sobota, 7 czerwca 2025
101,4 MHz | 90,4 Kielce | 100,00 MHz Włoszczowa  dab logo M10D 215,072 MHz                    Zadzwoń do studia 41 200 20 20          
Brak wyników
Pokaż wszystko
Radio Kielce
  • REGION
    • ŚWIĘTOKRZYSKIE
    • KIELCE
    • BUSKO-ZDRÓJ
    • JĘDRZEJÓW
    • KAZIMIERZA WIELKA
    • KOŃSKIE
    • OPATÓW
    • OSTROWIEC ŚWIĘTOKRZYSKI
    • PIŃCZÓW
    • SANDOMIERZ
    • SKARŻYSKO-KAMIENNA
    • STARACHOWICE
    • STASZÓW
    • WŁOSZCZOWA
  • KRAJ / ŚWIAT
  • SPORT
    • WIADOMOŚCI SPORTOWE
    • KORONA KIELCE
    • INDUSTRIA KIELCE
  • KULTURA
    • AKTUALNOŚCI
    • INFORMATOR KULTURALNY
    • RECENZJE
  • CO NA DROGACH
  • ZDROWIE
  • MULTIMEDIA
    • ZDJĘCIA
    • GALERIA KUBALSKI & TASZŁOW
    • WIDEO
    • PODCASTY
  • POGODA
  • PORTALE RADIA KIELCE
    • CENTRUM EDUKACJI MEDIALNEJ
    • FOLK RADIO
    • PODCASTY
    • PROJEKT PRACA
    • WIELKA LITERATURA W CYFROWYM ŚWIECIE
    • ZOOM NA WIEŚ
  • O NAS
    • RAMÓWKA
    • AUDYCJE RADIA KIELCE
    • KONTAKT
    • DZIENNIKARZE
    • DZIAŁ PROMOCJI I MARKETINGU
    • STUDIO GRAM
    • HISTORIA POLSKIEGO RADIA KIELCE
    • WARUNKI KORZYSTANIA
    • REGULAMIN KONKURSÓW ANTENOWYCH
    • ZASADY KAMPANII SPOŁECZNYCH
    • POLITYKA PRYWATNOŚCI
    • STANDARDY OCHRONY MAŁOLETNICH
    • ABONAMENT RTV
    • PROCEDURA ZGŁOSZEŃ WEWNĘTRZNYCH
    • BIP
Radio Kielce
  • REGION
    • ŚWIĘTOKRZYSKIE
    • KIELCE
    • BUSKO-ZDRÓJ
    • JĘDRZEJÓW
    • KAZIMIERZA WIELKA
    • KOŃSKIE
    • OPATÓW
    • OSTROWIEC ŚWIĘTOKRZYSKI
    • PIŃCZÓW
    • SANDOMIERZ
    • SKARŻYSKO-KAMIENNA
    • STARACHOWICE
    • STASZÓW
    • WŁOSZCZOWA
  • KRAJ / ŚWIAT
  • SPORT
    • WIADOMOŚCI SPORTOWE
    • KORONA KIELCE
    • INDUSTRIA KIELCE
  • KULTURA
    • AKTUALNOŚCI
    • INFORMATOR KULTURALNY
    • RECENZJE
  • CO NA DROGACH
  • ZDROWIE
  • MULTIMEDIA
    • ZDJĘCIA
    • GALERIA KUBALSKI & TASZŁOW
    • WIDEO
    • PODCASTY
  • POGODA
  • PORTALE RADIA KIELCE
    • CENTRUM EDUKACJI MEDIALNEJ
    • FOLK RADIO
    • PODCASTY
    • PROJEKT PRACA
    • WIELKA LITERATURA W CYFROWYM ŚWIECIE
    • ZOOM NA WIEŚ
  • O NAS
    • RAMÓWKA
    • AUDYCJE RADIA KIELCE
    • KONTAKT
    • DZIENNIKARZE
    • DZIAŁ PROMOCJI I MARKETINGU
    • STUDIO GRAM
    • HISTORIA POLSKIEGO RADIA KIELCE
    • WARUNKI KORZYSTANIA
    • REGULAMIN KONKURSÓW ANTENOWYCH
    • ZASADY KAMPANII SPOŁECZNYCH
    • POLITYKA PRYWATNOŚCI
    • STANDARDY OCHRONY MAŁOLETNICH
    • ABONAMENT RTV
    • PROCEDURA ZGŁOSZEŃ WEWNĘTRZNYCH
    • BIP
Brak wyników
Pokaż wszystko
Radio Kielce

„Piast”, „pol” i „lech”. Ostatecznie markę zastąpiła złotówka

Polskie Radio Kielce
2019-04-14 13:08
3 min. czytania
A A
banknot 20 zł piłsudski / NBP

banknot 20 zł piłsudski / NBP

Udostępnij na FacebookUdostępnij na TwitterEmail

95 lat temu złoty zastąpił w Polsce markę. Nastąpiło to na mocy rozporządzenia prezydenta o zmianie ustroju pieniężnego z 14 kwietnia 1924 roku. Zmiany były częścią przeprowadzonej reformy walutowo-skarbowej.

