W Mauzoleum Martyrologii Wsi Polskich w Michniowie otwarto wystawę poświęconą zniszczeniom, jakie w czasie II wojny światowej dotknęły zabytków sakralnych. Projekt jest współfinansowany przez Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego.
Badania objęły teren diecezji kieleckiej. Autorka wystawy Ewa Kołomańska podkreśla, że zniszczenia były bardzo duże.
– Ponad 70 kościołów zniszczonych znacznie lub całkowicie, ponad 60 kościołów, w których odnotowano grabież mienia czy napady bandyckie. Często drobne wyposażenie nie było liczone, często nawet nie zachowały się księgi inwentarzowe – opowiada.
Na wystawie można zobaczyć np. dzwony czy naczynia kościelne, które zostały zniszczone w czasie wojny. Dziś dostępne są tylko repliki lub fotografie. Na ekspozycji dane i materiały przedwojenne zestawiono ze skalą zniszczeń wojennych.
– Kościół w Kargowie, Pacanowie, a także drewniany, urokliwy kościółek w Ociesękach, który całkowicie spłonął wraz z wyposażeniem w 1939. Podobny los spotkał figurę św. Anny Samotrzeciej z kościoła w Lelowie. Pokazujemy kielich Kazimierza Wielkiego zrabowany ze Stopnicy w 1939 roku, na szczęście odzyskany w 1945 – dodaje Ewa Kołomańska.
Wystawa składa się z 15 plansz pokazujących zniszczone dzwony, budowle i wyposażenie kościołów. Dużo miejsca poświęcone jest także działalności Caritas, która dokumentowała straty w ludziach w okresie wojennym. Z dokumentów tej organizacji można także odczytać ofiarność mieszkańców w zakresie odbudowywania kościołów.
– Bardzo często ludzie mieszkali w niezwykle nędznych warunkach, a jednak pracowali na rzecz odbudowy świątyń. Można zobaczyć zdjęcia z nabożeństw odprawianych w świetlicach, szkołach czy w prywatnych domach – dodaje autorka wystawy.
Badania prowadzone były przez Muzeum Wsi Kieleckiej wspólnie z Archiwum Diecezjalnym w Kielcach w ramach projektu badania polskich strat wojennych w okresie II wojny światowej. Dyrektor Muzeum Tadeusz Sikora przypomina, że projekt współfinansowany był przez Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego. Podobny będzie prowadzony w diecezji sandomierskiej. Badania obejmą 10 dekanatów leżących w ramach administracyjnych województwa świętokrzyskiego.