Wyjątkowy zabytek z kolekcji Muzeum Diecezjalnego w Sandomierzu został zaprezentowany w placówce, z okazji Dnia Języka Ojczystego. To elementarz pochodzący z końca XVI, lub początku XVII wieku, który powstał w drukarni Jana Karcana w Wilnie.

Elementarz nosi tytuł: „Nauka ku czytaniu pisma polskiego z figurami. Przyłożone są nabożne modlitwy i psalmy”. Pozwala zapoznać się ze stosowaną w tamtym czasie metodą nauki czytania i pisania, mimo że zachowały się tylko niektóre karty. Egzemplarz napisany jest przy użyciu dwóch rodzajów gotyckiej czcionki (majuskuły i minuskuły). Czytania uczono się zaczynając od dużych i małych liter, następnie przechodzono do sylab, po czym odbywały się ćwiczenia na tekstach modlitw.
W elementarzu zachowanym w Domu Długosza w Sandomierzu znajdują się następujące modlitwy: „Psalm Dawidów 130”, „Pozdrowienie Panny Maryi ”„Modlitwa Pańska” „Przeżegnanie stołu” oraz Psalm 50 i Psalm 51.
– Nasz elementarz to wspaniały przykład analitycznej nauki, prowadzonej w tamtych czasach przede wszystkim w szkołach parafialnych. Nauka języka polskiego w takich szkołach jest poświadczona już w XIV i XV wieku. Temu zawsze towarzyszyły nabożne teksty i katechizm – opowiada Urszula Stępień, kustosz Muzeum Diecezjalnego w Sandomierzu.
Dodała, że zachowane elementarze z tego okresu należą w Polsce do rzadkości. Najstarszym ze znanych, zachowanym w całości, jest odnaleziony przez Jana Pirożyńskiego, tzw. elementarz poznański z 1556 r. „Nauka ku czytaniu dziatkom małym pisma polskiego” wytłoczony został w Poznaniu w oficynie Piotra Sextilisa. Z kolei z 1570 r. pochodzi elementarz „Nauka krótka ku czytaniu pisma polskiego” wydana drukiem w Królewcu. Elementarz ze zbiorów Muzeum Diecezjalnego ma układ treści podobny do elementarza wydanego we Lwowie w 1599 roku.
W Domu Długosza, elementarz wraz z opisem prezentowany jest obecnie w specjalnej gablocie. Tak będzie do końca kwietnia, po czym wróci do komody, gdzie przechowywany jest wraz z całym zbiorem rycin. Druk pokazywany jest przy specjalnych okazjach, ze względu na wymagania konserwatorskie.

 M10D 215,072 MHz                    Zadzwoń do studia 41 200 20 20
 M10D 215,072 MHz                    Zadzwoń do studia 41 200 20 20           
  
 













 
  
 