Czytaj również

Remont i odłożenie pieniędzy na wakacje największym wyzwaniem dla 1/3 Polaków

Remont i odłożenie pieniędzy na wakacje największym wyzwaniem dla 1/3 Polaków

2025-05-06
Narodowy Bank Polski wprowadził nową monetę kolekcjonerską

Narodowy Bank Polski wprowadził nową monetę kolekcjonerską

2025-04-08

W rozporządzeniu ustalono między innymi relację marki polskiej do złotego: 1 800 000 marek polskich za 1 złotego. Prezesem Rady Banku Polskiego został finansista Stanisław Karpiński, który wcześniej stał na czele Komitetu Organizacyjnego Banku Polskiego.

Nową walutę zbudowano na solidnych fundamentach. 30 procent obiegu było zabezpieczone w złocie i walutach obcych. Bank Polski miał kapitał początkowy w wysokości 100 milionów złotych. W obiegu były nominały od 1 grosza, a największy nominał miał banknot 500 złotych. Banknoty były zabezpieczone znakami wodnymi. Ówczesny złoty był równy frankowi szwajcarskiemu. Jego wartość odpowiadała wartości 9/31 grama czystego złota. Za dolara płacono 5 złotych 18 groszy.

„Złoty” nie był jedyną nazwą, którą brano pod uwagę zastępując markę. Wśród propozycji pojawiały się „piast”, „pol” i „lech”. Za ostatnią opcją był marszałek Józef Piłsudski. W lutym 1919 roku podpisał dekret, w którym napisano, że „jednostka monetarna waluty polskiej otrzyma nazwę „Lech”, a setna jej część nazwę „grosz”. „Lech” znalazł się w projekcie ustawy, która miała wprowadzić nową walutę. Przeciwko takiemu nazewnictwu wystąpił między innymi Stanisław Karpiński, który poparł „złotego”. Swoje stanowisko uzasadnił tym, że nazwa „złoty” funkcjonowała przed I wojną światową i zaborami. Ostatecznie nazwę „złoty” uchwalił Sejm Ustawodawczy 28 lutego 1919 roku. Jego setną częścią stał się „grosz”.

Reforma walutowa i uzdrowienie skarbu były najważniejszymi zadaniami rządu, powołanego w grudniu 1923 roku. Na jego czele stanął Władysław Grabski. W tamtym czasie sytuacja gospodarcza w Polsce była wyjątkowo trudna, ponieważ panująca hiperinflacja powodowała, że ceny rosły z dnia na dzień. Na początku stycznia 1924 roku Sejm uchwalił „Ustawę o naprawie Skarbu Państwa i reformie walutowej”. Na jej mocy rząd premiera Grabskiego otrzymał pełnomocnictwa w zakresie spraw dotyczących zmiany ustawodawstwa podatkowego, wprowadzenia nowego systemu monetarnego i waluty, ogłoszenia statutu Banku Emisyjnego, sprzedaży przedsiębiorstw państwowych oraz zaciągania pożyczek do wysokości 500 milionów franków w złocie.

20 stycznia 1924 roku ukazało się „Rozporządzenie prezydenta Rzeczypospolitej w przedmiocie systemu monetarnego”. Stwierdzono w nim, że jednostką monetarną w Rzeczypospolitej Polskiej jest „złoty”.

1 lutego 1924 roku zaprzestano druku marek polskich na pokrycie deficytu skarbowego. 1 lipca 1924 roku marka przestała być prawnym środkiem płatniczym w Polsce.

