Czerniak, to nowotwór skory i jeden z najzłośliwszych w ogóle nowotworów. Czy powinniśmy bać się słońca, jakie są objawy czerniaka i czy można go wyleczyć? O tym rozmawialiśmy z dr n. med. Anetą Bąkowską, dermatologiem ze Świętokrzyskiego Centrum Onkologii.
– Czy promienie słoneczne są dla nas bardzo szkodliwe?
Nadmiar słońca nie jest korzystny dla naszej skóry. Powoduje on oparzenia słoneczne. W przyszłości może wykonać mutacje genów, a co za tym idzie pojawienie się nowotworów, w tym czerniaka. Oczywiście, tak jak w życiu, wszystko najlepsze jest z umiarem, dlatego też nie możemy całkowicie odstawić promieniowania słonecznego. Ono też jest potrzebne, by mieć więcej energii, więcej siły, witaminy D3.
– Jak długo dziennie powinniśmy przebywać na słońcu?
Nie ma takich ram czasowych. Wszystko zależy od tego, gdzie na tym słońcu przebywam – czy to jest Polska, czy ciepłe kraje. To też zależy od tego, czy jesteśmy przyzwyczajeni do słońca, jaką mamy skórę, czy lubi słońce lub wręcz odwrotnie. Są pacjenci, którzy słońca nie lubią, bo oni się poparzą.
– Czy są takie osoby, grupy osób, które powinny w ogóle zrezygnować z opalania się?
Na pewno osoby, które mają bardzo jasną skórę, jasne włosy, niebieskie oczy. Są to osoby, które nigdy się nie opalą, a oparzą. Te osoby powinny szczególnie uważać na promieniowanie słoneczne nowej osoby. Podobnie, jak osoby które mają bardzo dużo znamion barwnikowych.
– W ostatnich latach niestety odnotowujemy wzrost zachorowań na czerniaka. Z czego to wynika?
Wzrost zachorowań na nowotwory, na czerniaka jest faktycznie drastyczny. Wynika to być może z tego, że mamy tę dziurę ozonową. Poza tym już wielu lat korzystamy z dobrodziejstw krajów położonych na południu. Bardzo często wyjeżdżamy do tych krajów, gdzie słońce silnie operuje. Także zimą lubimy wyjeżdżać do ciepłych krajów. Stąd ta ilość promieniowania słonecznego jaką przyjmujemy jest zdecydowanie większa, niż potrzebuje nasza skóra, z tego gdzie my żyjemy. To może powodować, prowokować pojawienie się nowotworów, w tym czerniaka.
– Jakie zmiany na skórze powinny nas zaniepokoić?
To przebarwienia, zmiany na skórze, których wcześniej nie było. Zmiany, które rosną nienaturalnie szybko, mają bardzo nieregularny kształt, bądź mają postać czerwonego guzka. Bardzo często są to zmiany niecharakterystyczne. Oczywiście wszyscy wiemy, że jak znamię jest czarne, swędzi, rośnie, krwawi to już większość osób wie, że to jest czerniak i szybko powinien udać się do dermatologa.
– Jak można leczyć czerniaka?
Cała zasada postępowania w przypadku czerniaka, to przede wszystkim jego wczesne wykrycie. Gdy pacjent z jakąś niepokojącą zmianą zgłosi się do dermatologa, wówczas tę zmianę badamy histopatologicznie. Najważniejsze – im wcześniej wytniemy czerniaka i ten stopień zaawansowania jest mniejszy, tym nie potrzebujemy żadnego dodatkowego leczenia w postaci chemio, radioterapii, czy leczenia biologicznego. Wówczas wystarczy obserwacja. Dlatego zależy nam, żebyście Państwo zgłaszali się do nas ze zmianami na skórze, które niepokoją wcześnie. Nie czekajcie aż ta zmiana przybierze inny kształt, czy kolor.
Posłuchaj audycji
Część pierwsza:
Część druga: