M10D 215,072 MHz Zadzwoń do studia 41 200 20 20 
![W Nowej Słupi można skosztować kuchni sprzed 2 tysięcy lat [PROGRAM]](https://radiokielce.pl/wp-content/uploads/2023/04/IMG_8963.jpg "Radio Kielce")
Czym żywili się barbarzyńcy, a jakie potrawy królowały na stołach starożytnych Rzymian? W Nowej Słupi, przy Muzeum Starożytnego Hutnictwa Świętokrzyskiego odbywa się Majówka w Starożytnej Osadzie, na której można poznać odpowiedzi na te pytania, a przy okazji skosztować potraw sprzed 2 tys. lat.
Kasza jaglana z owocami, miodem, miętą, a do tego stokrotki i kwiat bratka – takie zestawienie nie powinno dziwić – mówi Wiesława Wójcik, która prowadzi pokazy.
– Są dowody na to, że wrzucano do potraw kwiaty stokrotki, liście lipy, klonu, rukiew wodną, rdest wężownik – to były rośliny najczęściej dodawane wczesną wiosną. To był przednówek dla tych ludów, kiedy kończyły się zapasy i tego jedzenia brakowało. Kiedy więc z ziemi wychodziły pierwsze rośliny, albo na drzewach pojawiały się pierwsze pączki, to czerpano z tego. Ten dodatek może nie dawał dużo kalorii, ale na pewno było to uzupełnienie minerałów i witamin po zimie – wyjaśnia.
Oczywiście jadano wówczas także mięso, które konserwowano poprzez suszenie, po uprzednim przyprawieniu ziołami. Sięgano także po zboża. Jak zaznacza Wiesława Wójcik, wtedy uprawiano już wszystkie zboża, które dziś znamy.
– Najczęściej to była kasza, tzw. krupy, czyli kasza jęczmienna, albo jagły czyli kasza jaglana. Robiono już coś w rodzaju chleba. To ciasto było podobne do tego, które my dziś znamy, ale nie formowano bochenków, ale placki, które pieczono w glinianych, kopułowatych piecach, albo wprost na nagrzanych kamieniach w ognisku – tłumaczy.
Do kuchni starożytnych Rzymian zaprosili z kolei członkowie Stowarzyszenia Hellas et Roma z Lublina. Lucius Tullius Cactus wyjaśnia, że podstawią było to, co można było znaleźć w basenie Morza Śródziemnego.
– Różnego rodzaju ryby. Tam gdzie Rzymianie, były też oczywiście oliwa, oliwki i słynna przyprawa garum ze sfermentowanych ryb, która była eksportowana wszędzie tam, gdzie tylko pojawili się Rzymianie. Jeśli chcielibyśmy zestawić kuchnię rzymską z barbarzyńską, to myślę, że takim limesem, a więc granicą byłby tłuszcz. Rzymianie to oliwa z oliwek, a barbarzyńcy to tłuszcze odzwierzęce. Wynikało to tez ze specyfiki terenu, który zamieszkiwały te ludy – wskazuje.
Zaznacza, że o specyfice obu kuchni można wiele mówić.
Sobotnie spotkanie rozpoczęło Majówkę w Starożytnej Osadzie, które, jak informuje Włodzimierz Szczałuba, dyrektor Muzeum Starożytnego Hutnictwa Świętokrzyskiego w Nowej Słupi, odbywa się pod hasłem: smaki i potrawy starożytnych hutników.
– Dzisiaj dominuje u nas kuchnia. Oczywiście nie mogło zabraknąć elementów związanych z wytopem żelaza. A wiec mamy wygrzewaną dymarkę, czyli piec kotlinkowy, są opowieści o procesie wytopu żelaza. Dodatkowo mamy pokaz garncarstwa, toczenia na kole, prezentacją wyrobów garncarskich. Mamy też stoisko ze szkłem starożytnym. Jest z nami osoba, która opowiada o ziołolecznictwie – wymienia.
Taki sam program wydarzenia będzie w niedzielę, a program kolejnych trzech dni będzie skromniejszy o pokazy Stowarzyszenia Hellas et Roma.
Dyrektor Włodzimierz Szczałuba zaznacza, że trwający piknik jest zapowiedzią tegorocznych dymarek – najstarszej imprezy w regionie, która odbędzie się w tym roku w dniach 11-13 sierpnia.
