W Małogoszczu trwają uroczystości z okazji 155. rocznicy bitwy stoczonej pod tą miejscowością 24 lutego 1863 roku. Wykład o Powstaniu Styczniowym i jego bohaterach wygłosił dr Adam Buława, dyrektor Muzeum Wojska Polskiego w Warszawie.
Przypomniał sylwetki dowódców oddziałów powstańczych: Mariana Langiewicza, Antoniego Jeziorańskiego, Dionizego Czachowskiego, Józefa Śmiechowskiego, Ignacego Dawidowicza, Józefa Miniewskiego oraz Józefa Lenieckiego.
– Wspaniali dowódcy, którzy mieli potrzebę serca, by stanąć do walki. Nie zastanawiali się, czy to powstanie ma sens, a trzeba powiedzieć, ze przewaga strony rosyjskiej w trakcie zrywu tylko wzrastała. Wiedzieli, że Ojczyzna wymaga. Trzeba było zaświadczyć przed światem, przed Europą, że Polska istnieje, że nie zgadza się na dyktat Rosjan – mówił Adam Buława
Jak powiedział burmistrz Małogoszcza Jan Głogowski, dla mieszkańców miasta to bardzo ważna rocznica, ponieważ pradziadowie wielu obecnie żyjących rodzin zginęli walcząc w tej bitwie. Dodał, że obchodzona jest wyjątkowo uroczyście, ponieważ w tym roku Polska świętuje 100-lecie odzyskania niepodległości, a Powstanie Styczniowe wpisuje się w ten etos.
– Muszyński, Kowalski, Bień, Krzyżyk i wielu innych małogoszczan uczestniczyło w tej bitwie. Jedenastu zginęło, a trzydziestu po bitwie pod Małogoszczem udało się w inne miejsca, gdzie trwały powstańcze walki. Powstanie wpisuje się w stulecie odzyskania niepodległości. To Józef Piłsudski i jego oficerowie oddawali honor powstańcom, Marszałek mówił, że bez powstania nie byłoby wolnej Polski – dodał burmistrz.
Uroczyste spotkanie rocznicowe swoją obecnością uświetniła 20-osobowa grupa rekonstrukcyjna Małogoski Oddział Powstańczy 1863 roku. Jak powiedział Grzegorz Szymański, szef grupy – 155 rocznica bitwy jest wyjątkowym wydarzeniem, ponieważ oddział kultywuje tradycje związane z Powstaniem Styczniowym.
– Ubieramy się w stroje z okresu Powstania Styczniowego, każdy jest inny, bo w tym okresie nie było jednolitych mundurów wojskowych. Kto co miał, tym szedł do boju. Nasza grupa organizuje rekonstrukcje na miejscu i uczestniczy w spotkaniach rekonstrukcyjnych w innych miastach – dodał.
Zwieńczeniem drugiego dnia obchodów 155. rocznicy bitwy pod Małogoszczem był wyjątkowy koncert Reprezentacyjnego Zespołu Artystycznego Wojska Polskiego pt. „W drodze do niepodległości”. Owacjami na stojąco mieszkańcy Małogoszcza oraz goście nagrodzili ponad 30- osobową orkiestrę oraz 50 solistów i tancerzy.
Jutro (niedziela) główne uroczystości obchodów 155. rocznicy Bitwy pod Małogoszczem. Rozpoczną się o godzinie 11:20 na Placu Kościuszki, gdzie nastąpi powitanie oddziałów powstańczych, potem wystąpi Orkiestra Dęta, zaprezentowane będą poczty sztandarowe. O godz. 12.00 w miejscowym kościele rozpocznie się uroczysta msza święta. O godz. 13:20 na cmentarzu parafialnym odbędzie się Apel Poległych, oddana zostanie salwa honorowa, złożone będą wieńce na grobach powstańczych.
Dalsza część obchodów będzie miała miejsce w Zagrodzie Edukacyjnej „Ostoja Dworska” w Leśnicy. Piosenki powstańcze wykona Starachowicki Zespół Estradowy „Wiarusy”, odbędzie się również rekonstrukcja potyczki powstańczej. Opowieść historyczną pt. „Bohaterowie naszej małej Ojczyzny” przedstawi Anna Błachucka. W Ostoi Dworskiej nastąpi także zakończenie Małogoskiego Złazu Turystycznego. Na wszystkich uczestników będzie czekała gorąca strawa powstańcza.
Patronat Narodowy nad obchodami 155. rocznicy Bitwy pod Małogoszczem objął Prezydent Rzeczypospolitej Polskiej Andrzej Duda.
24 lutego 1963 roku pod Małogoszczem miała miejsce jedna z największych bitew powstania styczniowego. Wojska generała Mariana Langiewicza starły się z Rosjanami, którzy usiłowali przeciwstawić się rosnącym w siłę oddziałom powstańczym gotującym się do marszu na Warszawę. Zmasowany atak Rosjan z kilku stron wspomaganych artylerią spowodował olbrzymie straty w szeregach powstańców. Zginęło 300 żołnierzy, a 500 zostało rannych. Polacy stracili także cały tabor i 2 działa. Dzieje powstańca rannego w bitwie pod Małogoszczem stały się tematem opowiadania Stefana Żeromskiego „Wierna Rzeka”.