Młodzi ludzie borykają się z wieloma trudnościami. Ich organizm przechodzi zmiany, które mają na celu przystosowanie ich do dorosłego życia. Etap ten jest ciężki zarówno dla ciała, jak i umysłu młodego człowieka. Stąd zdarza się, że także i nastolatkowie cierpią na depresję. Jakie są jej objawy i jak ją leczyć?
O tym rozmawialiśmy z dr Aleksandrą Olawską–Szymańską, kierownikiem oddziału psychiatrycznego dla dzieci i młodzieży w Świętokrzyskim Centrum Psychiatrii w Morawicy
– Okres dojrzewania, to czas trudny dla nastolatka, który przechodzi burzę hormonów.
Okresy zaburzeń, rewolucji hormonalnych są szczególnie ciężkie, newralgiczne dla ludzkiej psychiki. To nie tylko okres dojrzewania, ale też u kobiet okres ciąży, czy menopauzy, a u mężczyzn andropauzy.
– Jak dużo młodych osób trafia do szpitala z objawami depresji?
Statystyka mówi o tym, że zaburzenia depresyjne dotyczą około 20% społeczeństwa, czyli co piąty człowiek może w ciągu życia mieć problemy z nastrojem. Natomiast w okresie młodzieńczym zaburzenia depresyjne występują częściej. Do oddziału trafiają ludzie z bardziej zaawansowaną postacią zaburzenia, np. po próbach samobójczych, czy po samookaleczeniach. Z kolei do poradni trafiają dzieci, czy młodzież, u której te objawy są troszkę słabiej wyrażone. Nasz najmłodszy pacjent miał 12–13 lat.
– Czy w ciągu roku są miesiące, w których przypadków młodych osób z depresją jest więcej?
Tak, to okresy jesienne i wiosenne.
– Jak objawia się depresja?
Objawia się różnie w zależności od wieku. Trochę inaczej wygląda depresja u kobiet i u mężczyzn. Natomiast objawy depresji u małych dzieci, to wycofanie się z zabawy, stają się smutne i przygnębione. Charakterystyczną cechą są dolegliwości somatyczne, czyli dziecko uskarża się, że boli głowa, czy brzuszek. U młodzieży z kolei te objawy najczęściej występują w postaci rozdrażnienia. Tu nie smutek jest podstawowym nastrojem, ale drażliwość, wewnętrzna pustka, brak radości, niemożność koncentracji, pogorszenie wyników z nauce, rezygnacja, czy niska samoocena. W przypadku zaburzeń depresyjnych myślenie o sobie jest w czarnych barwach, jest bardzo negatywne. Występuje także zmienność nastroju. Część osób dokonuje samookaleczeń, czy próbuje popełnić samobójstwo.
– Jak rozpoznać depresję u nastolatka?
Badanie psychiatryczne polega na tzw. kierowanej rozmowie. Lekarz rozmawia najpierw z rodzicem, musi zebrać wywiad dotyczący jego dziecka. Potem rozmawia z dzieckiem. Często zleca dodatkowe badania, ponieważ w przypadku wahań nastroju zawsze musimy sprawdzić np. czynność tarczycy i później kierujemy dziecko na badanie psychologiczne. Leczenie depresji trwa kilka miesięcy i jest zależne od postępu pacjenta.