Miecznicy, szabelnicy, fabryka powozów, manufaktura fajek stambułek, kaflarnie, manufaktury sukienne – tak różnorodne było rzemiosło staszowskie, którego początki sięgają XVI wieku.
W czwartek (14 grudnia) w Miejsko-Gminnej Bibliotece w Staszowie odbyła się promocja książki pt. „Staszowskie Rzemiosło Cechowe 1555-2023” autorstwa regionalistów: Józefa Żaka i Anny Kos. Publikacja powstała z inicjatywy Cechu Rzemiosł i Rzemieślników w Staszowie, który zdobył na ten cel pieniądze z Narodowego Instytutu Wolności – Centrum Rozwoju Społeczeństwa Obywatelskiego.
Józef Żak powiedział Radiu Kielce, że dotarł do słynnej szabli „staszówki”, która jest w zbiorach Muzeum Wojska Polskiego i była używana w bitwie pod Wiedniem w 1683 roku. Szable, które powstawały w Staszowie cieszyły się bardzo dobrą opinią, ponieważ były dobrze wyważone, lekkie i z dobrej stali. Słynne były także fajki stambułki, produkowane przez staszowskich rzemieślników. Autor książki dotarł do pamiętnika jednego z mężczyzn, który używał takiej fajki i pisał, że była długa na dwa łokcie. W Staszowie robiono tylko główki do tych fajek, a cybuchy i ustniki powstawały gdzie indziej. Ich produkcja nawiązywała do tureckich fajek, które były zbyt drogie, dlatego narodził się pomysł wyrabiania na miejscu tańszych fajek. Nazwano je stambułkami.
Romuald Zgrzywa, starszy Cechu w Staszowie powiedział, że obecnie Cech skupia 160 podmiotów, wśród których dominują fryzjerzy, zakłady budowlane, cukiernie i piekarnie. Gdy szkoła nie ma takich możliwości, to staszowscy rzemieślnicy kształcą uczniów u siebie. Dodał, że środowisko jest dumne z dorobku swoich poprzedników.
Ksiądz kanonik Krzysztof Rusiecki, Krajowy Duszpasterz Rzemiosła powiedział, że w zależności od części kraju, cechy są zróżnicowane.
– Są cechy prężne, wpływające na rozwój lokalnej gospodarki, a są też takie, które jeśli nie zostaną zmodernizowane, to grozi im upadek – mówi duchowny. Jego zdaniem, staszowskie rzemiosło znajduje się w czołówce, jeżeli chodzi o region świętokrzyski.
Książka liczy ponad 170 stron, ma 9 rozdziałów poświęconych historii, tradycji, jak i poszczególnym manufakturom, cechom i fabrykom. Opisane są tam również postaci, które miały największy wpływ na rozwój staszowskiego rzemiosła, są także fotografie archiwalne i współczesne.
Książka jest w dyspozycji Cechu Rzemieślników i Przedsiębiorców w Staszowie. Będzie służyć celom promocyjnym.