Jest zgoda na pakiet budżetowy i dołączony do niego mechanizm praworządnościowy – poinformował przewodniczący Rady Europejskiej Charles Michel. Decyzję podjęli unijni przywódcy na szczycie w Brukseli. Kompromis był możliwy, bo mechanizm obwarowany został wytycznymi i warunkami co do możliwości użycia tego narzędzia. To sprawiło, że Polska i Węgry wycofały sprzeciw.
We wnioskach ze szczytu napisano, że celem przepisów dotyczących warunkowości jest ochrona unijnego budżetu przed oszustwami, korupcją i konfliktem interesów. Jest też mowa o tym, że samo stwierdzenie naruszenia praworządności nie jest powodem do uruchomienia mechanizmu warunkowości. Ponadto Komisja Europejska jest zobowiązana do przygotowania wytycznych, a mechanizm nie może być użyty przed oceną zgodności z unijnym prawem przez Trybunał Sprawiedliwości.
– To ogromny sukces rządu i wspólnoty, do Polski trafi potężna kwota 770 miliardów złotych. To powinno przemawiać do wyobraźni – mówi europoseł Dominik Tarczyński z Prawa i Sprawiedliwości.
– Słyszeliśmy w przeszłości, i muszę się do tego odnieść, że w czasach Platformy Obywatelskiej wynegocjowane 300 mld zł było ogłoszone kwotą największą i zapewniano, że więcej nie da się wynegocjować. Tymczasem dało się. Co więcej, nie mamy weta, prowizorium budżetowego, ani okresu przejściowego i miesięcy negocjacji oraz niepewności, a co najważniejsze, nasze oczekiwania zostały spełnione: ograniczony mechanizm warunkowości, nikt nie będzie wtrącał się w to, jak wygląda polska Konstytucja, jeśli chodzi o małżeństwo. Nikt nie będzie wtrącał się w te sprawy, które mamy zagwarantowane w Konstytucji i traktatach. To ogromny sukces – zaznaczył.
Z kolei wiceminister spraw zagranicznych Piotr Wawrzyk ocenił, że wygrała Unia Europejska i europejska solidarność oraz zasada, że każde państwo jest równe.
– To jest kilka dobrych wiadomości dla Polski. Pierwsza jest taka, że mamy bardzo duże środki z samego budżetu, a także z budżetu odbudowy. I po trzecie to, o co była walka do końca, że te środki nie będą nam arbitralnie odbierane decyzją urzędników Komisji Europejskiej na podstawie kryteriów politycznych, a będą wymagały analizy ze strony państw członkowskich, aby mogły być wstrzymane. Można powiedzieć, że to sukces na każdym polu – dodał.
Cały pakiet finansowy, czyli budżet unii na lata 2021-2027 i fundusz odbudowy po pandemii to prawie 2 biliony euro. Dla Polski przewidziano około 123 miliardów euro dotacji, w tym 27 miliardów euro z funduszu odbudowy. Poza tym Polska może liczyć na prawie 32 miliardy euro tanich pożyczek z funduszu.