15 października 2023 roku odbędą się wybory do Sejmu i Senatu. Podpowiadamy jak sprawdzić, gdzie jest komisja, w której oddamy głos na kandydatów na posłów i senatorów oraz zagłosujemy w referendum ogólnokrajowym.
Polacy wybiorą 460 posłów i 100 senatorów. Będą mogli także wypowiedzieć się w ogólnokrajowym referendum. Lokale wyborcze będą otwarte w godzinach 7-21. Głosowanie – w wyborach oraz w referendum – będzie odbywało się w tych samych lokalach wyborczych, przy użyciu jednej urny.
Wybory 2023 – kto ma prawo głosować?
Państwowa Komisja Wyborcza opublikowała informację o warunkach udziału obywateli polskich w głosowaniu w obwodach głosowania utworzonych w kraju w wyborach do Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej i do Senatu Rzeczypospolitej Polskiej zarządzonych na dzień 15 października 2023 r. Zgodnie z dokumentem prawo udziału w głosowaniu (prawo wybierania) w wyborach do Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej i do Senatu Rzeczypospolitej Polskiej ma obywatel polski, który:
- najpóźniej w dniu głosowania kończy 18 lat;
- nie został pozbawiony praw publicznych prawomocnym orzeczeniem sądu;
- nie został ubezwłasnowolniony prawomocnym orzeczeniem sądu;
- nie został pozbawiony praw wyborczych prawomocnym orzeczeniem Trybunału Stanu.
Wyborca jest ujmowany spisie wyborców. Można być ujętym tylko w jednym spisie. Spisy wyborców sporządzają urzędy gmin.
Gdzie zagłosujesz w województwie świętokrzyskim?
W październikowych wyborach parlamentarnych w całym kraju utworzono 31 073 obwodów głosowania – wynika z informacji opublikowanych przez Państwową Komisję Wyborczą. To o ponad 3 500 więcej, niż w wyborach do Sejmu i Senatu cztery lata temu. Wyborcy przebywający poza Polską będą mogli oddać głosy w wyborach w jednym z 402 obwodów głosowania. Również za granicą liczba obwodów głosowania jest znacznie większa niż cztery lata temu; w 2019 roku głosowanie odbyło się w 320 obwodach.
W 2023 roku w województwie świętokrzyskim w wyborach do Sejmu i Senatu, a zarazem w referendum ogólnokrajowym, będą 1 202 obwody wyborcze. Gdzie się znajdują? To można sprawdzić na mapach – wystarczy poniżej wybrać odpowiedni powiat.
WYBORY 2023. OBWODOWE KOMISJE WYBORCZE – WOJEWÓDZTWO ŚWIĘTOKRZYSKIE
KIELCE
POWIAT KIELECKI
POWIAT BUSKI
POWIAT JĘDRZEJOWSKI
POWIAT KAZIMIERSKI
POWIAT KONECKI
POWIAT OPATOWSKI
POWIAT OSTROWIECKI
POWIAT PIŃCZOWSKI
POWIAT SANDOMIERSKI
POWIAT SKARŻYSKI
POWIAT STARACHOWICKI
POWIAT STASZOWSKI
POWIAT WŁOSZCZOWSKI
Gdzie głosować można sprawdzić również na stronie PKW. Można tam odnaleźć swój adres, który jest przyporządkowany do konkretnej komisji. Dzięki temu wiemy, do której komisji i pod jaki adres powinniśmy się udać.
Głosowanie poza miejscem zamieszkania
Do 12 października wyborcy mogą składać wnioski o zmianę miejsca głosowania oraz o wydanie zaświadczenia o prawie do głosowania, które umożliwi oddanie głosu w dowolnie wybranej obwodowej komisji wyborczej.
Aby zagłosować poza miejscem stałego zamieszkania wyborca może pobrać zaświadczenie o prawie do głosowania. Z takim zaświadczeniem można głosować w dowolnej obwodowej komisji wyborczej w kraju, za granicą lub na polskim statku morskim.
Wniosek – z własnoręcznym podpisem – o wydanie zaświadczenia o prawie do głosowania można składać w dowolnie wybranym urzędzie gminy od 1 września do 12 października. Zaświadczenie wyborca odbiera za pokwitowaniem osobiście albo przez upoważnioną pisemnie osobę, w urzędzie gminy, w którym złożył wniosek.
Wyborca, któremu wydano zaświadczenie o prawie do głosowania, zostanie z urzędu skreślony ze spisu wyborców, w którym uprzednio był ujęty.
PKW przypomina, by zwrócić szczególną uwagę, aby nie utracić zaświadczenia o prawie do głosowania. W przypadku jego utraty, niezależnie od przyczyny, nie będzie możliwe otrzymanie kolejnego zaświadczenia, ani wzięcie udziału w głosowaniu w obwodzie głosowania właściwym dla miejsca stałego zamieszkania.
Wyborca, który w czasie wyborów będzie przebywał poza miejscem zameldowania może wziąć udział w głosowaniu w miejscu czasowego pobytu, jeżeli w okresie od 1 września 2023 r. do 12 października złoży wniosek o zmianę miejsca głosowania. Wniosek może zostać złożony na piśmie z własnoręcznym podpisem do urzędu gminy, na obszarze której wyborca będzie przebywać w dniu wyborów lub w postaci elektronicznej, opatrzonej kwalifikowanym podpisem elektronicznym, podpisem zaufanym albo podpisem osobistym, przy użyciu usługi elektronicznej udostępnionej na stronie internetowej gov.pl.
Wyborca, który zmienił miejsce głosowania, zostanie z urzędu skreślony ze spisu wyborców, w którym uprzednio był ujęty.
