Kolejny pomnik z cmentarza starego w Kielcach trafi pod opiekę Instytutu Pamięci Narodowej. Mowa o pochówku st. sierż. Wacława Niesłuchowskiego, legionisty, uczestnika wojny polsko-bolszewickiej, w tym Bitwy Warszawskiej.
Był odznaczony m.in. krzyżem I Brygady Legionów Polskich, trzykrotnie Krzyżem Walecznych i Krzyżem Niepodległości.
Historią nieznanego bohatera zainteresowała Radio Kielce pani Dorota Bartoszewicz, autorka inicjatywy „Ocalić od zapomnienia”, która poszukiwała dokładnej lokalizacji pochówku sierżanta. Jej zdaniem, Wacław Niesłuchowski był wielkim bohaterem narodowym.
– Przeszedł przez cały szlak bojowy, od Legionów Polskich, przez wojnę polsko-bolszewicką, bitwę warszawską, brał udział także w kampanii wrześniowej 1939 roku oraz w Powstaniu Warszawskim – wymienia.
Przed II wojną światową Wacław Niesłuchowski był burmistrzem Rajgrodu w powiecie grajewskim. Natomiast po wojnie wraz z żoną osiadł w Kielcach. Zachowały się dokumenty, które to poświadczają.
– Poprzez Czerwony Krzyż poszukiwała go w 1946 roku żona Jadwiga, która wtedy już mieszkała w Kielcach. Mamy kartę, która to potwierdza. Pan Wacław po Powstaniu Warszawskim trafił do niewoli, żona nie wiedziała nic o jego losie. Wrócił do Kielc w 1947 roku, do śmierci w 1978 roku mieszkał w Kielcach, był inspektorem Banku Rolnego – opowiada.
Pani Dorota dodaje, że tą postacią zainteresowało się także Muzeum Powstania Warszawskiego.
Leszek Bukowski z kieleckiej delegatury Instytutu Pamięci Narodowej informuje, że wkrótce IPN opracuje dokładny biogram Wacława Niesłuchowskiego. Dodaje, że jego grób jest obecnie w dobrym stanie.
Historyk podkreśla, że nie tylko na cmentarzu starym w Kielcach, ale na nekropoliach w całym regionie jest wiele pochówków polskich bohaterów, które należy zachować dla przyszłych pokoleń.
– Dlatego każdy, kto wie o takim pochówku np. na cmentarzu w swojej miejscowości, może przekazać tę informację do IPN-u. Groby polskich bohaterów są wpisywane do specjalnej ewidencji – wyjaśnia Leszek Bukowski.
– Opieka państwa nad takim grobem obejmuje wykonywanie remontów, jeśli jest on w złym stanie, finansowanie prac remontowych i dokonywanie opłat przedłużających utrzymanie miejsca na cmentarzu – wymienia.
Zgłoszeń mogą dokonywać wszyscy: osoby prywatne, instytucje i organizacje pozarządowe. W tym roku IPN planuje remont przynajmniej dwóch pochówków w województwie, które znajdują się w ewidencji. Pierwszy z nich to nagrobek Mieczysława Podolskiego na cmentarzu starym w Kielcach.
– Był to kielczanin, który walczył w Legionach Piłsudskiego, walczył też we wrześniu 1939 roku, był w Armii Krajowej. Po wojnie pracował m.in. w liceum w Wodzisławiu, gdzie był dyrektorem, a potem uczył w Liceum Ogólnokształcącym im. ks. Piotra Ściegiennego w Kielcach – dodaje Leszek Bukowski.
Pilnych prac wymaga też będący w fatalnym stanie grób Henryka Leksa na cmentarzu w Sancygniowie. Leszek Bukowski podkreśla, że to kolejna niezwykła, a zapomniana postać.
– To uczestnik wojny obronnej w 1939 roku, brał udział także w kampanii włoskiej, walczył pod Monte Cassino, był żołnierzem Polskich Sił Zbrojnych na Zachodzie. Niestety ten grób też już nie ma żadnego opiekuna. W tym roku zajmiemy się remontem nagrobka – podkreśla.
Od 2018 roku w Polsce obowiązuje ustawa, która obliguje Instytut Pamięci Narodowej do opieki nad grobami bohaterów walk o wolność i niepodległość Polski. Ma to zapobiegać likwidacji grobów bohaterów, którymi nikt się już nie opiekuje.