Unikatowe szachy sandomierskie pochodzące z XII lub początku XIII wieku. Odtąd będzie można oglądać na stałej ekspozycji w Zamku Królewskim w Sandomierzu. Wcześniej pokazywano tylko ich kopię, a oryginał prezentowano wyłącznie okazjonalnie. Przez prawie rok szachy znajdowały się w sejfie.
Wyeksponowanie tego zabytku na stałe to pomysł nowego dyrektora Muzeum Okręgowego w Sandomierzu.
Mikołaj Getka-Kenig przypomniał, że szachy sandomierskie są wyjątkowe w skali europejskiej.
– To jeden z najstarszych zachowanych, prawie kompletnych średniowiecznych bierek szachowych w Europie oraz jedyny w Polsce. Jest to zestaw podróżny, skromniejszy, ale widać na nim ewidentne wpływy arabskie. W komplecie brakuje tylko trzech pionków. Poszczególne elementy mają wysokość od 10 mm do 20 mm, wykonane są z poroża jelenia – opisuje dyrektor.
Szachy sandomierskie prezentowane są w niedużej sali poświęconej dziedzictwu Sandomierza. Znajdują się w specjalnej, pancernej gablocie, utrzymującej odpowiednią wilgotność. Parametry uzgodnione zostały z Instytutem Archeologii i Etnologii Polskiej Akademii Nauk. Chodzi o to, by jak najdłużej zachować je w dobrym stanie – dodaje dr Mikołaj Getka-Kenig.
Dyrektor planuje, aby docelowo w zamku powstała przestrzeń poświęcona wyłącznie szachom sandomierskim.
Muzeum Okręgowe przygotowuje też plan ich promocji. Jak powiedziała Anna Boroń, kierownik działu promocji i edukacji w tej placówce, zwiedzający sugerują na przykład, że szachy powinny być dostępne w formie pamiątki, którą można kupić i zabrać ze sobą do domu.
– Zdajemy sobie sprawę, że wizerunek szachów sandomierskich jest jednym z bardziej wartościowych, o który powinniśmy dbać, dlatego bardzo nam zależy na tym, aby te pamiątki były dobrej jakości – stwierdziła.
Szachy sandomierskie zostały odkryte w 1962 roku przez przypadek, w trakcie prac archeologicznych prowadzonych przez obecny Instytutu Archeologii i Etnologii Polskiej Akademii Nauk. Natknięto się na nie na wzgórzu, przy kościele św. Jakuba.