Od 1 września do 12 października wnioski o zmianę miejsca głosowania będę mogli składać również żołnierze pełniący zasadniczą służbę wojskową albo odbywający ćwiczenia wojskowe, a także ratownicy odbywający zasadniczą służbę w obronie cywilnej poza miejscem stałego zamieszkania, policjanci z jednostek skoszarowanych, funkcjonariusze Służby Ochrony Państwa, Straży Granicznej, Państwowej Straży Pożarnej oraz Służby Więziennej pełniący służbę w systemie skoszarowanym, którzy chcą wziąć udział w głosowaniu w miejscu odbywania służby.
Głosowanie w zakładach leczniczych, domach pomocy społecznej, zakładach karnych i aresztach śledczych oraz oddziałach zewnętrznych takich zakładów i aresztów, a także w domach studenckich
Wyborcy, którzy będą przebywać w dniu wyborów w zakładach leczniczych, domach pomocy społecznej, zakładach karnych i aresztach śledczych, zostaną ujęci w spisach wyborców sporządzonych dla obwodów głosowania utworzonych w tych jednostkach i będą mogli głosować w tych obwodach. Wyborcy ujęci w spisie wyborców w wyżej wymienionych jednostkach zostaną z urzędu skreśleni ze spisu w miejscu stałego zamieszkania.
Wyborcy, którzy przybędą do wyżej wymienionych jednostek przed dniem wyborów, a nie będzie ich w spisie wyborców, zostaną dopisani do spisu wyborców przez obwodową komisję wyborczą w dniu głosowania. Wyborcy, którzy przybędą do wyżej wymienionych jednostek w dniu głosowania, będą mogli głosować w obwodach utworzonych w tych jednostkach tylko na podstawie zaświadczeń o prawie do głosowania.
Głosowanie za granicą
Wyborca stale zamieszkały za granicą, który będzie przebywał w Polsce w dniu wyborów, aby wziąć udział w głosowaniu, powinien złożyć w terminie od 1 września do 12 października wniosek o zmianę miejsca głosowania.
Wniosek może zostać złożony na piśmie z własnoręcznym podpisem do urzędu gminy, na obszarze której wyborca będzie przebywać w dniu wyborów lub w postaci elektronicznej, opatrzonej kwalifikowanym podpisem elektronicznym, podpisem zaufanym albo podpisem osobistym, przy użyciu usługi elektronicznej udostępnionej na stronie internetowej gov.pl.
Wyborca stale zamieszkały za granicą może również głosować na podstawie zaświadczenia o prawie do głosowania wydanego przez konsula lub gminę, o ile został na swój wniosek ujęty w spisie wyborców w obwodzie głosowania utworzonym odpowiednio za granicą lub w kraju.
Trzy karty do głosowania
W całym kraju w wyborach do Sejmu i Senatu będzie obowiązywała jednostronicowa karta do głosowania – na karcie będą umieszczone zarejestrowane w danym okręgu wyborczym listy kandydatów na posłów.
Szefowa Krajowego Biura Wyborczego Magdalena Pietrzak powiedziała, że Państwowej Komisji Wyborczej zależało, aby karty wyborcze miały formę jednej kartki. Wskazała przy tym, że jednostronicowa karta do głosowania jest najlepsza zarówno dla wyborców z uwagi na małą liczbę głosów nieważnych, jak i dla komisji wyborczych, które liczą głosy.
W wyborach do Sejmu Polska podzielona jest na 41 okręgów różnej wielkości. Najmniejszym okręgiem, gdzie wybiera się 7 posłów jest Częstochowa, zaś największym Warszawa – tu do zdobycia jest aż 20 mandatów. W Świętokrzyskiem wybierać będziemy 16 posłów.
Nazwiska kandydatów do Senatu również znajdą się na karcie w formie pojedynczej kartki. Senatorowie wybierani są w 100 jednomandatowych okręgach wyborczych.
Trzecią kartą, którą będzie można otrzymać 15 października w lokalu wyborczym będzie karta referendalna. Jak podkreśla PKW, głosowanie zostanie przeprowadzone przy użyciu jednej urny wyborczej, do której wrzucane są zarówno karty do głosowania w wyborach do Sejmu, Senatu, jak i karty do głosowania w referendum ogólnokrajowym.
Jak oddać ważny głos?
W obwodowych komisjach wyborczych znajdują się stanowiska do oddawania głosów, dzięki którym można z zachowaniem zasad prywatności uzupełnić kartę zgodnie ze swoimi preferencjami wyborczymi.
Aby głos został uznany za ważny należy postawić znak „X” przy konkretnym nazwisku na karcie. Kodeks wyborczy określa, że znakiem tym są dokładnie dwie przecinające się linie w obrębie kratki. Znak „X” powinien znaleźć się przy nazwisku jednego, wybranego kandydata, wyłącznie na jednej liście wyborczej. Jeśli znaków „X” jest więcej lub znaku „X” nie ma w ogóle, głos jest uznawany za nieważny.
Ostatnim krokiem jest złożenie karty wyborczej na pół i wrzucenie jej do urny.
Wybory 2023 – co trzeba mieć, żeby zagłosować?
Aby zagłosować należy posiadać ze sobą dokument tożsamości ze zdjęciem. Może to być np. dowód osobisty, paszport, prawo jazdy, legitymacja studencka, książeczka wojskowa. Można również skorzystać z dowodu osobistego w aplikacji mObywatel. Wyjątkiem jest głosowanie za granicą – trzeba pokazać paszport albo dowód osobisty.
Wszystkie inne potrzebne materiały do głosowanie, w tym długopis, zapewni obwodowa komisja wyborcza.