Członkowie Stowarzyszenia Rodzin i Sympatyków 2. Pułku Artylerii Lekkiej Legionów, a także przedstawiciele służb mundurowych, grup rekonstrukcyjnych, świętokrzyscy parlamentarzyści i władze miasta, przypomnieli dziś (środa, 12 czerwca) o 105. rocznicy utworzenia jednostki.
Danuta Żbikowska, prezes Stowarzyszenia Rodzin i Sympatyków 2. Pułku Artylerii Lekkiej Legionów w Kielcach podkreśla, że żołnierze i oficerowie 2 PALL znacząco przyczynili się do rozwoju przedwojennych Kielc.
– Staramy się nagłośnić to święto oraz rolę żołnierzy 2. Pułku Artylerii Lekkiej Legionów. Żołnierze PALL stworzyli dużą część Kielc. Zarówno stadion, jak i nowe koszary były w tamtym czasie nowoczesnymi obiektami. Życie kulturalne Kielc również skupiało się wokół wojska, które było widoczne na ulicach miasta – mówi.
W uroczystości wzięli udział także przedstawiciele rodzin związanych z PALL. Andrzej Pawelec wspomina, że jego ojciec Franciszek Pawelec służy w jednostce od samego początku. Takie wydarzenia pozwalają przypomnieć o ważnej karcie z historii stolicy województwa świętokrzyskiego.
– Jestem tu co roku. To jest okazja do wspomnień oraz do okazania szacunku dla tych żołnierzy. Ojciec wiele mi opowiadał o służbie w tej jednostce. Brał udział w trzech wojnach. Mam nawet jego pamiątkowy medal za udział w walkach. Skromne szare odznaczenie. Na jednej stronie orzeł, a na drugiej tylko trzy słowa: „Polska swemu obrońcy”. Walczył też w 1939 roku. Przeszedł całą kampanię od Pabianic aż do Modlina. Był w niewoli w Działdowie, nazywanym wtedy Soldau. Stamtąd ma niezwykłą pamiątkę po ojcu – małą kartkę przedzieloną kreską na pół. Po lewej po niemiecku, a po prawej polsku i tekst: kanonier Franciszek Pawelec wraca z niewoli w Soldau do miejsca zamieszkania. Z kolei tłustym drukiem: nie zatrzymywać go – tłumaczy.
Andrzej Pawelec dodaje, że jego ojciec pochodził z Iłży, jednak poprzez służbę w PALL z dużym sentymentem darzył Kielce.
– Ja wraz z bratem i siostrą przenieśliśmy się tu. Być może właśnie z tego sentymentu. Nasz ojciec często opowiadał o przebiegu służby, a szczególnie o przejściach wojennych. Bo jak na ironię to jeszcze w styczniu 1945 roku został powołany do wojska. Na szczęście nie poszedł na front tylko służył w Otwocku jako sanitariusz skąd, po wypadku, wrócił do domu – wspomina.
Święto 2. Pułku Artylerii Lekkiej Legionów jest także ważnym wydarzeniem dla żołnierzy służących w kieleckiej jednostce wojskowej. Ppłk Krzysztof Orzech, zastępca komendanta Centrum Przygotowań do Misji Zagranicznych uważa, że historyczna jednostka wojskowa jest wizytówką miasta oraz inspiracją dla współczesnych żołnierzy.
– Dla nas jest to ogromna nobilitacja, że możemy kultywować tradycję 2. PALL. Jednostki, która jest ściśle związana z Kielcami, a która zapisała też chlubną kartę w historii wojskowości w czasie kampanii wrześniowej. Nasi żołnierze, szczególnie dobrowolnej zasadniczej służby wojskowej, którzy służą w naszej jednostce mają już od momentu wcielenia wpajane wartości, które kultywowali żołnierze 2. PALL. Dla młodych ludzi jest to niezwykle ważne. Jest to inspiracja do dalszej służby, do pracy nad sobą oraz do doskonalenia swoich umiejętności – podkreśla.
W uroczystościach wzięła udział także Agata Wojda. Prezydent miasta wskazała, że historia 2. Pułku Artylerii Lekkiej Legionów pokazuje, że Kielce mają długie tradycje wojskowe, które są kontynuowane współcześnie.
– Myślę, że bardzo ważna jest pamięć. Nawet jeśli ma ona wymiar symboliczny. Szczególnie, że najbardziej zaangażowaną jej strażniczką jest córka jednego z wojskowych. Z szacunku dla działalności całego pułku, ale też z szacunku dla działalności pani Danuty obecność nas wszystkich tutaj jest jak najbardziej zasadna – zauważa.
Po odczytaniu apelu poległych oraz oddaniu hołdu oficerom, uczestnicy uroczystości przemaszerowali przed tablice pamiątkowe na terenie Wydziału Zaopatrzenia Komendy Wojewódzkiej Policji w Kielcach.
Historia 2 PALL
2 Pułk Artylerii Lekkiej Legionów nawiązywał do tradycji artylerii polskiej z czasów Powstania Listopadowego i zbrojnych zrywów narodowych, a także walk Legionów Polskich w latach 1914-1917. Za datę jego powstania przyjmuje się 12 czerwca 1919 roku, kiedy nastąpiło połączenie 7. i 10. Pułku Artylerii Polowej i została nadana mu nowa, wspólna nazwa: 2 Pułk Artylerii Lekkiej Legionów. Dzień 12 czerwca został jednocześnie ustanowiony Świętem Pułku.
2 PALL przybył do Kielc 21 kwietnia 1922 roku, do Starych Koszar tzw. Fijałkowskiego (dziś teren przy ulicy Wrzosowej, gdzie znajduje się pamiątkowa tablica). Od tamtego czasu do sierpnia 1922 roku zaczął się nabór żołnierzy z ziemi świętokrzyskiej. W okresie pokoju stan etatowy wynosił 822 żołnierzy, w tym 53 zawodowych, ponad 660 szeregowych oraz 445 koni (242 pociągowe).
Stacjonował w kieleckich koszarach (najpierw przy ulicy Wrzosowej a następnie na Stadionie) i przyczyniał się, w czasie pokoju, do uczczenia wielu uroczystości państwowych i kościelnych, natomiast od dnia wybuchu II wojny światowej jego żołnierze brali czynny udział w walkach na wielu frontach.