W Zamku Królewskim w Sandomierzu odbyła się sesja popularnonaukowa ph. „Na przyczółku sandomierskim 1944-45”, zorganizowana wspólnie z kielecką delegaturą Instytutu Pamięci Narodowej.
Gościem specjalnym spotkania był dr Wojciech Frazik – naczelnik Biura Edukacji Narodowej IPN w Krakowie, który przypomniał, że resort bezpieczeństwa publicznego, a potem ministerstwo bezpieczeństwa publicznego było strukturą, która miała zapewnić komunistom zdobycie pełni władzy, jej utrzymanie, wzmacnianie i kontrolowanie społeczeństwa. Czynnikiem decydującym była sowiecka siła militarna i polityczna.
Formalnie aparat bezpieczeństwa był strukturą państwową, ale faktycznie była to zbrojna bojówka partyjna, która miała zapewnić komunistom odsunięcie i zniszczenie wszelkich sił opozycyjnych, sprzeciwiających się partii i jej programowi. Aparat bezpieczeństwa pełnił tę funkcję do końca swojego istnienia, czyli do 1990 roku. Na przestrzeni tych lat zmieniały się metody i formy pracy. Pierwszy okres był najbardziej krwawy i brutalny, ale lata 80. były pewną próbą nawiązania do tego, co było w pierwszym dziesięcioleciu, powielano pewne mechanizmy, represje były ostrzejsze, ponieważ społeczeństwo podniosło głowę, próbowało się bronić – dodał dr Wojciech Frazik.
Dr Marek Jedynak z IPN w Kielcach mówił o działaniu Gminnego Urzędu Bezpieczeństwa Publicznego w Staszowie, który był jednym z sześciu funkcjonujących na terenie przyczółka sandomierskiego i kadrowo był najliczniejszy. Najsłynniejszą akcją tej struktury było aresztowanie ppłk Antoniego Wiktorowskiego ps. Kruk- dowódcy II Pułku Piechoty Legionów Armii Krajowej.
Dr Marek Jedynak dodał, że generalnie gminne struktury urzędu bezpieczeństwa na przyczółku sandomierskim z powodu braków kadrowych były słabe, pracowały w sposób wręcz upośledzony, funkcjonariusze nie byli wykształceni, nie potrafili prowadzić śledztw ani werbować agentury czyli ludzi, którzy udzielaliby informacji na temat sąsiadów i innych osób z podległego im terenu.
Sesja popularnonaukowa została zorganizowana wspólnie przez Muzeum Okręgowe w Sandomierzu i Delegaturę IPN w Kielcach.