Zespół Świętokrzyskich i Nadnidziańskich Parków Krajobrazowych ma już wstępny projekt Ośrodka Edukacji Przyrodniczej, który do końca 2018 roku powstanie w Umianowicach. Kompleks obejmie powierzchnię ok. 2 tysięcy metrów kwadratowych.
Do budowy obiektów zostaną wykorzystane miejscowe naturalne materiały, jak kamień pińczowski i drewno. Niektóre elementy będą wykańczane gliną. Architekci pracują jeszcze nad dodatkowymi rozwiązaniami związanymi z wyposażeniem głównego obiektu, w tym nad szczegółami technicznymi nidarium.
– Budynek będzie miał dwa poziomy i dużą przestrzeń otwartą, w której nidarium będzie centralnym punktem – mówi Tomasz Hałatkiewicz, dyrektor Zespołu Świętokrzyskich i Nadnidziańskich Parków Krajobrazowych. – Będzie to kompleks kilku dużych akwariów, pokazujących życie w Nidzie od 2-metrowej głębi, aż po brzeg rzeki. W akwariach o pojemności kilkudziesięciu metrów sześciennych znajdą się występujące w Nidzie gatunki ryb i płazów – dodaje.
W części hotelowej będzie 75 miejsc noclegowych, sala konferencyjna i część laboratoryjna dla młodzieży i naukowców.
– Dzieci będą się tam uczyły m.in. o geologii Ponidzia – dodaje Tomasz Hałatkiewicz.
Ponidzie to największe w Polsce zagłębie gipsu. Na warsztatach dzieci zobaczą, jak wygląda ten materiał i co można z niego zrobić. Będą np. wypalać figurki żab, zaobserwowanych wcześniej w terenie.
Z głównego budynku poprzez duży taras i podesty będzie można przejść do terenów zielonych nad starorzeczami Nidy. Na kilkunastu hektarach łąk powstanie wolny wybieg, na którym będzie można zobaczyć rodzime rasy, np. krowę, konika polskiego, owcę wrzosówkę i czerwoną krowę. Obok Ośrodka powstanie też pokazowe gospodarstwo nadnidziańskie, gdzie dzieci będą mogły zobaczyć, jak mieszkają zwierzęta.
– W planach są też próby przywrócenia w tym rejonie gatunków, które zanikły w wyniku zaniechania działalności rolniczej – mówi Tomasz Hałatkiewicz.
Jeszcze 30 lat temu było tam ponad 150 gatunków ptaków. Obecnie ta liczba zmniejszyła się do 50. W planach jest też przywracanie populacji żółwia błotnego, który kiedyś żył na tym terenie.
Opracowanie szczegółów koncepcji Ośrodka Edukacji Przyrodniczej w Umianowicach potrwa do końca kwietnia. Prawdopodobnie latem zostanie ogłoszony przetarg na wykonanie prac. Obiekt będzie gotowy na przełomie 2018 i 2019 roku. Cała inwestycja ma kosztować 14,5 mln złotych, z czego 85 proc. to dotacja unijna. Z obiektu, który będzie czynny przez cały rok, będą mogły korzystać szkoły, studenci, turyści i naukowcy.