Podczas Gali Przyjaźni Polsko-Węgierskiej prezydent Węgier Janos Ader został odznaczony przez Andrzeja Dudę Orderem Orła Białego. Order przyznano w uznaniu znamienitych zasług dla Rzeczypospolitej Polskiej, za rozwijanie polsko-węgierskiej współpracy. Wydarzenie w Kieleckim Teatrze Tańca było główną częścią obchodów dnia Polsko Węgierskiego.
W części artystycznej zaprezentowano spektakl „Drewniany Książę”, do muzyki wybitnego węgierskiego kompozytora Beli Bartoka. Artystom KTT towarzyszyła Orkiestra Akademii Beethovenowskiej, pod batutą Sebastiana Perłowskiego.
– Razem z Węgrami jesteśmy dziś częścią wolnego, demokratycznego świata, choć w sensie kulturowym zawsze byliśmy częścią wielkiej Europy Zachodu – mówił prezydent Andrzej Duda.
Andrzej Duda mówił o polsko-węgierskiej współpracy w Unii Europejskiej, która, jak ocenił, pięknie się rozwija. – Razem wyrwaliśmy się wcześniej zza żelaznej kurtyny, razem przystąpiliśmy do Sojuszu Północnoatlantyckiego. Razem dzisiaj jesteśmy częścią prawdziwie wolnego demokratycznego świata i choć w sensie kulturowym zawsze byliśmy częścią wielkiej Europy Zachodu, wyrosłej z jej tradycji judeochrześcijańskiej, to dzisiaj jesteśmy tą częścią także w sensie politycznym. Razem w grupie Wyszehradzkiej, razem we współpracy w ramach Trójmorza. Ręka w rękę – mówił prezydent.
Prezydent nawiązał do bogatej historii łączącej Polskę i Węgry. Podkreślił, że jej początki związane są z regionem świętokrzyskim, przypomniał tym samym legendę o świętym Emeryku, synu króla Węgier św. Stefana, który gościł u Bolesława Chrobrego. Węgierski królewicz polując w okolicznych lasach, znalazł pomoc w klasztorze na Łysej Górze. Później miał oferować dar klasztorowi. – To od tego królewskiego daru nazwane zostały góry, cały region Polski, którego sercem, stolicą jest to miasto – Kielce – podkreślił Andrzej Duda. Jak dodał, przyjaźń węgierska od tego czasu realizowała się przez całe stulecia.
– Królewny węgierskie zostawały królowymi Polski. Mam tu na myśli świętą Jadwigę i świętą Kingę. Królem Polski był Stefan Batory. Czasem historia była trudna, kiedy ramię w ramię walczyliśmy przeciwko najeźdźcom, kiedy ginęli nasi królowie. Ale także tutaj na tej ziemi rośnie prastare drzewo. – To na tej ziemi rośnie prastary dąb Bartek, w którego pniu, według legendy, król Jan III Sobieski wracając po wielkim zwycięstwie pod Wiedniem złożył szablę i strzelbę. To także przyjaźń i partnerstwo między Kielcami a Cepel. Partnerstwo oparte na historycznym elemencie wdzięczności. To w Cepel w 1920 roku wyprodukowano amunicję, kolejny dar, który być może przesądził o zwycięstwie Polski nad bolszewikami – dodał prezydent Andrzej Duda.
Bogdan Wenta mówił o znaczeniu partnerskich relacji między Polską, a Węgrami, które widoczne są w naszym regionie. -To ogromne dla mnie wyróżnienie: bycie gospodarzem tak ważnego wydarzenia, jakim jest Dzień Przyjaźni Polsko-Węgierskiej. Atmosfera tego święta państwowego jest wyjątkowa i trwa od kilku dni. Relacja między naszymi narodami jest wielowiekowa, Emeryk przeniósł relikwie Drzewa Krzyża Świętego. Teraz to miejsce jest jedną z największych atrakcji naszego regionu. Partnerstwo, które Kielce od wielu lat prowadzi z dzielnicą Budapesztu Cepel jest dla nas bardzo istotne w kontekście wyzwań, przed jakimi stoi cała unia. Rolą naszych samorządowców jest realizacja wspólnych celów, także na polu regionalnym – powiedział Wenta.
W sobotę w kieleckiej bazylice katedralnej zostanie odprawiona msza święta, w której udział wezmą obie pary prezydenckie. Nabożeństwo będzie koncelebrowane w językach polskim i węgierskim, przez ordynariusza diecezji kieleckiej, biskupa Jana Piotrowskiego oraz przewodniczącego episkopatu Węgier, biskupa Andrasa Veresa. Następnie w Alei Sław na Skwerze Szarych Szeregów, pary prezydenckie odsłonią popiersie Beli Bartoka. Prezydenci mają też wręczyć puchary zwycięzcom młodzieżowego turnieju drużyn piłki ręcznej z Polski i Węgier.
Dzień Przyjaźni Polsko-Węgierskiej został ustanowiony 12 marca 2007 przez węgierski parlament, deklarację poparło 324 posłów, nikt się nie wstrzymał, nikt nie był przeciw. Analogiczną uchwałę 16 marca 2007 roku przyjął przez aklamację Sejm RP.