W najbliższych miesiącach władze średnich miast będą mogły składać wnioski o dofinansowanie inwestycji z czterech krajowych programów unijnych. Ministerstwo Rozwoju ogłosiło harmonogram naboru projektów, w ramach których do wykorzystania będzie ok. 2,5 mld złotych. Pieniądze są dedykowane miastom mającym powyżej 15 tysięcy mieszkańców, w tym szczególnie 122 miejscowościom, które wyraźnie tracą potencjał społeczno- gospodarczy.
W województwie świętokrzyskim są to: Starachowice, Jędrzejów, Ostrowiec Św., Staszów, Końskie, Sandomierz, Skarżysko-Kamienna i Busko-Zdrój. 22 maja rozpocznie się nabór z programu Infrastruktura i Środowisko, z którego planują skorzystać np. Starachowice. Jak mówi prezydent miasta Marek Materek – wniosek będzie związany z poprawą terenów zdegradowanych i zanieczyszczonych. Miasto prawdopodobnie ponowi wniosek dotyczący zieleni miejskiej, który był już składany do Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej. Projekt zakłada m.in. zagospodarowanie terenów przy miejskich przystankach, nasadzenia drzew i krzewów oraz nowe formy nasadzeń zieleni, które będą minimalizować zanieczyszczenie miejskiego powietrza przez autobusy i samochody.
Wnioski przygotowuje także Staszów, który w analizie Polskiej Akademii Nauk dla resortu rozwoju znalazł się wśród miast kryzysowych, o skrajnie złej sytuacji społeczno- gospodarczej. Burmistrz Leszek Kopeć przyznaje, że w mieście jest do wykonania wiele inwestycji m.in. w obszarze infrastruktury drogowej, kanalizacji, wodociągów, zieleni, a także kultury i rekreacji. Najważniejszym elementem jest jednak rozwój przemysłu, który jest praktycznie martwy. Są pojedyncze firmy usługowe, ale brakuje zakładów przemysłowych. Ożywienie mają przynieść przygotowane tereny inwestycyjne, które są na etapie przyłączania do Specjalnej Strefy Ekonomicznej Starachowice. Staszów będzie zabiegał o dotacje na rozwój przedsiębiorczości.
W planach jest też ubieganie się o dotacje na projekty społeczno-kulturalne – dodaje Leszek Kopeć. Staszów jest chyba jedynym miastem powiatowym bez kina i porządnego domu kultury z prawdziwą sceną – skarży się burmistrz. Dodaje, że wstępne projekty związane ze stworzeniem takich instytucji są już gotowe i gmina postara się uzyskać jak najwięcej dotacji w ramach krajowych programów.
Sytuację średnich miast na zlecenie resortu rozwoju analizowała Polska Akademia Nauk. Wśród głównych problemów rozwojowych wskazano np. zmniejszanie się liczby dużych przedsiębiorstw, spadek liczby ludności, a szczególnie osób przedsiębiorczych, w wieku produkcyjnym oraz starzenie się społeczeństwa, wykluczenie społeczne i słabe powiązanie komunikacyjne z innymi miastami. Dedykowanie pieniędzy unijnych takim miastom ma im ułatwić odbudowę i utrzymanie znaczenia społeczno- gospodarczego.