M10D 215,072 MHz Zadzwoń do studia 41 200 20 20 
19 października w naszej audycji „Czas dla Zdrowia” rozmawialiśmy o idei dawstwa szpiku kostnego. Gościem programu był Jerzy Stalmasiński, dyrektor Regionalnego Centrum Krwiodawstwa i Krwiolecznictwa w Kielcach.
– Panie dyrektorze, dlaczego szpik kostny jest tak ważny dla osób chorych, zwłaszcza chorych onkologicznie?
Szpik kostny ratuje tym ludziom życie. Bez przeszczepu szpiku człowiek, który na niego oczekuje, umiera.
– W Polsce działa Krajowy Rejestr Dawców Szpiku Kostnego. Jak wielu jest tam dawców?
Około miliona osób. W naszym kraju działa też 13 regionalnych ośrodków dawców komórek macierzystych. W Kielcach taka instytucja, przy Regionalnym Centrum Krwiodawstwa i Krwiolecznictwa uruchomiona została w 2009 roku i od tego czasu zarejestrowało się do naszej bazy 28 tysięcy dawców. Z tych osób już 47 osób oddało szpik, co oznacza, że uratowało życie drugiej osobie.
– Czy biorcami szpiku były tylko osoby z Polski?
Nie. Biorcy byli także spoza naszego kraju, m.in. ze Stanów Zjednoczonych, Niemiec i Anglii. To jest obustronna współpraca ośrodków dawców szpiku. Gdyby okazało się, że Polakowi potrzebny jest szpik, a jego bliźniak genetyczny mieszka np. we Francji, wówczas taki szpik sprowadzany jest do Polski.
– Kto może zostać potencjalnym dawcą szpiku kostnego?
Wszystkie chętne i zdrowe osoby od 18 do 50 roku życia. Nie mogą na stałe przyjmować lekarstw, czyli wykluczeni jako dawcy szpiku są np. osoby cierpiące na cukrzycę, czy nadciśnienie. Ważne jest także to, by osoby które chcą się zarejestrować do banku dobrze przemyślały swoją decyzję, ponieważ w rejestrze widnieją do końca swojego życia. Potencjalni dawcy powinni także, w razie np. zmiany nazwiska, numeru telefonu, czy adresu zamieszkania, powiadomić o tym centrum, w którym zapisali się do bazy.
– Jak przyszły dawca szpiku powinien się przygotować do pobrania komórek macierzystych?
Taka osoba przechodzi pełny zakres badań, w tym również niektóre badania ultrasonograficzne. Otrzymuje także pewne preparaty, które stymulują zwiększenie ilości komórek macierzystych w krwi obwodowej. Gdy ta ilość jest wystarczająca, wówczas przystępujemy do pobrania komórek macierzystych.
– Jak pobierany jest szpik kostny?
Są dwie metody. Pierwsza to pobieranie komórek z krwi obwodowej. Odbywa się to na specjalnych aparatach metodą aferezy. Aparaty te pobierają krew obwodową, wybierając z niej komórki macierzyste. Natomiast reszta składników krwi jest zwracana do ustroju. Taki zabieg trwa kilka godzin, dlatego dawca musi się wykazać cierpliwością, ponieważ wówczas nie może się ruszać. Natomiast druga metoda, stosowana dziś już sporadycznie, to nakłuwanie pewnych obszarów ciała, głównie z talerza biodrowego.
