Odbudowany na Świętym Krzyżu kopiec księcia Adama Czartoryskiego został poświęcony. Uroczystość uświetniła orkiestra wojskowa, która zagrała m.in. hymn państwowy, a parlamentarzyści, przedstawiciele władz samorządowych i służb mundurowych złożyli wieńce.
Pierwotny kopiec został usypany spontanicznie przez miejscową ludność w 1861 roku, na wieść o śmierci księcia Czartoryskiego. Mógł mieć ok. 70 stóp wysokości, ale nie zachowały się dokładne zapiski na ten temat. Został poświęcony podczas odpustu Ku Czci Podwyższenia Drzewa Krzyża Świętego, dokładnie 160 lat temu. Jednak wkrótce został zburzony przez Rosjan.
Kopiec został odbudowany dzięki projektowi gminy Nowa Słupia, która pozyskała na ten cel ministerialną dotację. Burmistrz Andrzej Gąsior dodaje, że to miejsce istniało w pamięci i należało je odtworzyć.
– Odbudowany kopiec znajduje się na zakończeniu Drogi Królewskiej, przy wejściu na Święty Krzyż. Jest nieco mniejszy od oryginału, Ma ok. 3 m wysokości, podstawę o średnicy 8 m, a nad nim góruje krzyż o wysokości 1,5 m – opisuje.
Starania o odbudowę kopca wspierał poseł Andrzej Kryj. W rozmowie z Radiem Kielce podkreślił, że odbudowa kopca to świadectwo naszej pamięci, na której możemy budować przyszłość.
– Naród, który jest pozbawiony własnych korzeni, przestaje być narodem. Z całą pewnością takie miejsce buduje tożsamość. Tu przyjeżdżają liczni turyści, pielgrzymi. Będą szli Drogą Królewską i pewnie będą się zatrzymywać, by przeczytać, co to za miejsce – dodaje.
Wicewojewoda Rafał Nowak ma nadzieję, że to miejsce wróci na mapę miejsc ważnych dla tożsamości Polaków w naszym regionie.
– Przez ostatnie dekady ono nie funkcjonowało w naszej zbiorowej pamięci, ale jestem przekonany, że ten kopiec, zwany kopcem Czartoryskiego stanie się miejscem, które będzie przypominało o tych wszystkich, którzy oddali swoje życie nie tylko w powstaniu listopadowym, ale w każdym zrywie, w każdej wojnie, po to, byśmy dziś mogli cieszyć się z niepodległej Polski – dodał.
Wójt Bielin Sławomir Kopacz dodał, że Święty Krzyż to wyjątkowe miejsce dla regionu świętokrzyskiego.
– Odtworzenie kopca księcia Czartoryskiego, który powstał zrywem społeczności świętokrzyskiej to odtworzenie pomnika historii. Dziś jest to pewnego rodzaju symbol łączący różne środowiska, które były zaangażowane w jego odbudowę – dodał.
Książę Adam Czartoryski odwiedził Święty Krzyż, udając się na emigrację po upadku powstania listopadowego. Towarzyszący mu żołnierze wyryli wówczas szablami na kamiennym murze słowa: „Boże, chroń upadającą Polskę”. Poza granicami kraju Adam Czartoryski działał na rzecz sprawy polskiej niepodległości.