Klub Miłośników Sandomierza wyłonił pięć osób nominowanych do tytułu Sandomierzanina Roku 2020. Kandydatury zgłaszali mieszkańcy, organizacje i stowarzyszenia.
Wpłynęło w sumie 11 zgłoszeń, ale ostatecznie głosowano nad ośmioma osobami zakwalifikowanymi do tego plebiscytu. W ścisłej piątce znaleźli się: Dagmara Dominiczak z Ludowego Klubu Sportowego „Sandomierz”, kilkukrotna mistrzyni świata i Europy w welness fitness, najbardziej utytułowany sportowiec w historii miasta.
Piotr Kusal – pasjonat czarno-białej fotografii Sandomierza, autor wystaw i filmów dokumentalnych, które nagrywa z najstarszymi mieszkańcami miasta. Nominowana do tytułu Sandomierzanina Roku 2020 jest również Danuta Paszkowska – Honorowy Profesor Oświaty, propagatorka piękna języka polskiego i wartości patriotycznych, założycielka grupy teatralnej „Etiuda”. Dzięki jej staraniom Sandomierz otrzymał pamiątki po legendarnym żołnierzu AK – Zbigniewie Kabacie.
W tym gronie jest także Urszula Stępień, kustosz Muzeum Diecezjalnego w Sandomierzu, która ma liczne zasługi jeżeli chodzi o dbałość i dokumentowanie zbiorów muzealnych, autorka monografii Muzeum Diecezjalnego i licznych tekstów publikowanych w prasie naukowej i popularnonaukowej. Jej zasługą jest modernizacja i nowa interpretacja zbiorów tego muzeum, dzięki czemu zwiększa się jego popularność.
Anna Szylar, to w kolejności alfabetycznej ostatnia osoba, zamykająca listę nominowanych do tytułu Sandomierzanina Roku. Ma na swoim koncie publikacje dotyczące m.in. dziejów sandomierskich benedyktynek. Jest prezesem Sandomierskiego Towarzystwa Naukowego, działa na rzecz środowiska lokalnego, promując naukę i kulturę.
Marek Rożek, prezes Klubu Miłośników Sandomierza powiedział, że wybór osób nominowanych do tytułu był bardzo trudny, ponieważ każda z nich ma ogromny dorobek, często pochodzący z innych dziedzin i bardzo cenny. Wśród członków komisji było dosyć duże rozbicie głosów, dyskusje były bardzo intensywne. Teraz kapituła plebiscytu zdecyduje o wyborze Sandomierzanina 2020 Roku. Wyniki ogłoszone zostaną na przełomie lutego i marca. Na razie nie wiadomo, w jakiej będzie to formie, czy możliwe będzie zorganizowanie większego wydarzenia, czy tylko symbolicznego. Z powodu epidemii w tym roku zrezygnowano z organizowania konkursu na Nadzieję Sandomierza, adresowanego do uczniów, który zawsze towarzyszył plebiscytowi na Sandomierzanina Roku. Kandydatów zgłaszały szkoły średnie.
– Chodziło nam o to, aby nie spłycić tego wydarzenia młodym ludziom. Wiemy, że dla nich uczestnictwo w gali, podczas której ogłaszamy laureatów, jest dużym przeżyciem. W tym roku jednak zorganizowanie czegoś o takim rozmachu nie będzie możliwe, dlatego wraz ze szkołami postanowiliśmy zrezygnować z części dedykowanej młodzieży – dodał Marek Rożek.
Organizowany od 21 lat plebiscyt ma na celu docenienie ludzi, którzy swoją pracą przyczyniają się na rzecz rozwoju i propagowania potencjału Sandomierza, są kreatywni i chętnie uczestniczą w życiu miasta.
SYLWETKI OSÓB NOMINOWANYCH DO TYTUŁU SANDOMIERZANINA 2020 ROKU (opracował Marek Rożek):
DAGMARA DOMINICZAK
Jest najbardziej utytułowanym sportowcem w historii miasta. Od początku swojej kariery reprezentuje klub i miasto Sandomierz. Jest absolwentką Liceum Ogólnokształcącego nr 2 w Sandomierzu, gdzie mieszkała z rodzicami. Po studiach rozpoczęła pracę w Warszawie, jednak bardzo często przyjeżdża do rodziców do Sandomierza, trenuje na siłowni LKS Sandomierz. W Sandomierzu trenowała początkowo lekkoatletykę i wtedy rozpoczęła pierwsze treningi w siłowni LKS Sandomierz.
