Dlaczego warto wykonywać badania profilaktyczne? Jakie programy profilaktyczne realizuje Świętokrzyskie Centrum Onkologii? O tym w „Czasie dla zdrowia” rozmawialiśmy z Izabelą Opalińską, rzecznikiem ŚCO.
– Wielu z nas wciąż boi się badań profilaktycznych. Obawia się, że wykonując takie badania lekarz zdiagnozuje nam jakąś chorobę. Natomiast takie badania służą do tego, by potwierdzić, że jesteśmy zdrowi.
Tak, takie badania przeznaczone są dla osób potencjalnie zdrowych, które chcą skontrolować stan swojego zdrowia. Badania profilaktyczne mają potwierdzić dobry stan naszego zdrowia. Jednak dopóki takich badań nie wykonamy, nie będziemy wiedzieli, czy jesteśmy zdrowi. Dlatego apelujemy do wszystkich o wykonywanie badań.
– Świętokrzyskie Centrum Onkologii od kilkunastu lat realizuje dwa programy profilaktyczne skierowane do kobiet. Pierwszy z nich, to program profilaktyki raka szyjki macicy.
Ten program realizujemy od ponad 10 lat. Skorzystać z niego mogą kobiety, mieszkanki województwa świętokrzyskiego w wieku 25 – 59 lat, które nie wykonywały cytologii w ciągu ostatnich 36 miesięcy. Badanie wykonuje się raz na trzy lata i trwa zaledwie kilka minut. Niestety wciąż zbyt mało pań wykonuje to badanie. Kiedy zaczynaliśmy realizację tego programu profilaktycznego badanie cytologiczne robiła zaledwie co piąta mieszkanka naszego województwa. Teraz te statystyki są nieco lepsze, ale nadal nas nie satysfakcjonują.
– Drugim programem profilaktycznym dedykowanym dla pań jest program profilaktyki raka piersi.
Z tego programu z kolei mogą skorzystać kobiety nieco starsze, bo w wieku 50 – 69 lat. To okres, kiedy panie wchodzą w wiek menopauzalnym, a rak piersi jest rakiem hormonozależnym. Stąd bezpłatna mammografia skierowana jest właśnie do tej grupy kobiet.
Zarówno cytologię, jak i mammografię można wykonać w Świętokrzyskim Centrum Onkologii, jak i w naszej klinice mobilnej, która odwiedza małe świętokrzyskie miejscowości.
– Kolejne programy, jakie realizuje ŚCO skierowane są nie tylko do kobiet, ale także do mężczyzn.
Tak. To m.in. program profilaktyki nowotworów głowy i szyi. Do tej grupy nowotworów, jak sama nazwa wskazuje, zaliczamy nowotwory w zakresie głowy i szyi z wyłączeniem rama mózgu i wzroku. Z tego programu mogą skorzystać osoby pomiędzy 40, a 65 rokiem życia. W tym okresie życia te nowotwory występują w dużym nasileniu. Apelujemy szczególnie do panów, ponieważ to panowie boją się chodzić do lekarza, wykonywać wszelkich badań. Zazwyczaj udają się do lekarza, kiedy już ich coś boli, a wówczas może okazać się, ze to zaawansowany stopień choroby, trudny do wyleczenia. Dodatkowo, niestety jeśli chodzi o nowotwory głowy i szyi, siedmiokrotnie częściej chorują na nie mężczyźni. W naszej Klinice Otolaryngologii rocznie operujemy 50 pacjentów tylko z powodu raka krtani. To tyle co przez cały rok np. w Austrii, czy w Szwajcarii.
W ramach tego programu współpracujemy z 90 zakładami podstawowej opieki medycznej i w tych placówkach dostępne są dla każdego pacjenta ankiety. Wypełniając kwestionariusz lekarz ma odpowiedź, czy dany pacjent np. palił, pali papierosy, czy nadużywa alkoholu, jak często odwiedza stomatologa oraz czy nie ma takich dolegliwości, jak np. utrzymująca się powyżej trzech tygodni chrypa, problem z przełykaniem, niedrożność jednej dziurki nosa i krwawienie z niej, guz na szyi, czy niegojące się owrzodzenie wewnątrz jamy ustnej. Jeśli jeden z tych objawów występuje powyżej trzech tygodni, to jest sygnał, że należy zgłosić się do naszego programu profilaktycznego. W praktyce oznacza to wypełnienie kwestionariusza, zgłoszenie się do lekarza pierwszego kontaktu i poproszenie o skierowanie z którym udajemy się do Świętokrzyskiego Centrum Onkologii.
– Innym programem, który realizuje ŚCO jest program profilaktyki kolonoskopii, czyli raka jelita grubego.
W przeciwieństwie do programu nowotworów głowy i szyi, ten program dedykowany do osób zdrowych, które nie mają żadnych niepokojących objawów, a chcą tylko sprawdzić stan swojego zdrowia. Jego adresatami są osoby w wieku 50 – 65 lat. Osoby młodsze, w wieku 40-65 lat mogą się badać, jeśli w ich bliskiej rodzinie wystąpił rak jelita grubego. Natomiast osoby poniżej 40 roku życia, jeśli mają mutację genetyczną, zwiększającą ryzyko wystąpienia tego nowotworu. Kolonoskopię u teoretycznie zdrowych osób powinno się wykonywać raz na 10 lat.
Posłuchaj rozmowy:
Część pierwsza:
Część druga: