M10D 215,072 MHz Zadzwoń do studia 41 200 20 20 
Rekordowy sezon w Amfiteatrze Kadzielnia, klasyka odkryta na nowo w spektaklach Teatru imienia Stefana Żeromskiego, powstanie Teatru TeTaTeT, kielczanin jako Roman Polański w hollywoodzkiej produkcji, kolejne obiekty na prestiżowej liście Pomników Historii, dotacje unijne na znaczące inwestycje. Rok 2018 obfitował w wiele ważnych wydarzeń w kulturze.
Amfiteatr Kadzielnia – najpopularniejsza scena plenerowa w Polsce?
Rok 2018 za udany uznana pewno Geopark Kielce, który sprawuje pieczę nad Amfiteatrem Kadzielnia. W tym roku na tej niezwykłej scenie, w sezonie od maja do października, odbyły się 24 wydarzenia muzyczne. Liczba, a także jakość tych wydarzeń, przełożyły się na rekordową frekwencję publiczności. Według wyliczeń Geoparku, w tym sezonie na widowni amfiteatru bawiło się blisko 100 tysięcy osób!
Większość imprez zorganizowały prywatne agencje eventowe. Ale na kieleckiej Kadzielni realizowane były też cztery produkcje telewizyjne: „Taneczny Przebój Roku 2018” i „Szalona Domówka Marka Sierockiego, czyli największe polskie i światowe przeboje do tańca” (Telewizja Polska) oraz „Świętokrzyska Gala Kabaretowa” i „Przebój lata” (telewizja Polsat).
Można było usłyszeć różnych wykonawców. Wystąpiła czołówka artystów z polskiej sceny muzycznej oraz ponad 20 gwiazd i zespołów zagranicznych. Jeśli chodzi o repertuar, tu też przekrój był bardzo szeroki. Dominował pop, ale nie zabrakło również ostrzejszego, gitarowego, rockowego brzmienia, były pieśni i piosenki chrześcijańskie, a także dźwięki fletni pana.
Amfiteatr Kadzielnia jest miejscem, w którym odbywają się najważniejsze koncerty Międzynarodowego Harcerskiego Festiwalu Kultury Młodzieży Szkolnej. Za nami 45. edycja tego wydarzenia.
Natomiast dopiero zadebiutował projekt turystyczny „Kielce-Raj dla dzieci” i w ramach tego przedsięwzięcia 1 czerwca, z okazji Dnia Dziecka, swój premierowy występ w Amfiteatrze Kadzielnia zaliczył Kielecki Teatr Tańca. Pokazał zaadaptowaną na tę scenę „Alicję w Krainie Czarów”, a trzy tygodnie później powrócił tu z projektem tanecznym „Zobacz Jazz. Golden Ages”.
Muzyczna różnorodność
Miłośnicy brzmień klasycznych na przełomie czerwca i lipca tradycyjnie udali się do Buska Zdroju, gdzie odbył się 24. Międzynarodowy Festiwal Muzyczny imienia Krystyny Jamroz. Tu pojawiły się między innymi takie sławy, jak pianista Rafał Blechacz, soliści: Roma Owsińska, Grażyna Brodzińska, Joanna Woś czy Paweł Skałuba.
Także w Busku, tylko że w maju, miały miejsce 42. Buskie Spotkania z Folklorem, czyli przegląd kapel, śpiewaków i twórczości ludowej. W eliminacjach wzięło udział 2 tysiące artystów! Promocji świętokrzyskiego folkloru, ale już nie tylko w tej warstwie muzycznej, służy również konkurs Jawor – u źródeł kultury, który Radio Kielce organizuje wspólnie z Muzeum Wsi Kieleckiej w Tokarni.
W ofercie kulturalnej Świętokrzyskiego każdy znajdzie coś dla siebie. A jeśli ktoś ma jeszcze co do tego wątpliwości, to warto wspomnieć o muzycznej zadumie podczas Międzynarodowego Festiwalu Muzyki Organowej i Sakralnej Anima Mundi, czy o święcie muzyki improwizowanej podczas Memorial to Miles – Targi Kielce Jazz Festival, gdzie w tym roku można było usłyszeć grupę Osjan, Leszka Możdżera czy Michała Urbaniaka.
