Odkryto tajemnicę materiału, z jakiego wykonane zostały słynne szachy sandomierskie. Udało się to dzięki badaniom genetycznym wykonanym na Uniwersytecie Warszawskim.
Szachy odkryto 60 lat temu i do tej pory panowało przekonanie, że wykonano z poroża jelenia, albo kości jakiegoś egzotycznego, dużego zwierzęcia. Tymczasem w trakcie badań ustalono, że szachy powstały z kości trzech gatunków zwierząt: konia domowego, krowy i jelenia szlachetnego.
– To daje nowy kierunek myślenia, co do tego jak i gdzie powstały szachy sandomierskie. Mogło to być w Europie, nawet w Polsce, ale na podstawie naszych dotychczasowych analiz na razie nie jesteśmy w stanie wskazać obszaru, gdzie zostały zrobione – powiedziała dr Danijela Popovic z Laboratorium Paleogenetyki i Genetyki Konserwatorskiej Centrum Nowych Technologii Uniwersytetu Warszawskiego.
Tajemnicą wciąż pozostaje kiedy powstały szachy sandomierskie. Nadal są to tylko przypuszczenia, że było to na przełomie XII i XIII wieku. Dalsze badania, które będą wykonywane powinny zweryfikować tę wiedzę.
Dr Wojciech Rajpold z Muzeum Zamkowego w Sandomierzu powiedział, że odkrycie materiału z jakiego wykonane są szachy, jest bardzo ważne dla prawidłowej dbałości o ten zabytek archeologiczny.
– Mając już tę wiedzę wiadomo jak konserwować poszczególne elementy szachów, aby jak najdłużej były w dobrym stanie. Szachy sandomierskie mają stylistykę arabską, ich szata jest mocno zgeometryzowana – zwraca uwagę.
– To, czy powstały tu na miejscu, czy w centrach włoskich rzemieślników, albo na Rusi, co również bierze się pod uwagę, to się jeszcze okaże. Zarówno krowa, jak i koń występują na tych obszarach, dlatego potrzebne są następne badania, które zostały już zaplanowane – dodał dr Rajpold.
Szachy sandomierskie zostały odkryte w 1962 roku na wzgórzu staromiejskim św. Jakuba w Sandomierzu. Zachował się niemal cały zestaw figur. Brakuje tylko trzech elementów, a zachowało się 29. Stanowią jeden z najcenniejszych eksponatów Muzeum Zamkowego.