Cała Polska może lepiej poznać dziedzictwo i historię Świętego Krzyża poprzez wystawę przygotowaną przez Fundację Dla Dziedzictwa. Planszowa ekspozycja przybliżająca tragiczne dzieje sanktuarium odwiedziła już Opole, Katowice i Częstochowę. Od piątku będzie prezentowana na ziemi świętokrzyskiej.
Powstała z myślą o upowszechnianiu wiedzy o Świętym Krzyżu. Przedstawia historię klasztoru od najazdu tatarskiego zimą 1259 roku, gdy zginął cały konwent benedyktyński, przez potop szwedzki, aż do II wojny światowej.
– Przy tworzeniu wystawy zostały wykorzystane zapisy z mało dotąd znanych kronik oblatów, które zakonnicy prowadzą od 1936 roku. Ekspozycja składa się z 20 plansz, na których można obejrzeć archiwalne zdjęcia i ryciny oraz poczytać o wydarzeniach, które miały miejsce na Świętym Krzyżu, np., z czasów powstania styczniowego – mówi archeolog Czesław Hadamik, inicjator stworzenia ekspozycji.
Święty Krzyż odegrał bardzo ważną rolę w powstaniu styczniowym w skali całego kraju. Przed wybuchem powstania, podczas odpustu 14 września w sanktuarium odbywały się ogromne manifestacje narodowe, liczące ok. 30 tys. osób. Z kolei czasy II wojny światowej to nie tylko obóz dla jeńców radzieckich, ale też mało znana martyrologia ojców oblatów. 6 zakonników zmarło w wyniku prześladowań w czasie wojny, w tym 4 w obozach koncentracyjnych w Auschwitz i na Majdanku.
– Niezwykłe jest to, że sanktuarium przetrwało wszystkie trudne wydarzenia – dodaje Czesław Hadamik.
– Wystawa „Święty Krzyż – miejsca pamięci” skupia się na wątkach narodowowyzwoleńczych i jest związana ze zbliżającą się rocznicą 100-lecia niepodległości. Od piątku ekspozycję będzie można oglądać w Archiwum Państwowym w Kielcach. Następnie będzie prezentowana w Bielinach, a 10 listopada dotrze na Święty Krzyż – mówi o. Zygfryd Wiecha, superior klasztoru na Św. Krzyżu.
Tam pozostanie na stałe i będzie cyklicznie wystawiana. Niewykluczone, ze kiedyś zostanie rozbudowana i stanie się częścią muzeum poświęconego historii Świętego Krzyża, które oblaci chcą utworzyć w zachodnim skrzydle klasztoru.
Wystawa „Święty Krzyż – miejsca pamięci” powstała dzięki dofinansowaniu z Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego. Chętne szkoły i instytucje z całego kraju będą mogły ją okresowo wypożyczać.