„Znaki pamięci” – to tytuł najnowszej książki wydanej przez Starostwo Powiatowe w Sandomierzu. Publikacja jest poświęcona mogiłom, pomnikom, krzyżom i innym obiektom wzniesionym na przestrzeni ostatnich stuleci na terenie powiatu sandomierskiego w hołdzie tym, którzy walczyli i działali dla dobra ojczyzny.
Z powodu epidemii, promocję książki zorganizowano po uroczystościach patriotycznych przed siedzibą starostwa. Marcin Piwnik, starosta sandomierski powiedział, że ta publikacja powstała z myślą o kolejnych pokoleniach.
– Te wyjątkowe miejsca pamięci, które są w naszym powiecie muszą być cenione, młodzi ludzie powinni mieć je w sercach, bo nasza niepodległość, którą świętujemy, i z której tak bardzo się cieszymy nie wzięła się znikąd. Ona została opłacona krwią wielu ludzi. Dziękuję samorządom gminnym, że tak wspaniale opiekują się miejscami pamięci – dodał starosta.
W promocji książki wziął udział m.in. biskup sandomierski Krzysztof Nitkiewicz, który stwierdził, że publikacja dołącza do grona tych, które kultywują pamięć o historii regionalnej.
– To jest utrwalanie pamięci i dla nas, i dla młodych, do których należy dotrzeć z tą publikacją. Trzeba dbać o to dziedzictwo, ponieważ wiele śladów przeszłości już zniknęło bezpowrotnie – powiedział biskup.
Poseł Prawa i Sprawiedliwości Marek Kwitek dodał, że historii swojego kraju najlepiej uczyć się na przykładzie własnej, małej ojczyzny, a książka „Znaki pamięci” to umożliwia.
– W Sandomierzu i w Ziemi Sandomierskiej, jak w soczewce, skupia się dumna historia naszego państwa. Wiele śladów pamięci zamkniętych jest w przydrożnych krzyżach, mogiłach i dlatego ważne jest, aby o nich nie zapomnieć – mówił parlamentarzysta.
Jedną z autorek książki jest Danuta Paszkowska. Publikacja ma charakter albumu z fotogramami ponad 140 obiektów z powiatu sandomierskiego. Każdy z nich opatrzony jest krótkim komentarzem historycznym. Umieszczono tam również polską poezję, nawiązującą do poszczególnych, upamiętnianych wydarzeń. Danuta Paszkowska ma nadzieję, że lektura książki zainspiruje czytelników do osobistych poszukiwań takich miejsc, sięgania do literatury oraz wypraw w miejsca pamięci.
W publikacji znalazły się informacje dotyczące m.in. XVII-wiecznych latarni chocimskich i mogił z czasów I wojny światowej, np. znajdującej się przy ul. Leszka Czarnego w Sandomierzu, gdzie spoczywa ok. 150 żołnierzy armii austro-węgierskiej, wśród nich Polacy. Jest także cmentarz wojenny z lat 1914-1915 w Goźlicach w gminie Klimontów, grób nieznanego żołnierza w Samborcu, pomnik powstańców styczniowych w Dwikozach, czy figura Chrystusa Frasobliwego z 1824 roku, usytuowana w domniemanym miejscu bitwy pod Zawichostem w 1205 roku.
Zdjęcia do albumu wykonał Grzegorz Bajak. Publikacja ukazała się nakładem Wydawnictwa Diecezjalnego w Sandomierzu. W skład zespołu redakcyjnego weszli: Marcin Piwnik, Danuta i Aleksander Paszkowscy, Roman Chyła i Anna Szewczyk.