We wrześniu 1939 roku kierownictwo Banku Polskiego wywiozło za granicę bankowe zapasy złota i inne aktywa. Do czerwca 1940 roku Bank Polski działał w Paryżu, następnie przeniósł się do Londynu. Zajęcie Polski przez Niemcy spowodowało wprowadzenie nowej waluty. Dotychczasowe banknoty wymieniano na nowe, które nie posiadały polskich symboli narodowych. W 1946 roku Bank powrócił do kraju, jednak od roku działał już Narodowy Banku Polski. Wartość złotego została uzależniona od kursu waluty radzieckiej. W 1950 roku postanowiono zrównać kurs złotego z rublem. Dokonano tego po niekorzystnym kursie 100:3, co oznaczało obniżenie wartości pieniądza o dwie trzecie.

 NBP - banknoty / NBP

Współczesne banknoty do obiegu zostały wprowadzone z dniem 1 stycznia 1995 roku. Złotówkę zastąpił PLN, czyli polski nowy złoty. Denominacja odbywała się po kursie 1:10 000. Początkowo banknoty miały nominały 10, 20, 50 złotych. Pół roku później powstały banknoty 1000 i 200-złotowe. Od dwóch lat w obiegu jest banknot 500-złotowy.

Nazwa „złoty” po raz pierwszy pojawiła się pod koniec XV wieku. Sejm piotrkowski w 1496 roku ustalił cenę złotego na 30 groszy srebrnych. W tamtych czasach złoty był jedynie jednostką obrachunkową i miał wartość 1 dukata węgierskiego. Złoty jako moneta pojawił się po raz pierwszy w 1663 roku. Pierwsze monety nazywano tynfami i zawierały w sobie srebro o wartości około 13 groszy. W XVII wieku w obiegu były także między innymi talary, tak zwane boratynki oraz monety zagraniczne. Ostatni król Rzeczypospolitej Obojga Narodów Stanisława Augusta Poniatowskiego wycofał z obiegu inne monety i złoty został jednostką zasadniczą o kursie 1 złoty polski = 30 groszy. Wartość ta utrzymała się w czasach Księstwa Warszawskiego i Królestwa Polskiego.

Mennica warszawska biła monety złotowe do 1841 roku. Emisja pierwszego pieniądza papierowego przypada na drugi rozbiór Polski oraz insurekcję kościuszkowską. Banknot trafił na rynek w sierpniu 1794 roku. Trzy miesiące później banknot wycofano. Po rozbiorach polski złoty zniknął całkowicie, ustępując miejsca walutom okupantów.

Tagi: NBPpieniądze

CZYTAJ RÓWNIEŻ

Remont i odłożenie pieniędzy na wakacje największym wyzwaniem dla 1/3 Polaków

Remont i odłożenie pieniędzy na wakacje największym wyzwaniem dla 1/3 Polaków

2025-05-06
Narodowy Bank Polski wprowadził nową monetę kolekcjonerską

Narodowy Bank Polski wprowadził nową monetę kolekcjonerską

2025-04-08
Fot. Daniel Czwartosz - Radio Kielce

Duże pieniądze na przyrodę i kulturę

2025-03-28
Gmina Brody obniża podatki

10 mld zł z tzw. kroplówki trafi do samorządów

2024-11-30
Jest decyzja co do wysokości stóp procentowych

Jest decyzja, co do wysokości stóp procentowych

2024-11-06
30 proc. Polaków nie nosi portfela

30 proc. Polaków nie nosi portfela. Coraz częściej płacimy cyfrowo

2024-07-24
Co dalej z uszkodzonym dachem amfiteatru Kadzielnia? Miasto czeka
ZDJĘCIA

Władze Kielc będą starać się o pieniądze na usuwanie skutków nawałnicy

2024-07-16
Polacy zalegają sądom

Prezes NBP: pod koniec 2024 r. inflacja może zbliżyć się do 5 proc.

2024-07-04
podcasty.radiokielce.pl
folkradio.pl

REGION

Poznaliśmy laureatkę Świętokrzyskiej Nagrody Literackiej

Harcerze wypoczywają nad zalewem w Cedzynie

Tragedia na S7. W karambolu śmierć poniosła kierująca jednego z aut

Mężczyzna przygnieciony przez ciągnik

Minister przyjedzie porozmawiać z rolnikami o stratach spowodowanych przez burze

Jak zapanować nad krnąbrnym pupilem? Radzili eksperci

Wzmożone wyjazdy strażaków. Powodem szkody po nawałnicy

Festiwal winno-serowy w Sandomierzu przyciąga turystów

Kompleks nowych budynków dla mieszkańców Gierlachowa

W obecności rodziny wypowiedzieli najważniejsze słowa

AKTUALNOŚCI

  • ŚWIĘTOKRZYSKIE
  • POLSKA
  • SPORT
  • KULTURA
  • ZDROWIE
  • CO NA DROGACH
  • ZOOM NA WIEŚ
  • STREFA MUNDURU
  • GALERIE ZDJĘĆ
  • WIDEO
  • POGODA

