1 sierpnia przypada 80. rocznica wybuchu Powstania Warszawskiego. O godzinie 12.00 zostaną zapalone znicze na grobie powstańca Wacława Wilka-Wilczyńskiego ps. „Mały”, który spoczywa na Cmentarzu Starym w Kielcach. Następnie, o godzinie 15.45 w Kościele Garnizonowym rozpocznie się msza w intencji poległych za wolność.
Po zakończeniu nabożeństwa uczestnicy przemaszerują na Skwer Harcerski im. Szarych Szeregów, przed pomnik Harcerzy Poległych za Ojczyznę, gdzie o godzinie 17.00 odbędzie się główna część obchodów 80. rocznicy wybuchu Powstania Warszawskiego. O oprawę muzyczną uroczystości zadba Marszałkowska Orkiestra Dęta działająca przy Wojewódzkim Domu Kultury im. Józefa Piłsudskiego w Kielcach.
Jednym z wydarzeń towarzyszących będzie musical przygotowany przez Kieleckie Centrum Kultury we współpracy z dziećmi i młodzieżą. Widowisko pt. „Kolumbowie wszech czasów” będzie można obejrzeć w środę, 31 lipca, o godzinie 20.00 przy Pomniku Harcerzy Poległych za Ojczyznę na Skwerze Harcerskim im. Szarych Szeregów.
80. rocznica wybuchu Powstania Warszawskiego to również okazja do upamiętnienia wydarzeń związanych z akcją „Burza” na Kielecczyźnie. Rozkazem dowódcy Armii Krajowej gen. Tadeusza Komorowskiego „Bora” z 14 sierpnia 1944 r. siły Okręgu Radomsko-Kieleckiego AK miały ruszyć na pomoc walczącej stolicy. Z powodu wielu trudności natury wojskowej marsz na pomoc Warszawie został ostatecznie odwołany, a Korpus Kielecki AK rozwiązany. Żołnierze nie złożyli jednak broni biorąc udział w krwawych bojach z okupantem niemieckim.
Delegatura Instytutu Pamięci Narodowej w Kielcach organizuje panel dyskusyjny poświęcony akcji „Burza”, który odbędzie się w piątek, 2 sierpnia, o godz. 12.00, w sali konferencyjnej Delegatury IPN w Kielcach. Wezmą w nim udział dr Marek Jedynak, dyrektor Oddziału IPN w Białymstoku oraz dr hab. Sebastian Piątkowski z Delegatury IPN w Radomiu. Spotkanie poprowadzi Paweł Żołądek z Referatu Badań Historycznych w Delegaturze IPN w Kielcach.
W związku z obchodami rocznicowymi Wojewódzka Biblioteka Publiczna w Kielcach zaprezentuje wystawę pt. „Dziś idę walczyć – mamo…”. Ponadto w 4 gablotach zaplanowano prezentację zbiorów WBP poświęconych tematyce powstania. Wystawa będzie prezentowana w dniach 1 – 31 sierpnia, w holu na 1 piętrze. Z kolei Pedagogiczna Biblioteka Wojewódzka w Kielcach 1 sierpnia, o godz. 11.00 zaprasza do swojej siedziby na otwarcie wystawy pt. „Za każdy kamień Twój, Stolico, damy krew”. Na wystawie znajdą się eksponaty z prywatnej, gromadzonej przez kilkadziesiąt lat, kolekcji pracownika biblioteki. Muzeum Narodowe w Kielcach zachęca do obserwowania swojego profilu na Facebooku, gdzie pojawią się okolicznościowe posty upamiętniające 80. rocznicę godziny „W”.
W upamiętnienie 80. rocznicy wybuchu Powstania Warszawskiego, Świętokrzyskie Centrum Doskonalenia Nauczycieli w Kielcach zaangażuje wychowanków Zespołu Szkół Specjalnych przy ŚCR w Czarnieckiej Górze. Wydarzenie rozpocznie się 1 sierpnia, o godzinie 17.00. Zaplanowany został między innymi apel z prezentacją multimedialną.
Powstanie Warszawskie
Na mocy rozkazu dowódcy Armii Krajowej gen. Tadeusza Komorowskiego „Bora” Powstanie Warszawskie rozpoczęło się 1 sierpnia 1944 r. o godz. 17.00 – godzinie „W”. Miało na celu wyzwolenie stolicy spod niemieckiej okupacji przed wkroczeniem Armii Czerwonej. Armia Krajowa i władze Polskiego Państwa Podziemnego zamierzały ujawnić się i wystąpić wobec Polskiego Komitetu Wyzwolenia Narodowego (utworzonego w Lublinie i zależnego od woli Stalina) w roli gospodarza, jako jedyna legalna władza niepodległej Rzeczypospolitej.
Powstanie, planowane na kilka dni, upadło 3 października, po 63 dniach walki. Zginęło od 16 tys. do 18 tys. żołnierzy AK i od 150 tys. do 180 tys. cywilów. Po kapitulacji Warszawa została doszczętnie zniszczona przez Niemców.
O ile pod względem militarnym powstanie zakończyło się klęską, o tyle pod względem politycznym miało ogromne znaczenie. Polacy zademonstrowali dążenie do odzyskania niepodległości. Jak pisał po wojnie Jan Nowak-Jeziorański, uczestnik tego niepodległościowego zrywu, „kurier z Warszawy”, walka nie była daremna, a Powstanie Warszawskie sprawiło, że „państwo polskie, chociaż zniewolone i wasalne, zachowało swoją odrębność, przetrwało Stalina, który w swych zamysłach prawdopodobnie chciał z niego z czasem uczynić część ZSRR”.