Na poważnie i z uśmiechem na teatralnej scenie
Niezwykle interesująco wyglądała propozycja Teatru imienia Stefana Żeromskiego w Kielcach. Michał Kotański, dyrektor naszej sceny dramatycznej zadbał o ciekawe tytuły, a do współpracy zaprosił znakomitych reżyserów. Na afiszu pojawiły się takie sztuki, jak: „Ciemności” w reżyserii Moniki Strzępki, „Świętoszek” w reżyserii Ewy Rucińskiej, „Prędko, prędko” w reżyserii Mikołaja Grabowskiego (spektakl zdobył Dziką Różę Publiczności), „Jak wam się podoba” w reżyserii Mai Kleczewskiej, we wrześniu prapremierę kielecką miał spektakl „Bem. Powrót człowieka – armaty”, a w październiku – komedia „Szalone nożyczki”, która podbiła serca widzów i bilety na to przedstawienie wciąż trzeba kupować z dużym wyprzedzeniem.
W tym roku grany był również spektakl „1946”, który porusza trudne tematy związane z pogromem kieleckim. Premierę miał w grudniu 2017 roku. Podczas przeglądu Dzika Róża zdobył wyróżnienie od kieleckich mediów.
Godny odnotowania jest fakt, że w październiku został zorganizowany 1. Kielecki Międzynarodowy Festiwal Teatralny, w czasie którego można było zobaczyć spektakle z Hiszpanii, Węgier i Polski. Organizatorem wydarzenia był Teatr imienia Stefana Żeromskiego.
Prężnie działa Teatr Lalki i Aktora Kubuś, który w swojej ofercie ma nie tylko propozycje dla dzieci i młodzieży, ale też dla dorosłych. Bilans 2018 roku w „Kubusiu” to 570 przedstawień i 51579 widzów. O swojej publiczności pamiętają też artyści z Kieleckiego Teatru Tańca oraz z teatru „Ecce Homo”.
Ale w tym roku na świętokrzyskiej mapie kulturalnej pojawił się nowy teatr. Nosi nazwę „TeTaTeT” i stworzyło go małżeństwo aktorów: Teresa i Mirosław Bielińscy. Do współpracy zaprosili artystów z innych scen. Mają pokazywać spektakle lżejszego kalibru – farsy. Sztuką, którą zadebiutowali 26 maja, było „Umrzeć ze śmiechu” Paula Elliota. Bo choć rolą teatru jest wzbudzać niepokój, prowokować do myślenia, to również celem jest zabawa, a jak pokazuje zainteresowanie „Szalonymi nożyczkami”, tej kielecka publiczność jest spragniona.
Aktorzy w roli głównej
Skoro o aktorach mowa, to Janusz Głogowski – aktor teatru Żeromskiego świętował jubileusz 30-lecia pracy artystycznej. Z kolei we wrześniu premierę miała książka nieżyjącego już kieleckiego aktora, Edwarda Kusztala zatytułowana „Przywrócić pamięć”. To swoista opowieść o Kielcach, w których wzrastał i kształtował się artysta.
Jednym z najciekawszych tegorocznych newsów był ten, o pochodzącym z Kielc aktorze, Rafale Zawierusze, który w Hollywood pracuje przy najnowszym filmie Quentina Tarantino, zatytułowanym „Once upon a time in Hollywood”. Polak wciela się w rolę innego wybitnego twórcy, Romana Polańskiego.
Natomiast urodzona w Buska Zdroju aktorka, Joanna Opozda, zagra tytułową rolę w najnowszym filmie Lecha Majewskiego „Brigitte Bardot cudowna”. Produkcja jest ekranizacją powieści samego Majewskiego o tytule „Pielgrzymka do grobu Brigitte Bardot cudownej”.
Kręci się także u nas. Reżyser z Kielc, twórca dramatu „Wyklęty” pracuje nad kolejnym historycznym obrazem. Tym razem będzie to ekranizacja powieści Cezarego Chlebowskiego „Pozdrówcie Góry Świętokrzyskie”, opisującej walki partyzanckie w naszym regionie.
Odnotować warto też fakt, że w tym roku twórcy serialu „Ojciec Mateusz” świętowali jego 10-lecie. Obchody tego jubileuszu odbyły się w Sandomierzu, bo w tym mieście swoją parafię ma tytułowy duchowny.
A skoro już jesteśmy w Królewskim Mieście, tu w maju 2018 roku odbyła się już 15. edycja Festiwalu Filmów – Spotkań Niezwykłych. To prawdziwa uczta dla miłośników kina, którzy podczas kilku dni mogą spotkać najwybitniejszych polskich aktorów i reżyserów.
