M10D 215,072 MHz Zadzwoń do studia 41 200 20 20 
Tajemnice ukryte w ziemi siedem wieków temu badają archeolodzy w Wiślicy.
Czytaj również
Jak wyjaśnia Gabriela Kiełtyka-Sołtysiak, kierownik Muzeum Archeologicznego w Wiślicy prace są prowadzone w kilku obszarach.
– Oprócz prac wykopaliskowych prowadzimy roboty budowane, gdzie najważniejszą i najbardziej spektakularną, jest rozbiórka pawilonu wystawienniczego – wyjaśnia.
Pawilon został rozebrany przed kilkoma dniami. Pozostały tylko stanowiska archeologiczne, które zostały zabezpieczone. Pod szczelną osłoną prowadzone są także prace przy samej bazylice. Roboty poprzedziła dokładna dokumentacja archeologiczna.
Andrzej Gołembnik wyjaśnił, że do badań został użyty nowoczesny sprzęt.
– Ta historyczna rzeczywistość jest dokumentowana w sposób przestrzenny, trójwymiarowy, z wykorzystaniem wszystkich najnowszych urządzeń, które służą do zapisu przestrzennego. To wszystko ma służyć do rekonstrukcji poszczególnych poziomów wokół kolegiaty i stworzyć materiał, który w przyszłości będzie atrakcyjny dla instytucji organizujących tu ekspozycję muzealną. Ta dokumentacja musi być maksymalnie precyzyjna – wyjaśnia ekspert.
Nie jest zaskoczeniem, że badania ujawniły liczne szczątki ludzkie.
– Jesteśmy na terenie cmentarnym – podkreśla Andrzej Gołembnik. – Cały smak naukowy tych wykopalisk polega na tym, że w tym miejscu stały trzy kościoły – dodaje.
Archeolog zaznaczył jednak, że w niektórych miejscach teren został przekopany w drugiej połowie XX wieku. Podczas prowadzonych tu wówczas prac, mających na celu zabezpieczenie murów kolegiaty, groby uległy rozproszeniu.
Po północnej stronie kolegiaty znajdował się cmentarz przeznaczony dla osób mniej zamożnych. Znalezione w nich przedmioty to najczęściej obrączki, krzyżyki, natomiast część kobiet była chowana w czepkach z metalowych cekinów.
Strona południowa była zarezerwowana dla bogatszych mieszkańców średniowiecznej Wiślicy. To widać w znalezionych tu artefaktach.
– W południowej części, zbliżając się do prezbiterium, trafiamy na coraz bogatsze groby. Na przykład znaleźliśmy księdza czy zakonnika, pochowanego z dużym, drewnianym krucyfiksem, z pozłacanym Jezusem. Krzyż zachował się w całości. Medaliki, które tu znajdujemy znacznie różnią się od tych z północnej strony, są już z elementami złota – podkreśla Andrzej Gołembnik.
Badacz zauważył, że przy okazji prowadzonych badań, na światło dzienne wychodzą efekty działań ekipy z lat 60. XX wieku, podczas których dokonano nieodwracalnych zniszczeń.
Gabriela Kiełtyka-Sołtysiak wyjaśniła, że po stronie północnej zaczęły się już prace budowlane. Rozpoczęła się wylewka korytarza. Docelowo wzdłuż murów ma powstać podziemny tunel, który z jednej strony będzie zabezpieczał fundamenty świątyni, a z drugiej będzie miejscem na ekspozycję.
Prace trwają także w podziemiach kolegiaty, która skrywa pozostałości dwóch romańskich kościołów: z XII i XIII wieku. Jak tłumaczyła kierownik Muzeum Archeologicznego w Wiślicy, tu znajduje się unikatowa pamiątka.
– Najważniejsza i najcenniejsza rzecz, jaką tutaj w Wiślicy mamy, po którą wszyscy przyjeżdżają płyta orantów, czyli jedyna taka płyta romańska, która zachowała się na świecie – podkreśla.
W podziemiach jest też fragment posadzki XIII-wiecznej świątyni.
– Kiedy skończymy prace budowlane i konserwatorskie, w podziemiach, będzie się odbywał ruch turystyczny, ale oczywiście pojawią się miedzy innymi odpowiednie barierki zabezpieczające – tłumaczyła.
Prace mają się zakończyć w 2021 roku. Docelowo pawilon archeologiczny, podziemia pod bazyliką oraz dzwonnica w ramach modernizacji zostaną połączone jedną ścieżką turystyczną, i w ten sposób wszystkie najważniejsze wiślickie zabytki stworzą kompleks muzealny, z wejściem od strony pawilonu.
Inwestycja ma kosztować prawie 26 mln zł.
Projekt Modernizacja Muzeum Archeologicznego w Wiślicy jako oddziału Muzeum Narodowego w Kielcach wraz z otoczeniem w celu zabezpieczenia i ochrony unikatowych obiektów dziedzictwa narodowego jest realizowany w ramach Programu Operacyjnego Infrastruktura i Środowiska. Wkład własny w projekcie zapewnia Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego oraz Województwo Świętokrzyskie.
