80. rocznica wybuchu Powstania Warszawskiego

1 sierpnia przypada 80. rocznica wybuchu Powstania Warszawskiego. O godzinie 12.00 zostaną zapalone znicze na grobie powstańca Wacława Wilka-Wilczyńskiego ps. „Mały”, który spoczywa na Cmentarzu Starym w Kielcach. Następnie, o godzinie 15.45 w Kościele Garnizonowym rozpocznie się msza w intencji poległych za wolność.

Po zakończeniu nabożeństwa uczestnicy przemaszerują na Skwer Harcerski im. Szarych Szeregów, przed pomnik Harcerzy Poległych za Ojczyznę, gdzie o godzinie 17.00 odbędzie się główna część obchodów 80. rocznicy wybuchu Powstania Warszawskiego. O oprawę muzyczną uroczystości zadba Marszałkowska Orkiestra Dęta działająca przy Wojewódzkim Domu Kultury im. Józefa Piłsudskiego w Kielcach.

Czytaj również

Zamiast żłobka będzie las? Kielecki ratusz podjął decyzję

2024-11-04

Śmiertelne potrącenie rowerzysty

2024-11-04

80. rocznica wybuchu Powstania Warszawskiego to również okazja do upamiętnienia wydarzeń związanych z akcją „Burza” na Kielecczyźnie. Rozkazem dowódcy Armii Krajowej gen. Tadeusza Komorowskiego „Bora” z 14 sierpnia 1944 r. siły Okręgu Radomsko-Kieleckiego AK miały ruszyć na pomoc walczącej stolicy. Z powodu wielu trudności natury wojskowej marsz na pomoc Warszawie został ostatecznie odwołany, a Korpus Kielecki AK rozwiązany. Żołnierze nie złożyli jednak broni biorąc udział w krwawych bojach z okupantem niemieckim.

Delegatura Instytutu Pamięci Narodowej w Kielcach organizuje panel dyskusyjny poświęcony akcji „Burza”, który odbędzie się w piątek, 2 sierpnia, o godz. 12.00, w sali konferencyjnej Delegatury IPN w Kielcach. Wezmą w nim udział dr Marek Jedynak, dyrektor Oddziału IPN w Białymstoku oraz dr hab. Sebastian Piątkowski z Delegatury IPN w Radomiu. Spotkanie poprowadzi Paweł Żołądek z Referatu Badań Historycznych w Delegaturze IPN w Kielcach.

W związku z obchodami rocznicowymi Wojewódzka Biblioteka Publiczna w Kielcach zaprezentuje wystawę pt. „Dziś idę walczyć – mamo…”. Ponadto w 4 gablotach zaplanowano prezentację zbiorów WBP poświęconych tematyce powstania. Wystawa będzie prezentowana w dniach 1 – 31 sierpnia, w holu na 1 piętrze. Z kolei Pedagogiczna Biblioteka Wojewódzka w Kielcach 1 sierpnia, o godz. 11.00 zaprasza do swojej siedziby na otwarcie wystawy pt. „Za każdy kamień Twój, Stolico, damy krew”. Na wystawie znajdą się eksponaty z prywatnej, gromadzonej przez kilkadziesiąt lat, kolekcji pracownika biblioteki. Muzeum Narodowe w Kielcach zachęca do obserwowania swojego profilu na Facebooku, gdzie pojawią się okolicznościowe posty upamiętniające 80. rocznicę godziny „W”.

W upamiętnienie 80. rocznicy wybuchu Powstania Warszawskiego, Świętokrzyskie Centrum Doskonalenia Nauczycieli w Kielcach zaangażuje wychowanków Zespołu Szkół Specjalnych przy ŚCR w Czarnieckiej Górze. Wydarzenie rozpocznie się 1 sierpnia, o godzinie 17.00. Zaplanowany został między innymi apel z prezentacją multimedialną.

„Wspomnienie sierpniowych dni 1944” – pod takim hasłem w Parku im. Adama Bienia w Staszowie odbędzie się w czwartek (1 sierpnia) happening z okazji 80. rocznicy wybuchu Powstania Warszawskiego.

Przypomniane zostanie kalendarium tego zrywu, największe akcje i zasłużone postaci – zapowiada Paweł Krakowiak, prezes Stowarzyszenia Rekonstrukcji Historycznych „Avito Vivit Honore”. Ponadto, będą informacje o skutkach powstania i ofiarach, poruszony zostanie temat akcji „Burza” na Ziemi Staszowskiej i Sandomierskiej. Towarzyszyć temu będą piosenki partyzanckie i pokazy broni.

Paweł Krakowiak przypomina, że te happeningi odbywają się od 7 lat i cieszą się spory, zainteresowaniem, ponieważ jest to żywa lekcja historii.