W 2017 roku wygrała Puchar Polski w Wellness fitness i zdobyła trzecie miejsce na mistrzostwach świata. W 2018 roku zdobyła tytuł mistrzyni świat i mistrzyni Europy w Wellness fitness w kat. do 168 cm wzrostu. W 2019 roku została ponownie mistrzynią świata i mistrzynią Europy w Wellness fitness, wygrała kilka turniejów międzynarodowych, zdobywając kartę profesjonalnego sportowca w fitness.
W 2020 roku po raz kolejny zdobyła I miejsce na mistrzostwach świata i I miejsce w mistrzostwach Europy. Wygrała najbardziej prestiżowy turniej „Arnold Classic” w swojej kategorii wzrostowej i w kat. open.
Informacje o sukcesach zawodniczki pojawiły się w ogólnopolskich mediach – telewizji, rozgłośniach regionalnych, a także w licznych magazynach specjalistycznych. Zawodniczka zdobywała czołowe miejsca w plebiscytach sportowych w województwie Świętokrzyskim.
Za swoje osiągnięcia sportowe została uroczyście uhonorowana na sesjach Rady Miasta Sandomierza i powiatu sandomierskiego. Jest instruktorem sportowym
Z uwagi na silną osobowość, pracowitość i skromność jest dla wielu młodych sandomierzan idolem godnym naśladowania. W sposób znakomity promuje miasto, wielokrotnie w specjalistycznej prasie nazywana jest „królową wellness fitness”, występowała wielokrotnie w popularnych programach telewizyjnych. Angażuje się w imprezy charytatywne w Sandomierzu.
DR HAB. ANNA SZYLAR
Jest mieszkanką prawobrzeżnej części Sandomierza. Po zakończeniu edukacji w II LO w Sandomierzu rozpoczęła studia historyczne na Uniwersytecie Jagiellońskim, które ukończyła uzyskując tytuł zawodowy magistra na podstawie nowatorskiej wówczas pracy pt. „znajomość ameryki łacińskiej w Polsce w latach czterdziestych xviii wieku”, napisanej pod kierunkiem ówczesnego rektora UJ prof. Józefa Gierowskiego. I chociaż pasja naukowa dotycząca historii powszechnej była bardzo silna, to jednak realia życia spowodowały, że po studiach rozpoczęła pracę w szkole średniej.
Powrót do Sandomierza i magia przeszłości miasta spowodowały, że uzyskała kwalifikacje przewodnickie. Każde wakacje przeznaczała na przemierzanie uliczek miasta i podziwianie osobliwości regionu, poszukując śladów przodków, pamiątek i ducha poprzednich epok. W końcu, w 1997 r. rozpoczęła czteroletnie studia doktoranckie na Akademii Pedagogicznej w Krakowie. Uczestniczyła w seminarium prowadzonym przez Prof. Feliksa Kiryka, doskonałego znawcę dziejów Sandomierza, promotora i mistrza naukowego.
Kilka lat spędziła na żmudnej, wręcz benedyktyńskiej pracy, związanej z dogłębnym poznaniem zawartości archiwaliów po benedyktynkach sandomierskich, zgromadzonych w Bibliotece Diecezjalnej w Sandomierzu. Zwieńczeniem podjętego wysiłku było uzyskanie stopnia naukowego doktora w 2002 r. na podstawie rozprawy pt. „Konwent benedyktynek sandomierskich – powstanie i działalność (1615 – 1903)” oraz w kolejnych latach publikacja kilku książek autorskich („Działalność oświatowa benedyktynek sandomierskich”, „Dzieje klasztoru sandomierskiego od 1615 roku”, „Gospodarowanie benedyktynek sandomierskich”) i kilkudziesięciu artykułów naukowych (w tym: „Kościół św. Michała w Sandomierzu”, „Fundacja i uposażenie klasztoru benedyktynek sandomierskich”, „Lecznictwo benedyktynek w klasztorze sandomierskim” i wiele innych tytułów).
