W ciągu ostatniego trzydziestolecia poważnym problemem zdrowotnym stała się nadwaga i otyłość w wieku dziecięcym. Z danych statystycznych wynika, że co piąte europejskie dziecko ma nadwagę lub jest otyłe, a co roku przybywa około 400 tysięcy nowych przypadków nadwagi i otyłości dziecięcej. Na temat niebezpieczeństwa dla zdrowia jakie niesie za sobą nadwag i otyłość rozmawiamy ze specjalistą kardiologiem, dr Łukaszem Rekściem z I Kliniki Kardiologii i Elektroterapii Wojewódzkiego Szpitala Zespolonego w Kielcach.
– Dane europejskie nie są optymistyczne, a jak wielu polskich nastolatków dotyczy problem nadwagi i otyłości?
Największy problem otyłości dotyczy głównie krajów Europy Południowej, gdzie nawet 35% dzieci i młodzieży boryka się z problemem nadwagi i otyłości. Natomiast w Polsce to około 15% dzieci i młodzieży i tendencja jest zwyżkowa.
– Jakie są przyczyny otyłości u dzieci i młodzieży?
Przede wszytki, to bardzo łatwy dostęp do wysokokalorycznej i wysokoprzetworzonej żywności. Kiedy rodzice do szkoły swoim dzieciom przygotowywali kanapkę i jabłko. Dziś, gdy często rodzice są zapracowani, dają swoim pociechom pieniądze. Dzieci jednak nie kupują owoców, czy zdrowych przekąsek, a batony, chipsy, napoje gazowane, czy energetyzujące. Dzieci, w większości, nie mają jeszcze wykształconych postaw prozdrowotnych, dlatego kupują oczami. To znaczy, wybierają te produkty, których opakowanie przyciągnie ich wzrok. Proszę zwrócić uwagę, że słodycze, czy napoje gazowane mają kolorowe opakowania, a to przyciąga uwagę dziecka.
– Geny także mają wpływ na nadwagę i otyłość.
Tak, to wpływ do około 20%. Wiadomo, że w rodzinach, w których jedno z rodziców jest otyłe, czy obydwoje maja dużą tuszę, dzieci otyłe rodzą się częściej. Nadwadze dziecka sprzyja także to, że u matki pojawiła się cukrzyca w trakcie ciąży. Jednak w zdecydowanej większości na nadwagę i otyłość pracujemy sobie sami.
– Czy nadwaga i otyłość w wieku nastoletnim to duże zagrożenie nadwagą i otyłością w dorosłym życiu?
Jak najbardziej. „Czym skorupka za młodu nasiąknie, tym na starość trąci”. Pewne zachowania przyswojone w młodym wieku, w negatywnym tego słowa znaczeniu, procentują na starość.
– Jak nadwaga i otyłość wpływa na serce nastolatka, na serce człowieka?
Zgubnie. Serce jest bardzo obciążone. Rozwój chorób cywilizacyjnych, jak nadciśnienie tętnicze, cukrzyca, choroby zwyrodnieniowe kręgosłupa i stawów, czy bezdech – to wszystko ma swój początek w otyłości. Swoim pacjentom tłumaczę, że życie z otyłością przypomina jazdę samochodem na zaciągniętym ręcznym hamulcu. Czyli do pewnego momentu serce daje radę, ale kiedyś się musi poddać, wiec lepiej do tego nie dopuścić.
– Jak zapobiegać otyłości u dzieci i młodzieży? (dieta, w tym napoje słodzone, energetyzujące, aktywność a nie komputer).
Przede wszystkim aktywnie spędzać czas. Nie pozwólmy naszym dzieciom siedzieć zbyt wielu godzin przed telewizorem, czy laptopem. Często w gabinetach lekarskich spotykamy się też z prośbami rodziców, by wypisać ich dzieciom zwolnienie z lekcji wychowania fizycznego. Dlatego tu apel z naszej strony, nie ulegajmy tej presji. Zachęćmy za to dziecko np. do jazdy na rowerze, czy pogrania w piłkę. Bardzo istotna jest też dieta, czyli to co jemy i pijemy. Mało osób wie, że picie napojów energetyzujących może spowodować w późniejszym wieku pojawienie się nadciśnienia tętniczego. Unikajmy także słodyczy, tłustych potraw i napojów słodzonych.