Moda nie tylko off
Od kilku lat województwo świętokrzyskie, a przede wszystkim Kielce są ważnym miejscem, jeśli chodzi o modę. Stało się tak za sprawą Międzynarodowego Konkursu dla Projektantów i Entuzjastów Mody Off Fashion. Wiosną odbyła się 20. edycja tego wydarzenia, które patronatem honorowym objęła Pierwsza Dama – Agata Kornhauser-Duda. Głosami jurorów główną nagrodę zdobyła młoda projektantka z Chin.
Konkursowi, jak co roku, towarzyszyły liczne imprezy dodatkowe. Między innymi na zamku w Chęcinach pokazane zostały kolekcje Mariusz Przybylskiego i Marzeny Chełmińskiej. Z kolei jesienią, podczas Jesiennej Akademii Off Fashion swoją najnowszą kolekcję zaprezentował duet Paprocki&Brzozowski. Mieszkańcy regionu mieli okazję z bliska zobaczyć modowe propozycje czołowych, polskich projektantów.
Przywołana Agata Kornhauser-Duda, żona prezydenta RP w czerwcu odwiedziła Pacanów, a dokładnie Centrum Bajki, gdzie odbył się 16. Międzynarodowy Festiwal Kultury Dziecięcej, zaś sam Koziołek Matołek świętował 85 urodziny.
Ojciec i córka
Natomiast pod koniec listopada, w Fabryce Porcelany AS Ćmielów została otwarta niezwykła wystawa, bo pierwsza wspólna: Rafała Olbińskiego – pochodzącego z Kielc, światowej sławy malarza, plakacisty, grafika i jego córki Natalii. Artystka stworzyła nawet specjalne porcelanowe rzeźby. Wystawie jej prac, towarzyszyła prezentacja twórczości Rafała Olbińskiego.
Prestiżowa lista
Pod koniec roku na prestiżową listę Pomników Historii trafiły trzy świętokrzyskie obiekty: Pustelnia Złotego Lasu w Rytwianach, Muzeum Henryka Sienkiewicza w Oblęgorku oraz zespół staromiejski w Wiślicy. Na liście były już: zespół dawny Pałac Biskupów Krakowskich i Katedra w Kielcach, historyczny zespół architektoniczno-krajobrazowy w Sandomierzu, pobenedyktyński zespół klasztorny na Świętym Krzyżu, kopalnie krzemienia w Krzemionkach, ruiny zamku Krzyżtopór w Ujeździe oraz Opactwo Cystersów w Wąchocku.
Kompleks prehistorycznych kopalń w Krzemionkach ma szansę trafić też na listę Światowego Dziedzictwa Kultury UNESCO.
Kulturalnie o pieniądzach
W budżetach wielu samorządów kultura zajmuje jedno z ostatnich miejsc, ale bez wsparcia finansowego nie da się zorganizować ciekawych wystaw, czy interesujących widowisk. Na szczęście i na tę dziedzinę znajdują się pieniądze.
Za sprawą milionowych dotacji był możliwy remont w Pałacu Biskupów Krakowskich w Kielcach oraz można było ruszyć z pracami w Muzeum Archeologicznym w Wiślicy.
Z kolei dotacja w wysokości prawie 19 milionów złotych pozwoli zakończyć realizację Muzeum Martyrologii Muzeum Wsi Polskiej w Michniowie. Od lat ten ciekawy obiekt, powstały według koncepcji Mirosława Nizio stał niedokończony. Teraz zostanie także nowocześnie wyposażone.
Unijne wsparcie pozwoli także, by przy Centrum Bajki w Pacanowie powstał park edukacyjny Akademia Bajek. Inwestycja ma kosztować ponad 20 milionów, ale prawie 16,5 pochodzi z RPOWŚ.
Natomiast ponad 70 milionów złotych ma kosztować modernizacja i przebudowa Teatru imienia Stefana Żeromskiego. Projekt nowej siedziby kieleckiej sceny dramatycznej został przedstawiony w październiku. Na razie władze regionu przekazały ponad 13 milionów złotych na pierwszy etap prac.
Wielka strata
W 2018 roku świętokrzyska kultura straciła też kilku wybitnych członków. Odeszli między innymi: Lubomir Tomaszewski – polski designer, twórca najpiękniejszych figurek, które można oglądać z Żywym Muzeum Porcelany w Ćmielowie, a także kabareciarz Bronisław Opałko.