WIADOMOŚCI LOKALNE

  • KIELCE
  • BUSKO-ZDRÓJ
  • JĘDRZEJÓW
  • KAZIMIERZA-WIELKA
  • KOŃSKIE
  • OPATÓW
  • OSTROWIEC-ŚWIĘTOKRZYSKI
  • PIŃCZÓW
  • SANDOMIERZ
  • SKARŻYSKO-KAMIENNA
  • STARACHOWICE
  • STASZÓW
  • WŁOSZCZOWA

RADIO KIELCE

  • KONTAKT
  • DZIENNIKARZE
  • DZIAŁ PROMOCJI I MARKETINGU
  • RAMÓWKA
  • STUDIO GRAM
  • HISTORIA POLSKIEGO RADIA KIELCE
  • POLITYKA PRYWATNOŚCI
  • ABONAMENT RTV
  • ZASADY KAMPANII SPOŁECZNYCH
  • STANDARDY OCHRONY MAŁOLETNICH
  • PATRONATY
  • BIP

PORTALE RADIA KIELCE

  • PODCASTY
  • FOLK RADIO
  • PROJEKT PRACA
  • ZOOM NA WIEŚ
  • CENTRUM EDUKACJI MEDIALNEJ
  • WIELKA LITERATURA W CYFROWYM ŚWIECIE
  • POLACY RATUJĄCYCH ŻYDÓW
logo300

Radio Kielce - największe radio w regionie świętokrzyskim.

ul. Radiowa 4, 25-317 Kielce

tel. 41 363 05 00

radio@radiokielce.pl

101,4 MHz Świętokrzyskie
90,4 MHz Kielce
100,0 MHz Włoszczowa
215,072 MHz / KANAŁ 10D

OBSERWUJ NASZE PROFILE

Copyright © Polskie Radio Regionalna Rozgłośnia w Kielcach "Radio Kielce" S.A. 2025.
g-news logo
Brak wyników
Pokaż wszystko
  • REGION
    • ŚWIĘTOKRZYSKIE
    • KIELCE
    • BUSKO-ZDRÓJ
    • JĘDRZEJÓW
    • KAZIMIERZA WIELKA
    • KOŃSKIE
    • OPATÓW
    • OSTROWIEC ŚWIĘTOKRZYSKI
    • PIŃCZÓW
    • SANDOMIERZ
    • SKARŻYSKO-KAMIENNA
    • STARACHOWICE
    • STASZÓW
    • WŁOSZCZOWA
  • KRAJ / ŚWIAT
  • SPORT
    • WIADOMOŚCI SPORTOWE
    • KORONA KIELCE
    • INDUSTRIA KIELCE
  • KULTURA
    • AKTUALNOŚCI
    • INFORMATOR KULTURALNY
    • RECENZJE
  • CO NA DROGACH
  • ZDROWIE
  • MULTIMEDIA
    • ZDJĘCIA
    • GALERIA KUBALSKI & TASZŁOW
    • WIDEO
    • PODCASTY
  • POGODA
  • PORTALE RADIA KIELCE
    • CENTRUM EDUKACJI MEDIALNEJ
    • FOLK RADIO
    • PODCASTY
    • PROJEKT PRACA
    • WIELKA LITERATURA W CYFROWYM ŚWIECIE
    • ZOOM NA WIEŚ
  • O NAS
    • RAMÓWKA
    • AUDYCJE RADIA KIELCE
    • KONTAKT
    • DZIENNIKARZE
    • DZIAŁ PROMOCJI I MARKETINGU
    • STUDIO GRAM
    • HISTORIA POLSKIEGO RADIA KIELCE
    • WARUNKI KORZYSTANIA
    • REGULAMIN KONKURSÓW ANTENOWYCH
    • ZASADY KAMPANII SPOŁECZNYCH
    • POLITYKA PRYWATNOŚCI
    • STANDARDY OCHRONY MAŁOLETNICH
    • ABONAMENT RTV
    • PROCEDURA ZGŁOSZEŃ WEWNĘTRZNYCH
    • BIP

Copyright © Polskie Radio Regionalna Rozgłośnia w Kielcach "Radio Kielce" SA 2025.

Ta witryna wykorzystuje pliki cookie. Kontynuując przeglądanie wyrażasz zgodę na ich używanie. Zachęcamy do odwiedzenia naszej strony Polityki prywatności.