Uzyskanie stopnia doktora stanowiło istotny zwrot w pracy zawodowej, polegający na rozpoczęciu od 2002 r. pracy nauczyciela akademickiego w PWSZ w Tarnobrzegu oraz od 2003 r. nauczyciela konsultanta i równocześnie wicedyrektora w PCEN (Ośrodku Doskonalenia Nauczycieli) w Tarnobrzegu. W 2004 r. Anna Szylar została również członkiem Towarzystwa Naukowego Sandomierskiego, w którym najpierw jedynie publikowała na łamach „Zeszytów Sandomierskich” prace poświęcone Sandomierzowi, następnie pełniła też funkcję członka Komisji Rewizyjnej a od 2016 roku piastuje funkcję prezesa, działając na rzecz lokalnego środowiska w zakresie popularyzowania nauki i kultury.
Kontynuując prace naukowe w 2013 r. uzyskała stopień doktora habilitowanego, obejmując w 2016 r. funkcję prorektora ds. rozwoju i badań naukowych a w 2020 r. funkcję rektora Państwowej Uczelni Zawodowej w Tarnobrzegu.
Aktualny dorobek naukowy Anny Szylar obejmuje siedem publikacji zwartych, ponad 100 artykułów naukowych i kilkadziesiąt popularnonaukowych, organizację i udział kilkudziesięciu w konferencjach, ponad 60 recenzji artykułów naukowych i książek. Jest członkiem kilku towarzystw naukowych, brała udział w kilku projektach badawczych, czego efektem są publikacje naukowe oraz wyjazdy do Londynu, Paryża, Alborga, Kowna i Suczawy.
Zakres badań naukowych rozszerzony został znacznie, obejmuje żeński monastycyzm od XVII do poł. XIX w. na obszarze dawnej Rzeczypospolitej Obojga Narodów.
Ale szczególnie cennym elementem podejmowanych działań są badania regionalne, a ich rezultatem jest np. monografia „Ożarów – dzieje miasta i gminy”, w której jest autorką części dotyczącej okresu od 1795 do 1914 r.
Ponadto A. Szylar była inicjatorką włączenia Biblioteki Diecezjalnej w Sandomierzu do projektu badawczego realizowanego w ramach Narodowego Programu Humanistyki – „Dziedzictwo kulturowe po skasowanych na ziemiach dawnej Rzeczypospolitej oraz na Śląsku w XVIII i XIX w.: losy, znaczenie, inwentaryzacja”, realizowanego w ramach Narodowego Programu Rozwoju Humanistyki (2012-2016), czego efektem była digitalizacja i opracowanie części archiwaliów. Od 2018 roku jest członkiem Rady Bibliotecznej, której zadaniem jest m.in. opiniowanie programów dotyczących zabezpieczenia i konserwacji najcenniejszych obiektów.
Aktywność i różnorodność podejmowanych inicjatyw naukowych w środowisku lokalnym, krajowym i międzynarodowym jest rozległa i zróżnicowana.
Za wykonywaną pracę Anna Szylar otrzymała liczne odznaczenia państwowe i resortowe, nagrody i wyróżnienia.
DANUTA PASZKOWSKA
Absolwentka Collegium Gostomianum i UMSC w Lublinie – kierunek filologia polska. Doktor nauk humanistycznych, wieloletni nauczyciel w Collegium Gostomianum.
W 2015 roku otrzymała zaszczytny tytuł Honorowego Profesora Oświaty przyznawany przez kapitułę powołaną przez ministra edukacji narodowej. Powyższy tytuł ma charakter honorowy, to elitarne wyróżnienie przyznawane nauczycielowi dyplomowanemu, mającego znaczący dorobek zawodowy.
Była postrzegana przez uczniów jako nauczyciel o wielkiej osobowości i takcie pedagogicznym. Patronowała pierwszym krokom twórczości poetyckiej swych uczniów, dzięki jej staraniom ich rezultaty ukazały się w trzech zbiorach – „Almanach Młodych Poetów”.
Przez lata prowadziła odnoszący sukcesy teatr szkolny ILO – „Cegielnia”, wprowadzając młodych ludzi w świat sztuki, wystawiając m. in. „Salve Regina” w 750. rocznicę męczeństwa sandomierskich dominikanów, „Zaduszki sandomierskie”, „Chonen i Lea na pograniczu światów” (w ramach Ogólnopolskiego Dnia Judaizmu), „Oczekiwany gość” i etiudę, „Kocham cię, życie” (dla Domu Opieki Społecznej).
Wielkim sukcesem dr Danuty Paszkowskiej jest powołanie Zespołu Artystycznego „Etiuda” skupiającego emerytowanych pracowników oświaty, z którymi przygotowała m. in. spektakle poetyckie poświęcone 100-leciu odzyskania niepodległości przez Polskę i pamięci „Sandomierskich Kolumbów”, które stały się wydarzeniem kulturalnym w mieście.
