Pomnik upamiętniający ofiary zbrodni Hitlerowskich Niemiec, pomordowane przez Kałmucki Korpus Kawalerii w lecie1944 roku powstanie na zboczu góry Klonówka w Masłowie Drugim.

Będzie pełnił również funkcję edukacyjną i stanie w sąsiedztwie głównego szlaku turystycznego Gór Świętokrzyskich.

Czytaj również

Poważny wypadek. Na miejscu LPR

2025-10-08

Fotografie starego teatru w nowych przestrzeniach

Sprawa konkursu na dyrektora teatru trafi do Naczelnego Sądu Administracyjnego

2025-10-08

Tomasz Lato, wójt Masłowa informuje, że pomnik powstanie w wyniku starań grupy, która ocalić od zapomnienia nie tylko brutalnie pomordowanych mieszkańców gminy Masłów, ale też ofiary zbrodni kałmuckich z gmin ościennych.

– Te mordy były okrutne. Na tablicy, którą zamieścimy obok pomnika będzie krótki opis wspomnień związanych z tymi wydarzeniami. To byli młodzi ludzie, którzy zostali zmasakrowani. W wielu przypadkach te osoby zostały nie tylko zamordowane, ale też bestialsko maltretowane. Wystawiano je na widok mieszkańców, aby ich zastraszać i oddziaływać na psychikę – wyjaśnia.

Wśród ofiar zbrodni kałmuków znalazła się rodzina Nowakowskich z Doliny Marczakowej. Okrutną śmiercią zamordowano Jana Nowakowskiego oraz jego syna Józefa oraz dwie córki, Stanisławę i Mariannę. Świadkowie ówczesnych wydarzeń opowiadali również o kilkudniowych męczarniach i okrutnej śmierci Jana Janika, partyzanta z Podwiśniówki. Najmłodsza z ofiar miała 20 lat. Groby tragicznie zmarłych znajdują się na cmentarzu w Masłowie.

Tomasz Lato dodaje, że obelisk w formie głazu narzutowego z piaskowca kwarcytowego o średnicy około 1,6 metra i wysokości około 2 metrów stanie na górze Klonówce przy placu rekreacyjnym w Masłowie Drugim.

– Na obelisku będą umieszczone dwie mosiężne tablice. Jedna będzie zawierała nazwiska ofiar, a druga będzie informowała o inicjatorach powstania obiektu. Przy pomniku zaprojektowano również dwie drewniane tablice wyjaśniające okoliczności mordu. Jedna z nich będzie w alfabecie Braille’a. Przy obelisku powstanie także maszt flagowy o wysokości 7 metrów. Natomiast wokół pomnika zaprojektowano utwardzenie terenu kostką brukową – opisuje Tomasz Lato.

Pomnik powstanie do końca roku. Koszt inwestycji to 78 tys. zł, które przekazała gmina Masłów.

Inicjatorami powstania obelisku byli Lucyna Zgrzebnicka, przewodnicząca grupy inicjatywnej oraz Janusz Obara, Ryszard Nowakowski i Piotr Olszewski historyk, regionalista, autor publikacji poświęconych historii gminy Masłów.

Pierwszą kałmucką jednostkę wojskową stworzyli Niemcy z wziętych do niewoli, dezerterów i ochotników w sierpniu 1942 roku, a kilka miesięcy później w miarę rozrastania się kałmuckich oddziałów jazdy, powołali Kałmucki Korpus Kawalerii to formacja, którego dowódcą był zawsze oficer niemiecki. W maju 1943 roku korpus ten liczył ponad 3200 żołnierzy. Głównym jego zadaniem było zwalczanie partyzantki radzieckiej i zabezpieczanie zaplecza armii niemieckiej. W ramach tych akcji dokonano wielu mordów na ludności cywilnej, gwałtów, rabunków i podpaleń.