Majówka w Starożytnej Osadzie – Smaki i potrawy starożytnych hutników (Muzeum Starożytnego Hutnictwa Świętokrzyskiego im. Mieczysława Radwana w Nowej Słupi) – program:
29 kwietnia, sobota
10.00 – 18.00 – Smaki i potrawy starożytnych hutników
Tajemnice smaków i aromatów, które podbiły serca ludzi tysiące lat temu
• Kuchnia barbarzyńska – potrawy gotowane w glinianych garnkach podawane na korze drzew: kasza orkiszowa z grzybami, kasza jęczmienna ze słoniną, kasza jaglana z owocami, miodem i miętą, soczewica z czosnkiem niedźwiedzim, liśćmi buka, klonu i pokrzywy, podpłomyki i pieczone mięso. Do picia kawa orkiszowa
• Specjały kuchni rzymskiej: jak smakowały ciastka figowe, omlet ma miodzie i pieprzu, mięso z rusztu, jak pachniało garum?
10.00 – 18.00 – Stanowisko hutnicze i kowalskie. Przygotowywanie wsadu do pieca dymarskiego. Wygrzewanie kotlinki
10.00 – 18.00 – Budowa mielerza do wypału węgla drzewnego w niedzielę
10.00 – 18.00 – Garncarstwo przeworskie – pokaz toczenia na kole
10.00 – 18.00 – Wieszczka wandalska i wywar z kociołka
10.00 – 18.00 – Szkło starożytne. Pokaz tradycyjnej techniki produkcji
Rytualne rozpalanie ognia za pomocą świdra ogniowego z udziałem zwiedzających
Wydobycie rudy z szybu górniczego za pomocą wyciągu
KGW Paprotki i regionalne potrawy
30 kwietnia, niedziela
10.00 – 18.00 – Smaki i potrawy starożytnych hutników
Tajemnice smaków i aromatów, które podbiły serca ludzi tysiące lat temu
• Kuchnia barbarzyńska – potrawy gotowane w glinianych garnkach podawane na korze drzew: kasza orkiszowa z grzybami, kasza jęczmienna, kasza jaglana z owocami, miodem i miętą, soczewica z czosnkiem niedźwiedzim, liśćmi buka, klonu i pokrzywy, podpłomyki i pieczone mięso. Do picia kawa orkiszowa
• Specjały kuchni rzymskiej: jak smakowały ciastka figowe, omlet ma miodzie i pieprzu, mięso z rusztu, jak pachniało garum?
10.00 – 18.00 – Starożytny proces wytopu żelaza w piecu dymarskim
17.00 – Rozbicie pieca dymarskiego i wstępna obróbka kowalska łupki żelaznej
10.00 – 18.00 – Wypał węgla drzewnego w mielerzu
10.00 – 18.00 – Garncarstwo przeworskie – pokaz toczenia na kole
10.00 – 18.00 – Wieszczka wandalska i wywar z kociołka
10.00 – 18.00 – Szkło starożytne. Pokaz tradycyjnej techniki produkcji
Rytualne rozpalanie ognia za pomocą świdra ogniowego z udziałem zwiedzających
Wydobycie rudy z szybu górniczego za pomocą wyciągu
KGW Paprotki i regionalne potrawy
1 i 2 maja, poniedziałek i wtorek
10.00 – 18.00
Stanowisko hutnicze i kowalskie. Przygotowywanie wsadu do pieca dymarskiego.
Rytualne rozpalanie ognia za pomocą świdra ogniowego z udziałem zwiedzających
Wydobycie rudy z szybu górniczego za pomocą wyciągu
Rzut do celu antyczną bronią dystansową: pilum i włócznią
Szkło starożytne. Pokaz tradycyjnej techniki produkcji
3 maja, środa
10.00 – 18.00
Stanowisko hutnicze i kowalskie. Przygotowywanie wsadu do pieca dymarskiego.
Rytualne rozpalanie ognia za pomocą świdra ogniowego z udziałem zwiedzających
Wydobycie rudy z szybu górniczego za pomocą wyciągu
Rzut do celu antyczną bronią dystansową: pilum i włócznią
Prażak – obróbka cieplna rudy
Bilet wstępu 15 zł, ważny na wszystkie dni Majówki