Szczególnym rysem tych działań było wyczulenie na wartości patriotyczne, ożywienie i utrwalenie pamięci historycznej, szczególnie jej niepodległościowego rysu. Znalazło to wyraz w spektaklach osnutych na utworach poetyckich Zbigniewa Kabaty, ukazujących etos, epopeje i legendy Armii Krajowej (widowisko misteryjne: „Partyzancka droga Krzyżowa”), przygotowanie do druku jego zbioru poetyckiego: „Świętej Królowej Jej wierny poddany”. Jest też autorką studium o poezji Zbigniewa Kabaty „Ominąć strumień czasu”.
Dzięki współpracy z Polonią kanadyjską, Kołem AK w Toronto miasto otrzymało portret Zbigniewa Kabaty (zgodnie z życzeniem „Bobo” i pamiątki po legendarnym żołnierzu AK (zgodnie z wolą jego syna Andrzeja) oraz bogaty księgozbiór z jego biblioteki miejskiej książnicy w Sandomierzu.
Wspólnie z mężem Aleksandrem prowadzi stronę internetową poświęconą Miejscom Pamięci Narodowej powiatu sandomierskiego. Wniosła bardzo duży wkład pracy w przygotowanie do druku ważnej publikacji poświęconej miejscom pamięci narodowej na terenie powiatu sandomierskiego: „Znaki Pamięci” wydanej przez Starostwo Powiatowe w Sandomierzu. Za wieloletnią działalność na rzecz kształtowania etosu ZWZ-AK wśród młodego pokolenia Polaków dr Paszkowska została wyróżniona Medalem Komisji ds. Młodzieży ZGŚZŻ AK.
Dr Paszkowska zajmuje się również opracowaniem i przygotowaniem do druku poezji regionalnych twórców: Krzysztofa Błaszkiewicza, Józefa Skury, Kamila Chody, Kazimierza Raczyńskiego, Jana Kuchty. Przewodniczyła przygotowaniu monumentalnego wydawnictwa – „Collegium Gostomianum – nauczyciele, uczniowie i ich szkoła w latach 1944 – 2012 r. Swoje artykuły zamieszcza również na łamach „Sandomierzanina”.
PIOTR KUSAL
Jest sandomierzaninem, absolwentem Zespołu Szkół Ekonomicznych w Sandomierzu i Politechniki Rzeszowskiej – kierunek marketing i zarządzanie. Ukończył również studia podyplomowe na Uniwersytecie Jagiellońskim w Krakowie w zakresie zarządzania kulturą.
Fotografia zainteresowała go prof. Elżbieta Malinowska, prowadząca w Zespole Szkół Ekonomicznych kółko fotograficzna, w którym poznawała tajniki fotograficzne swojej późniejszej życiowej pasji.
Jest założycielem i administratorem facebookowej grupy „Czarno-biała fotografia Sandomierza”, liczącej obecnie ponad 1,7 tys. członków, prezentującej zapominaną już historię miasta, jego architektury i mieszkańców, motywujący innych do dzielenia się własnymi zasobami historycznych fotografii miasta.
Jest autorem lub współautorem wystaw fotograficznych o historii Sandomierza, prezentowanych w sandomierskich ośrodkach kulturalnych. Twórcą filmów dokumentalnych ze znanymi, starszymi mieszkańcami miasta, którzy opowiadają jego historię na podstawie własnych wspomnień. Założycielem stowarzyszenia Sandomierska Grupa Terenowa SGT, która jest atrakcją dla mieszkańców i turystów szukających doznań offroadowych w Sandomierzu i okolicach.
Jest prawdziwym, lokalnym patriotą, którego wszystkie projekty służą dobru Sandomierza, docierają do ogromnej grupy odbiorców, edukują, uświadamiają i pozwalają ocalić od zapomnienia to, co za kilka, kilkanaście lat zostałoby zapomniane.
Śmiało można by go nazwać współczesnym kronikarzem miasta, ponieważ stworzył cyfrową dokumentację historyczną miasta, do której każdy może mieć dostęp.
Prawdziwy pasjonat Sandomierza – społecznik, który nie robi tego wszystkiego w ramach obowiązków służbowych, lecz poświęca swój prywatny czas i pieniądze.
