Jedna z najstarszych miejscowości w województwie świętokrzyskim doczekała się naukowej publikacji. Mowa o Koniemłotach, w gminie Staszów, gdzie m.in. odbył się wiec Bolesława Wstydliwego.
Historyczne ciekawostki dotyczące tej miejscowości zgłębiła dr Joanna Nastalska-Wiśnicka. To historyk i bibliotekoznawca, na co dzień pracuje jako kierownik Oddziału Informacji Naukowej Biblioteki Uniwersyteckiej Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego. Prywatnie pochodzi z Koniemłotów i historią wsi interesowała się od dawna.
W tym roku ukazała się książka jej autorstwa pod tytułem „Koniemłoty. Dzieje miejscowości i parafii. Księga kościoła parafialnego w Koniemłotach”. Joanna Nastalska-Wiśnicka wyjaśnia, że bodźcem do wydania książki było odnalezienie na plebanii rękopisu „Księga kościoła parafialnego w Koniemłotach”.
– Ta księga jest bardzo ciekawym źródłem historycznym. Mówi wszystko o tym, co się działo w tej miejscowości, a jest to jedna ze starszych miejscowości regionu świętokrzyskiego. W źródłach jest wspominana już w XIII wieku. Wiadomo na przykład, że na polach koniemłockich odbywał się wiec Bolesława Wstydliwego. Jest to także jedna ze starszych parafii w regionie, wspominana w najstarszych źródłach kościelnych – opowiada.
Autorka dodaje, że Koniemłoty wielokrotnie pojawiały się w źródłach historycznych, np. dokumentach średniowiecznych. Zwykle są to krótkie wzmianki. Według legendy, Koniemłoty zostały nadane benedyktynom ze Świętego Krzyża przez Bolesława Chrobrego.
– Oczywiście, aż takiej starej metryki ta miejscowość nie posiada. Jest to późniejsze nadanie, przez Bolesława Krzywoustego. Natomiast rzeczywiście, w zasadzie do początków XVI wieku ta wieś i okoliczne miejscowości były własnością benedyktynów ze Świętego Krzyża. Tam powstała prepozytura zakonna. Był też budynek klasztorny, będący filią klasztoru świętokrzyskiego, w którym było zwykle trzech zakonników. Benedyktyni zarządzali parafią aż do 1819 roku, czyli do kasaty klasztoru – opowiada autorka.
Z kolei na początku XVI wieku zmienił się właściciel wsi.
– Tytułem zamiany Hieronim Łaski, można powiedzieć, wymusił na benedyktynach trochę mniej wartościowe wsie, ponieważ klucz koniemłocki był dosyć dochodowy. Stał się własnością prywatną i przechodził na własność kolejnych rodów szlacheckich: Łaskich, Borowskich, Tęczyńskich, Opalińskich, Sieniawskich, Denhoffów, Czartoryskich, Potockich i Radziwiłłów, w rękach której pozostawał do II wojny światowej – opisuje.
Joanna Nastalska-Wiśnicka informuje, że benedyktyni wybudowali w Koniemłotach pierwszy, drewniany kościół. W XVI wieku został on zastąpiony świątynią murowaną. A obecnie istnieje tam kościół, który powstał dzięki benedyktynom w 1627 roku. W Koniemłotach zachował się także dawny budynek klasztorny.
Autorka podkreśla, że publikacja już cieszy się sporym zainteresowaniem wśród mieszkańców Koniemłotów. Promocja książki i spotkanie autorskie odbędzie się we wtorek, 5 grudnia w Szkole Podstawowej w Koniemłotach. Początek o godzinie 17.00.