreśliła, że to rzetelna informacja o groźnej a nieistniejącej w świadomości społecznej chorobie, która dotyka ogromną liczbę kobiet. Filmowy alarm obnażający ból i cierpienie.
II wyróżnienie Komisji Artystycznej NURT 2022 powędrowało do Jerzego Oleszkowicza za obraz „Emanuel Schlechter. Szlagworty niezapomniane”. Jurorzy napisali: „świat przedwojennej piosenki, kabaretu i filmu na przykładzie barwnego i bogatego dorobku trochę już zapomnianego Emanuela Schlechtera. Wszak „każdemu wolno kochać”.
III wyróżnienie Komisji Artystycznej NURT 2022 otrzymał poetycki obraz Jarosława Migonia „Paleta. Koncert na latającego skrzypka”. W uzasadnieniu czytamy: „utalentowany skrzypek z Piwnicy Pod Baranami między pięknym Krakowem a Meksykiem – i z powrotem. Radość, wzruszenie i wiele wspomnień”.
Tradycyjnie swoje wyróżnienie przyznał dyrektor artystyczny festiwalu, Krzysztof Miklaszewski. Postanowił nagrodzić Rafaela Lewandowskiego, twórcę obrazu „Herbert. Barbarzyńca w ogrodzie”.
„Ważna część spuścizny polskiego dokumentu”
– Zostały nagrodzone najlepsze filmy – podkreślił Krzysztof Miklaszewski. – Te filmy będą stanowiły ważną część spuścizny całego polskiego dokumentu. Mówię to odpowiedzialnie, dlatego że są to produkcje, które są nie tylko warsztatowo poprawne, dobrze przeprowadzone, ale podejmują także ważne problemy otaczającej nas rzeczywistości – ocenił.
28. Ogólnopolski Niezależny Festiwal Form Dokumentalnych NURT 2022 odbywał się w dniach 22-25 listopada. W tym roku w części konkursowej pokazanych zostało 36 obrazów, wybranych spośród 151 nadesłanych zgłoszeń.
![Sandomierz [DRON]. Starówka, Bazylika katedralna pw. Narodzenia Najświętszej Maryi Panny, zabytkowa dzwonnica, Pałac Biskupi / Fot. Robert Felczak – Radio Kielce](https://radiokielce.pl/wp-content/uploads/2023/11/Sandomierz-DRON-Fot.-Robert-Felczak-–-Radio-Kielce-25-350x250.jpg "Przyszłoroczny budżet Sandomierza będzie rekordowy - Radio Kielce")
