M10D 215,072 MHz Zadzwoń do studia 41 200 20 20 
Jaki jest stan badań dotyczących kwestii pomocy ludności żydowskiej w trakcie II wojny światowej, a także jaka była specyfika okupacji niemieckiej na ziemiach polskich? Między innymi na te pytania odpowiada najnowsza publikacja Instytutu Pamięci Narodowej.
Książka „Stan badań nad pomocą Żydom na ziemiach polskich pod okupacją niemiecką. Przegląd piśmiennictwa” – to obszerna praca zbiorowa pod reakcją dr Alicji Gontarek z Biura Badań Historycznych IPN w Lublinie oraz dr. Tomasza Domańskiego z kieleckiej delegatury instytutu. W czwartek (17 listopada) w Centrum Edukacyjnym Przystanek Historia w Kielcach odbyło się spotkanie promocyjne tego wydawnictwa.
Dr Tomasz Domański wyjaśnia, że książka stara się zebrać w całość wszystkie dotychczasowe, znane publikacje i źródła dotyczące pomocy, jaką Polacy świadczyli Żydom w trakcie okupacji.
– Sednem książki jest część trzecia, w której zostało przedstawione studium literatury pomocowej dla każdego z siedemnastu województw II Rzeczpospolitej. W części dotyczącej dawnego województwa kieleckiego omawiam między innymi zaangażowanie struktur Kościoła Katolickiego i ziemiaństwa w pomoc Żydom, a także wątki dotyczące liczby Polaków, którzy z tego tytułu zostali zamordowani. Piszę również o problematyce Sprawiedliwych Wśród Narodów Świata i zaangażowania w udzielanie pomocy środowisk konspiracyjnych. W tym rozdziale omówione zostało również to, jak pisano o regionie kieleckim w publikacjach centralnych, które odnosiły się do całości ziem okupacyjnych – wyjaśnia.
Doktor Alicja Gontarek liczy na to, że książka będzie pretekstem i ułatwieniem dalszych badań historyków nad problematyką niesienia pomocy ludności żydowskiej.
– Nasza publikacja w drugiej części zawiera mnóstwo studiów regionalnych, poświęconych problematyce pomocy Żydom w ujęciu wszystkich siedemnastu województw II RP. Dzięki temu wszyscy badacze czy regionaliści, którzy interesują się historią lokalną, będą mogli sięgnąć do wspominanych opracowań. To pierwsze w polskiej historiografii tak szerokie ujęcie zagadnienia pomocy Żydom – ocenia.
Historycy oceniają, że temat pomocy, jakiej Polacy udzielali Żydom wciąż nie jest wyczerpany i oczekuje na nowe prace badawcze.
Doktor Dorota Koczwańska-Kalita, naczelnik kieleckiej delegatury Instytutu Pamięci Narodowej w Kielcach podkreśla, że nowa książka historyków instytutu jest ważnym elementem dyskusji, jaka toczy się w Polsce wokół problematyki pomocy Żydom w trakcie okupacji.
– Książka opiera się o źródła i dokumenty, które pokazują podejście społeczeństwa do tego zagadnienia. Ta historia nie jest czarno-biała. Ta publikacja pokazuje prawdę o tym, w jakim stopniu Polacy angażowali się, narażając swoje życie, niosąc pomoc swoim sąsiadom – dodaje.
Prowadzący spotkanie promocyjne profesor Jerzy Gapys, kierownik Instytutu Historii Uniwersytetu Jana Kochanowskiego w Kielcach podkreśla, że problematyka relacji polsko-żydowskich w przestrzeni publicznej i publicystyce często jest kontrowersyjna, dlatego tego typu publikacje, jak najnowsza książka historyków IPN są niezwykle potrzebne.
– Ta książka, zbierając w jednym miejscu wiele tytułów podkreśla, iż nie tylko na ternie Kielecczyzny, ale w całym kraju prowadzone są badania ukazujące zagadnienia pomocowe ludności żydowskiej w trakcie okupacji w II wojnie światowej. Przez wiele dziesięcioleci w badaniach naukowych ta problematyka była pomijana, dlatego tego typu publikacje są tym istotniejsze, także w perspektywie przyszłych badań historyków – podkreśla.
Publikacja powstała w ramach centralnego projektu badawczego IPN „Dzieje Żydów w Polsce i stosunki polsko-żydowskie w latach 1917-1990”.
![Czy centrum miasta czeka parkingowa rewolucja? [ZDJĘCIA, MAPA]](https://radiokielce.pl/wp-content/uploads/2024/05/IMG_2048-350x250.jpg "Dworzec oknem na świat - Radio Kielce")
