– To tu Solidarność mogła swobodnie się spotykać i wyrażać otwarcie swoje poglądy – mówił o kieleckiej katedrze ks. dr Tomasz Gocel, wykładowca Historii Kościoła w kieleckim seminarium podczas konferencji naukowej zorganizowanej z okazji 850-lecia istnienia kieleckiej świątyni.
Wystąpienia z udziałem profesorów ze środowiska kieleckiego i krakowskiego dotyczyły m.in. katedry w ujęciu historycznym, archeologicznym, były analizą zapisów muzycznych, fresków, a nawet ogłoszeń parafialnych.
Ks. dr Tomasz Gocel mówił, jak Solidarność przez ostatnie 10 lat PRL-u była związana z kielecką świątynią.
– Działało duszpasterstwo ludzi pracy, które formowało to środowisko pod względem religijno-patriotycznym. Mieli swoje nabożeństwa, a także wykłady, na które przyjeżdżali prelegenci z całej Polski przekazując naukę społeczną Kościoła i idee zakazane w oficjalnej propagandzie komunistycznej. Ludzie Solidarności mogli też zbierać się tu, by wyrażać protest. Po nabożeństwach wychodzili na plac przy katedrze, zbierali się przy dwóch krzyżach: brzozowym i kwietnym. W tamtym okresie powstały także tablice w katedrze, upamiętniające bohaterów zakazanych w komunizmie, np. poświęcone żołnierzom AK – wymienia.
Ksiądz biskup Jan Piotrowski podkreślił, że taka konferencja jest potrzebna nie tylko katedrze, ale też całemu miastu. Dodał, że poruszane tematy pozwalały odkryć dzieje świątyni na nowo.
– Jako miejsce kultu, ale również miejsce, które sprawiało, że Kielce żyły ówczesną sztuką, kulturą i wieloma pomysłami duszpasterskimi. Otaczano wiernych opieką przez dzieła miłosierdzia, czy szkołę przyparafialną. To wszystko mówi o pięknie tej ziemi i mieszkających tu ludzi. Minione wieki były bardzo związane z wiarą – dodał.
Z kolei profesor Jerzy Gapys przeanalizował ogłoszenia parafialne z kieleckiej katedry z okresu II wojny światowej. Podkreślił, że były one wówczas źródłem wielu ważnych informacji o aktualnej sytuacji.
– Jest między innymi wiele ogłoszeń parafialnych dotyczących kwestii moralnych, np. kradzieży. Jednym z przykładów są ogłoszenia z września i października 1939 roku, kiedy z ambony czytano, że pomimo wojny, nie zostało zniesione przykazanie siódme Dekalogu. W związku z tym rzeczy skradzione należy oddać -wymienia.
Konferencję z okazji jubileuszu Bazyliki Katedralnej w Kielcach zorganizowały wspólnie parafia katedralna w Kielcach, Archiwum Diecezjalne, Instytut Historii UJK i Wyższe Seminarium Duchowne w Kielcach.