Rak jelita grubego to jeden z bardziej podstępnych nowotworów, gdyż rozwija się nie dając przez wiele lat żadnych symptomów. Zanim rak jelita ostro zaatakuje może upłynąć nawet 10 lat.
Dlatego tak ważne jest, by wykonywać badania kontrolne, pozwalają one bowiem wykryć nowotwór we wczesnym stadium, gdy są bardzo duże szanse na jego wyleczenie.
O chorobie, na którą rocznie na świecie zapada 1,5 miliona osób rozmawialiśmy z dr n. med. Tomaszem Wollnym, specjalistą gastroenterologiem z ŚCO.
– Panie doktorze każdego roku rak jelita grubego zbiera potężne żniwo. Chorzy umierają, bo zgłaszają się do lekarza zbyt późno.
Tak. Rak jelita grubego to poważny problem zarówno dla lekarzy, jak i samych chorych. Wynika to z tego, że ludzie nie chcą wykonywać badań profilaktycznych. Obawiają się zarówno samego badania , jak i procesu przygotowującego do badania. Polega on między innymi na konieczności wypicia dużej ilości specjalnego płynu, który oczyszcza jelita.
– Przyzna pan panie doktorze, że badanie może powodować pewien lęk zarówno przed bólem, jak i skrępowanie, bo badanie jest bardzo intymne.
By wykryć zmiany nowotworowe lub takie, które mogą się w nowotwór przekształcić, należy wykonać kolonoskopię. Faktycznie jest to badanie bardzo nielubiane przez pacjentów, ale tylko ono może nam pokazać, czy jelito jest zdrowe. W niektórych przypadkach kolonoskopię można wykonać w znieczuleniu ogólnym, ale muszą być do tego konkretne wskazania.
– Kto powinien robić sobie takie badania?
Jeśli mówimy o profilaktyce to wszystkie osoby, które skończyły 50 lat. W przypadku pacjentów z niepokojącymi objawami badanie niezależnie od wieku chorego zleca lekarz.
– Jak często kolonoskopię należy powtarzać?
O tym też decyduje lekarz. Jeśli u pacjenta nie wykryto żadnych zmian, jest osobą zdrową to następne badanie wykona za 10 lat. W przypadku różnych zmian powtórzenie badania zleca się za rok, 2 lub 5 lat. O wszystkich decyduje lekarz w zależności od przypadku z jakim mamy do czynienia.
– Jakie objawy mogą wskazywać, że możemy mieć raka jelita ?
Jest ich wiele. Na przykład chudnięcie, zmiana w wypróżnianiu. Pacjent, który nie cierpiał na zaparcia nagle je ma, lub pojawiają się biegunki. Krew z odbytu to także bardzo ważny sygnał, że coś się może dziać z naszym organizmem.
– Jakie są czynniki zwiększonego ryzyka zachorowania na raka jelita?
Palenie papierosów, stres, niewłaściwa dieta, spożywanie dużej ilości przetworzonej żywności, otyłość. Duży wpływ na zapadalność mają też czynniki genetyczne. Jeżeli w pierwszej linii pokrewieństwa ktoś chorował na raka jelita to istnieje duże prawdopodobieństwo, że bliscy zachorują. Mam tu na myśli relacje rodzice dzieci oraz rodzeństwo.
– Jak leczy się nowotwory jelita grubego?
Najskuteczniejszym i zaraz powszechnym sposobem jest chirurgia onkologiczna, czyli mówiąc wprost wycięcie zmiany. W zależności od przypadku stosujemy chemioterapię i radioterapię.