W wydarzeniu oprócz staszowskich rekonstruktorów weźmie również udział grupa z Kielc, odtwarzająca żołnierzy Wermachtu 29. Falke Division (29. Dywizja Piechoty), a także harcerze i Klub Piosenki „Rytm” ze Staszowskiego Ośrodka Kultury. Współorganizatorem happeningu jest urząd miasta. Początek o godz. 17.00.

W Sandomierzu także odbędą się uroczystości z okazji rocznicy wybuchu Powstania Warszawskiego. Władze miasta, powiatu, radni oraz przedstawiciele organizacji kombatanckich złożą wiązanki kwiatów przy pomniku 2 Pułku Piechoty Legionów Armii Krajowe i 4 Pułku Saperów na cmentarzu katedralnym. Początek o godz. 17.00.

Mieszkańcy Końskich o godzinie 17.00 spotkają się na Placu Kościuszki, by uczcić powstańców warszawskich. Burmistrz Krzysztof Obratański informuje, że na koneckim rynku zgromadzą się także władze gminy.

– 1 sierpnia 1944 roku w Warszawie wybuchło powstanie, największa bitwa polskiego podziemia w okresie II wojny światowej. W rocznicę tego wydarzenia zapraszamy wszystkich, którym droga jest idea niepodległości na skwer Kościuszki. Spotkamy się, by oddać hołd walczącym, poległym powstańcom. Podobnie jak w ubiegłych latach, oprawę wydarzenia zapewnią nam jednostki Ochotniczych Straży Pożarnych z terenu gminy. O 17.00 zawyją syreny – zapowiada.

Z kolei w Stąporkowie mieszkańcy spotkają się o godz. 17.00 na Placu Artystów, czyli przy Miejsko-Gminnym Ośrodku Kultury i Sportu. O godz. 17.15 na tarasie Kawiarni pod Grzejnikiem rozpocznie się kameralny koncert powstańczych piosenek w wykonaniu mieszkańców gminy Stąporków.

Mieszkańcy Ostrowca Świętokrzyskiego spotkają się na miejskim rynku, by uczcić powstańców warszawskich w 80. rocznicę zrywu.

O godz. 17.00, w więc w godzinie „W”, utworzą żywy znak Polski Walczącej. Akcja odbywa się już po raz 10. Ostrowczanie zwykle mają ze sobą biało-czerwone flagi, przepaski na rękę i przypinki. Następnie udadzą się na mszę w intencji poległych uczestników powstania. Liturgia rozpocznie się o godz. 17.30 w kolegiacie św. Michała Archanioła. Po niej przy pomniku Armii krajowej zostaną złożone wiązanki.

Natomiast o godz. 18.30 w Ostrowieckim Browarze Kultury zacznie się Wieczornica Patriotyczna.

Wieczorne uroczystości, tradycyjnie już, poprzedza dopołudniowa akcja pod hasłem „Przelej krew w rocznicę wybuchu”. Od godz. 7.00 do 10.30 w siedzibie Regionalnego Centrum Krwiodawstwa i Krwiolecznictwa przy ul. Świętokrzyskiej 22 można było oddawać krew dla potrzebujących.

O godz. 17.00 na terenie całego województwa świętokrzyskiego, decyzją wojewody, zostaną uruchomione syreny alarmowe.

Powstanie Warszawskie

Na mocy rozkazu dowódcy Armii Krajowej gen. Tadeusza Komorowskiego „Bora” Powstanie Warszawskie rozpoczęło się 1 sierpnia 1944 r. o godz. 17.00 – godzinie „W”. Miało na celu wyzwolenie stolicy spod niemieckiej okupacji przed wkroczeniem Armii Czerwonej. Armia Krajowa i władze Polskiego Państwa Podziemnego zamierzały ujawnić się i wystąpić wobec Polskiego Komitetu Wyzwolenia Narodowego (utworzonego w Lublinie i zależnego od woli Stalina) w roli gospodarza, jako jedyna legalna władza niepodległej Rzeczypospolitej.

Powstanie, planowane na kilka dni, upadło 3 października, po 63 dniach walki. Zginęło od 16 tys. do 18 tys. żołnierzy AK i od 150 tys. do 180 tys. cywilów. Po kapitulacji Warszawa została doszczętnie zniszczona przez Niemców.

O ile pod względem militarnym powstanie zakończyło się klęską, o tyle pod względem politycznym miało ogromne znaczenie. Polacy zademonstrowali dążenie do odzyskania niepodległości. Jak pisał po wojnie Jan Nowak-Jeziorański, uczestnik tego niepodległościowego zrywu, „kurier z Warszawy”, walka nie była daremna, a Powstanie Warszawskie sprawiło, że „państwo polskie, chociaż zniewolone i wasalne, zachowało swoją odrębność, przetrwało Stalina, który w swych zamysłach prawdopodobnie chciał z niego z czasem uczynić część ZSRR”.