Dziś katolicy obchodzą Środę Popielcową. To dzień rozpoczynający 40-dniowy Wielki Post, poprzedzający Święta Zmartwychwstania Pańskiego. To okres wzmożonej modlitwy, postu i jałmużny.
Dla katolików Środa Popielcowa jest jednym z dwóch dni w roku, w których obowiązuje post ścisły – informuje ks. Mirosław Cisowski, rzecznik diecezji kieleckiej.
– W takim dniu należy tak spożywać pokarmy, by się nie przejadać. Mogą to być trzy posiłki: rano, w południe i wieczorem, z tym, że tylko jeden do syta – wyjaśnia ks. Cisowski.
Pierwsze wzmianki o poście przed Świętami Zmartwychwstania pochodzą z III wieku. Wtedy obchodzono go w tygodniu poprzedzającym święta. Pierwsze wzmianki o 40-dniowym poście pochodzą z IV wieku – dodaje ks. Mirosław Cisowski.
– Jest to związane z pobytem Jezusa na pustyni, gdzie pościł przez 40 dni. W Piśmie Świętym to symboliczna liczba. Początkowo Wielki Post zaczynał się w niedzielę. Potem papież Grzegorz Wielki policzył, że wyjąwszy niedziele, które nie są dniami postnymi, brakuje kilku dni postu do czterdziestu. Dlatego wydłużono ten okres i zaczęto go obchodzić w Środę Popielcową.
W tym dniu podczas mszy świętej głowy katolików są posypywane popiołem. Ten zwyczaj wywodzi się z dawnych wieków chrześcijaństwa, gdy ludzie za ciężkie grzechy, np. zabójstwo, pokutowali publicznie – wyjaśnia ks. Mirosław Cisowski.
– Najpierw popiołem posypywano wyłącznie głowy osób, które publicznie pokutowały. Od X wieku publiczne pokuty zaczęły zanikać, ale sam zwyczaj posypywania głów popiołem upowszechnił się w całym Kościele i objął wszystkich wiernych, począwszy od papieża. Jest to znak pokuty i symbol znikomości ludzkiego życia. Towarzyszy mu wypowiadane przez kapłana zdanie z Pisma Świętego: „Prochem jesteś i w proch się obrócisz” lub „Nawracajcie się i wierzcie w Ewangelię” – wymienia ks. Cisowski.
W czasie Wielkiego Postu katolicy uczestniczą w nabożeństwach pokutnych o tematyce pasyjnej, jak Droga Krzyżowa i Gorzkie Żale.
W pierwszych wiekach chrześcijaństwa był to też czas intensywnego przygotowania osób dorosłych do przyjęcia chrztu.