Zasoby, które stworzył lub wydobył, nie tylko uzupełniają archiwa Muzeum Okręgowego i Diecezjalnego (których dużą część dzięki niemu możemy oglądać w postaci cyfrowej), ale pod wieloma względami je przewyższają.
DR URSZULA STĘPIEŃ
Jest sandomierzanką, absolwentką Liceum Konserwacji i Zabytków w Zespole Szkół Budownictwa w Sandomierzu. Swoje zainteresowania pogłębiała na Wydziale Sztuk Pięknych Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu, uzyskując w 1985 roku tytuł magistra muzealnictwa.
Po studiach krótko pracowała w Muzeum Narodowym w Krakowie, skąd przeniosła się do Muzeum Okręgowego w Sandomierzu, gdzie zajmowała się sztuką XIX i XX wieku, za organizację wystawy o malarzu Władysławie Jasińskim została nagrodzona w konkursie Ministra Kultury i Sztuki.
Jako wolontariusz rozpoczęła katalogowanie i opracowywanie zbiorów Muzeum Diecezjalnego, do którego przeniosła się na stałe w 1994 roku. Wtedy też opublikowała „Przewodnik po Muzeum Diecezjalnym w Sandomierzu”.
Pracując w nowej placówce dążyła do gruntownego rozpoznania i opracowania zasobów muzeum zorganizowanego przeszło sto lat wcześniej przez ks. Józefa Rokosznego.
Zorganizowała kilka ważnych wystaw, które odbiły się szerokim echem w kręgach związanych z kulturą równocześnie ugruntowując rangę Muzeum wśród podobnych instytucji w Polsce.
Dr Urszula Stępień jako pierwsza przed 10 laty zainicjowała wystawy czasowe w muzeum. Poruszały one tematy o zasięgu ogólnopolski, kreowały nowe kierunki badawcze, ważne nie tylko dla Sandomierza ale dla całego województwa np. Zgoda Sandomierska.
Z dużym odzewem spotkała się ekspozycja „Nie samym chlebem”, która zgromadziła prace wybitnych artystów.
Zainicjowała edukację muzealną, z której skorzystało kilkaset dzieci z Sandomierza i okolicznych miejscowości.
Istotnym elementem pracy dr Urszuli Stępień jako kustosza muzeum było i jest oprowadzanie wycieczek turystycznych, co służy nie tylko upowszechnieniu sztuki kościelnej, ale także szeroko pojętej promocji miasta.
Dzięki jej działaniom w zakresie modernizacji i nowej interpretacji ekspozycji Muzeum Diecezjalnego, może się ono poszczycić znaczącymi dziełami takimi, jak obraz Łukasza Cranacha Starszego czy pamiątkami historycznymi w postaci rękawiczek Królowej Jadwigi. W efekcie tych działań Muzeum jest ważnym punktem na trasie zwiedzania Sandomierza, czego potwierdzeniem jest liczba gości odwiedzających placówkę.
Aktywność zawodowa dr Urszuli Stępień zyskuje dodatkowy wymiar w postaci kilkudziesięciu artykułów na temat historii i zbiorów Muzeum, publikowanych w prasie naukowej i popularnonaukowej, m.in. Zeszytach Sandomierskich, w których często opracowywała na okładce rubrykę Galeria Zeszytów Sandomierskich.
Publikacje te uzupełniają albumy przy redagowaniu których uczestniczyła jako współredaktorka. Tutaj wymienić trzeba albumy „Dawny Sandomierz” i „Bazylika Katedralna w Sandomierzu” (współautor tekstu), zespół cennych materiałów ikonograficznych wydany w 2002 roku.
Działalność wydawniczą wzbogacała organizacja i udział w sesjach Towarzystwa Naukowego Sandomierskiego, którego członkiem jest od inauguracji Towarzystwa w 1993 roku.
Zwieńczeniem wieloletniej pracy naukowej, dokumentacyjnej Urszuli Stępień jest monografia Muzeum Diecezjalnego będąca zarazem jej pracą doktorską pt. „Dzieje Muzeum Diecezjalnego w Sandomierzu od 1902 r do lat 30. Geneza i rozwój kolekcji” i uzyskaniu tytułu doktora nauk o sztuce.
Za działalność w dziedzinie upowszechniania i ochrony dziedzictwa narodowego dr Urszula Stępień została wyróżniona nagrodą marszałka województwa świętokrzyskiego.