Własnoręczne robienie denarów jest jedną z dzisiejszych (niedziela, 30 czerwca) atrakcji Parku Etnograficznego w Tokarni. Trwają tam XXXII Wytopki Ołowiu. To najstarsza impreza w skansenie, odbywa się ona od 1993 roku.

Wydarzenie nawiązuje do działalności dawnych kopalni metali na naszym terenie i jest powiązane z dymarkami świętokrzyskimi, przypomina Krzysztof Karbownik z Muzeum Wsi Kieleckiej. – Profesor Wacław Różański, który był jednym z pomysłodawców dymarek, zaproponował wydarzenie związane z górnictwem kruszcowym. Wówczas nawiązał do tradycji takiego górnictwa w rejonie Chęcin, góry Miedzianki, stąd w skansenie mamy wytopki ołowiu – wyjaśnia.

Czytaj również

29.10.2025. Radio Kielce. Na zdjęciu Agata Wojda, prezydent Kielc. / Fot. Angelika Rejnowicz - Radio Kielce

ROZMOWA DNIA. Agata Wojda, prezydentka Kielc

2025-10-29

Dyskusja o losach Polaków i Żydów z Kresów podczas okupacji niemieckiej

2025-10-29

Krzysztof Karbownik dodaje, że turyści mogą zobaczyć piece podobne do tych, w jakich przed wiekami wytapiano ołów, a później wybić własne denary. – Kiedyś w bardzo tradycyjny sposób pokazywaliśmy proces pozyskiwania ołowiu z rudy, dziś jesteśmy nieco ograniczeni względami bezpieczeństwa, ale ogólny obraz procesu można tu prześledzić. Każdy uczestnik może sam wybić ołowianego denara z metalu pozyskanego dzisiaj w naszych piecach, mamy już kolekcjonerów, którzy zbierają monety z każdej edycji wydarzenia – informuje.

Podczas wytopków ołowiu można także zobaczyć pokaz pozyskiwania miedzi metodą elektrolizy według patentu doktora Stanisława Ignacego Łaszczyńskiego, związanego przed laty z regionem świętokrzyskim. Jego metoda była później używana na całym świecie.

Impreza ma charakter pikniku naukowego, w czasie którego eksperci zaznajamiają publiczność z dawnymi metodami hutnictwa rud metali nieżelaznych, a także prezentują eksperymentalny wytop ołowiu metodami staropolskimi.

Dziś w Tokarni można także zrobić badania profilaktyczne. Zachęca do tego Katarzyna Gulczyńska, prezeska Fundacji Pokonaj Raka. – Można zrobić mammografię cyfrową, płynną cytologię, porozmawiać z pracownikami z Narodowego Funduszu Zdrowia czy Zakładu Usług Społecznych, którzy mają dziś czas tylko dla pacjentów. Każdego dnia w roku powinniśmy pamiętać o profilaktyce – podkreśla.

Do Tokarni przyjechali dziś także twórcy ludowi z rękodziełem. Wytopki ołowiu potrwają do godziny 16.00.