Archiwum Państwowe w Kielcach ma sto lat. Z tej okazji archiwiści przygotowali mnóstwo atrakcji. Będzie można m.in. zwiedzić różne pracownie, poznać sztukę kaligrafii i nauczyć się tworzenia papieru marmurkowego. Eksperci podpowiedzą także, jak zadbać o rodzinne archiwa oraz gdzie i jak szukać wiedzy o przodkach.
Dzień otwarty odbędzie się w czwartek (20 kwietnia) od godziny 10 do 19 – zapowiada Beata Białek, rzecznik instytucji.
– Będzie można odkryć tajemnice archiwum i zwiedzić niedostępne na co dzień zakamarki oraz pracownie. Będzie można dotknąć historii, oglądając oryginalne, najciekawsze dokumenty z naszego zasobu – wymienia.
Przez cały dzień będą się także odbywać darmowe warsztaty. Nie są wymagane wcześniejsze zapisy, a eksperci będą czekać na chętnych w kilku pracowniach.
– Będą warsztaty genealogiczne, podczas których pokażemy jak tworzyć drzewo genealogiczne, gdzie szukać starych dokumentów i fotografii. Powiemy tez o metodach i narzędziach takich badań. Będą także warsztaty kaligraficzne, prezentujące sztukę pięknego pisania. Przygotowaliśmy je z myślą o młodszych gościach, ale każdy będzie mógł z nich skorzystać. Zajęcia te pozwolą nam spróbować swoich sił w posługiwaniu się stalówką i atramentem. Uczestnicy spróbują napisać tekst średniowieczną czcionką, wymyśloną w czasach Karola Wielkiego. Pokażemy choćby, jak trzymać pióro. A ostatnie warsztaty będą dotyczyć sztuki marmoryzowania papieru, czyli tworzenia papieru marmurkowego. To ciekawa technika ebru, do dziś popularna w Turcji, czyli pisania, malowania na wodzie. Potem te wzory są przenoszone na papier. Powstają w ten sposób unikalne wzory. Konserwatorzy archiwalni wykorzystują tę technikę przy tworzeniu opraw ksiąg – wymienia Beata Białek.
Natomiast dziś (środa, 19 kwietnia) o godzinie 12 w Muzeum Narodowym w Kielcach odbędzie się uroczysta gala stulecia Archiwum Państwowego. Dawny Pałac Biskupów Krakowskich był bowiem pierwszą siedzibą placówki w 1923 roku.
7 lutego 1919 roku Naczelnik Państwa Józef Piłsudski podpisał dekret o organizacji archiwów państwowych i opiece nad archiwaliami. Dokument zakładał m.in. powołanie Archiwum Państwowego w Kielcach. Ostatecznie, placówka powstała w 1923 roku.
Początkowo mieściła się w pomieszczeniach dawnego Pałacu Biskupów Krakowskich w Kielcach. Potem kilkakrotnie zmieniała siedzibę, m.in. na kamienicę Sołtyków. Po wojnie archiwalne zbiory przeniesiono do budynku przy ul. IX Wieków Kielc, w miejscu dawnej synagogi. Od 2010 roku siedziba Archiwum Państwowego w Kielcach znajduje się przy ul. Kusocińskiego 57.
Obecnie w Archiwum Państwowym w Kielcach przechowywanych jest ponad milion jednostek archiwalnych, czyli teczek z dokumentami. To daje ok 9 kilometrów akt, które spływają z państwowych i samorządowych instytucji. Znajdują się w nim zbiory min. z terenów dawnych: Guberni Radomskiej, Kieleckiej i województwa kieleckiego. W zasobach kieleckiego Archiwum są różne perełki, np. list Marii Konopnickiej, testament Henryka Sienkiewicza i świadectwo szkolne z ocenami Stefana Żeromskiego. Najstarszy dokument pochodzi z XIV wieku.
Dzień otwarty w Archiwum Państwowym w Kielcach (czwartek, 20.04.2023), godziny 10.00-19.00:
– Warsztaty genealogiczne „Nasze korzenie…” wraz z prezentacją archiwaliów przydatnych do prowadzenia poszukiwań – godziny: 10.30, 12.30, 14.30, 17.00;
– Warsztaty kaligraficzne „Sztuka pięknego pisania…” wraz z prezentacją archiwaliów związanych z piśmiennictwem – godziny: 10.30, 12.30, 14.30, 17.00;
– Warsztaty konserwatorskie „Sztuka marmoryzowania papieru” wraz z prezentacją archiwaliów, w których zostały wykorzystane techniki marmoryzowania papieru (tworzenie papieru marmurkowego to niezwykła sztuka malowania na wodzie, do dziś popularna w Turcji i znana jako technika Ebru) – godziny: 10.30, 12.30, 14.30, 17.00;
– „Odkryj tajemnice Archiwum!”, czyli zwiedzanie niedostępnych na co dzień magazynów i pracowni;
– „Dotknij historii!”, czyli prezentacja oryginałów najciekawszych dokumentów z zasobu Archiwum.
– W dniach 20 – 28 kwietnia 2023 r. wystawa plenerowa pt. „100 dokumentów na stulecie Archiwum Państwowego w Kielcach”, na Rynku w Kielcach. Na wystawie będzie można zobaczyć wybór 100 dokumentów prezentowanych chronologicznie, począwszy od najstarszego z 1357 r., poprzez okres zaborów, dwudziestolecia międzywojennego, PRL, aż do tych wytworzonych w czasach współczesnych m.in. w związku z pandemią COVID-19.